Biz de kitap okuduk…

Yaşam insana çok şeyler öğretiyor; bu nedenle normalde okuduğumuz okulların dışında genelde herkes tarafından daha geçerli olduğu varsayılan bir “Hayat Okulu” bulunması da bundan olsa gerek… İnsan; yetenekleri ve gücü sayesinde ancak belli bir yere kadar okuyabiliyor. Ama Hayat Okulunda ölene kadar öğrenim görüyor elbette.

Bu konuda hepimizin bildiği çeşitli söylemler vardır; cahil kabul edilebilecek nice kişinin birçok okumuşu cebinden çıkaracak kadar iyi bir gözlemci olabileceği, okumak ile öğrenmenin; bunları yaşama geçirebilmenin farklı kavramlar olduğunu anlatır bize… Bu nedenle Nasrettin Hoca’nın da eşeğine okuma-yazma öğretmesi de ders alınması gereken bir durumdur.

Okumanın ancak cahilliği aldığı, eşekliğin ise baki kaldığı da önemli bir sözdür. Cahilliğin en büyük zararı, kişinin kendinin cahil olduğunun farkına varamamasından geçer. Tüm bunların temelinde eğitimin olduğu; eğitim kavramının ise zorunlu ilkokul okumakla eşdeğer olamayacağını, bir hamura şekil vermenin başlangıcı olduğunu anlayamadan cahilliğimizi de aşamayacağımız gerçektir. Akıllı insanların okudukça ne kadar az şey bildiklerini öğrenerek daha çok okumaya yönelmesi ne kadar doğalsa, cahilin okumaya değil, duyduğuna ve işine gelene bağımlı kalması, onları tartışmasız kabulü ve işin ilginci anlamsızca savunması da doğaldır ülkemizde… Yurdum insanı cahilliğini hiçbir aydınlıkla kolayına değişmez; kendi bildiğinin üzerine asla başka doğru kabullenmez çünkü!

Geçenlerde eskiden beri tanıdığım biriyle yaşanan diyalog beni hem güldürdü, hem de düşündürdü. Beni yakından tanıyanlar evimde 1500’ün üzerinde kitap içeren bir kütüphanem olduğunu, sürekli okuyup yazdığımı iyi bilirler. (Bunları övünmek için yazmadığımı; okuma ve yazmanın benim için bir yaşam tarzı olduğunu bilmenizi isterim.) Bu genç sıkı AKP’li-Reisci; bunun da ötesinde devletin İslam devleti olmasını ve şeriatla yönetilmesini isteyecek kadar siyasi. Bu arada teknolojinin her türlüsünü sonuna kadar kullanırkenmodern giyimli eşi de çalışan, buna rağmen zor geçinen; ancak şeriat yönetiminin de bu yaşadıkları gibi olduğunu sanan kişiler… Yani hep reklamları izlemiş; ana konuya bir türlü geçememişler. Gerçek şeriatın nasıl bir şey olacağını düşünemiyorlar, ama iyi olduğunu hayal etmeyi öğrenmişler… Konuşurken gündem kaçınılmaz olarak zamlara geldiğinde mazot zammından arabamızı çalıştırmaya korkar hale geldiğimizi, geçinmekte zorlandığımızı, artık eskiden dalga geçtiğimiz Avrupa vatandaşları gibi sebze ve meyveyi taneyle alacak hale geldiğimizi; bu yaşa kadar böyle yokluk, yoksulluk ve kuyruklara tanık olmadığımızı, devletin üç-beş yandaşına verdiği ihaleler ile belli kişileri zengin ederken geçmediğimiz köprünün, binmediğimiz uçağın, yatmadığımız hastanenin parasını da gariban halktan alındığını anlattıkça genç gerilmeye başlamıştı.“Bunların hepsi yalan; pahalılık falan yok, zamlar dış güçler ve muhalefet yüzünden, tüm dünya ekonomik krizde, Almanya kan ağlıyor” gibi sözlerle savunmaya geçti. Biraz kızgın biraz da hayretle; “Sen hiç kitap falan okumuyor musun, TV izlemiyor musun, bunları nasıl yok sayarsın” derken “Bak, ömrüm sürekli okumakla geçiyor, bu anlattıklarının aslı çok farklı, dış güçler falan diye sizi kandırıyorlar, yolsuzluklar diz boyu, bunları size kim anlatıyor” diye açıklamaya çalışıyordum.

İşte burada olay koptu, genç büyük bir gururla dikelip; “Ben de zamanında kitap okudum, ama sizin gibi yanlı kitap okumadım, size yanlış öğretmişler” dediğinde bakakaldım. “Yani şimdi sen benim okuduğumbu kadar kitabın hepsinin yanlı, hepsi sizin düşmanınız, hepsi iftira olduğunu; ama senin de zamanında kitap okuyup şimdi okumaya gerek görmediğini ve sadece bildiklerinin doğruluğuna inandığını mı söylüyorsun?” diyorum; yanıt geçiştiriliyor. Fazla sinirlenmemek ve kırıcı olmamak için kalkıp o ortamdan çıkmıştım. Kitabın yanlı olması normal mi, yazarın görüşlerini kabullenmek zorunda mıyız, okuduğumuza inanmak mı gerekiyor, yoksa okumanın anlamı yorumlamak, üzerinde düşünmek ve sorgulayıp fikir üretebilmek mi sorular kafamda dolana dolana ben de sahilde şöyle bir dolandım. Sonunda içimden bir ses koptu; “Yaşasın cahillik!”

İşte böyle… Okumak asla yeterli değil; inanacağınız bir lideriniz varsa zaten okumaya da gerek yok! Eğer erkek deveye dişi, kahverengi tüylerine beyaz diyecek bir kitleniz varsa; bunun için yemin edip arkanızdan gelebiliyorsa, Hz. Ali’nin bir kez daha düşünmesi gerekecektir! Görünen o ki, eğitim falan hikâye!

Kimlerle birlikte yaşamak zorunda olduğumuzu asla unutmadan her gelgitte yine sahile vuracak her bir Denizyıldızını kurtarabilmek adına okumaya, öğrenmeye, anlamaya, tartışmaya ve sorgulamaya devam!