
DEÜ’den yapılan açıklamada, DEÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği, Jeofizik Mühendisliği ve Jeoloji Mühendisliği kısımları ile Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DEÜ-DAUM) bilim insanları tarafından hazırlanan 72 sayfalık raporda, zelzelelere ilişkin saha müşahedeleri, sismolojik ve jeodezik bilgiler ile oluşan bina hasarlarına ait bulgu ve değerlendirmelere yer verildiği belirtildi.
DEÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı öğretim üyelerince oluşturulan saha inceleme ve müşahede takımının Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya ve Gaziantep’te yaklaşık 9 bin binada inceleme yaptığına işaret edilerek şu sözlere yer verildi:
“Hasarlı ve göçen binalar çoklukla zelzele yükleri altında sıvılaşabilen yer üzerinde yer almakta ve temel sistemlerinde yetersizlik bulunmaktadır. Bu binalarda beton ve donatı gereç kalitesi ile personellik son derece yetersizdir.”
“DEPREM RİSKİ YÜKSEK”
Raporda, sarsıntılarda binaların çökmesinde faal rolü gözlemlenen “yumuşak kat” düzensizliğine vurgu yapılan açıklamaya şöyle devam edildi:
“Hasarlı ve göçen birden fazla binanın taban katında çeşitli dükkanlar yer almakta olup, yumuşak kat düzensizliği bulunmaktadır. Hasarlı ve göçen kimi binalarda çekme kat bulunması nedeni ile rijitlik düzensizliği bulunmaktadır. Kolon kiriş birleşim bölgelerinde etriye sıklaştırması yapılmamış binalarda hasarın bu bölgede ağırlaştığı ve yapının ağır hasar almasına neden olduğu hatta birçok vakit yapının büsbütün göçmesine neden olduğu görülmüştür.”
Deprem yönetmeliklerine uygun olarak inşa edilen, beton ve donatı kalitesinin kâfi olduğu binalarda değerli hasar oluşmadığına dikkat çekilen açıklamada, “Coulomb tansiyonun diyagramının kırmızı renkli bölgelerine karşılık gelen kuzeybatıda Sivas ve etrafı, kuzeydoğuda Malatya ve etrafı, güneydoğuda Gaziantep’in güneyi ve Suriye, güneybatıda Hatay ve etrafı, batıda ise Aksaray’a kadar tansiyon artımının olması nedeniyle zelzele riskinin yüksek olduğu söylenebilir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
DEÜ, ilgili raporu üniversitesinin web sitesinden de yayımladı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen DEÜ Rektörü Prof. Dr. Nükhet Hotar, takımların elde ettikleri bulgular doğrultusunda ilgili kişi ve kurumlara rehberlik edeceğini düşündükleri bir rapor oluşturulduğunu belirtti. Yapılan tespitlerin orta ve uzun vadede Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli’ne referans sağlayacağına inandıklarını lisana getiren Hotar, şunları kaydetti:
“Muhterem Cumhurbaşkanı’mızın önderliğinde ülke çapında başlatılan çalışmaların, daha inançlı kentlerin ve yapıların oluşmasına vesile olacağına inanıyoruz. Bu noktada raporumuzun zelzele ve afete hazırlık siyasetleriyle ilgili çalışmalara katkı sağlayacağına inanıyoruz.” (AA)