Çukurovalı limon üreticileri fiyat takviyesi istiyor
Türkiye’nin limon üretiminin yüzde 90’ının gerçekleştiği Mersin ve Adana’daki üreticiler, kısmındaki fiyatı nedeniyle şikayet ettikleri eserden emeklerinin karşılığını almak istiyor.
Türkiye’nin “limon deposu” Mersin ve Adana’daki narenciye bahçelerinde hasat sürüyor. Üreticilerin büyük emek vererek yetiştirdiği limonlar, tarım çalışanlarının hummalı çalışmalarıyla kolundan koparılıyor.
Çukurova’da çok sayıda çiftçinin geçim kaynağı olan limon, hasadın akabinde kısmında kilogramı 50 kuruştan 1,5 liraya kadar alıcı bulabiliyor.
Limonun kolundaki fiyatını az bulan üreticiler, yıl boyunca yaptıkları masrafları karşılamaması nedeniyle sıkıntı günler geçiriyor.
Raflarda kilogramı 7 lira ile 15 lira ortasında satışa sunulan limonda emeklerinin karşılığını almak isteyen üreticiler, girdi maliyetleri, denetimsiz üretim ve hasat başlangıcından reyonlara uzanan süreçteki masrafların önüne geçilmesini istiyor.
LİMON ÜRETİCİSİNİN ÜÇ TEMEL SORUNU
Mersin Turunçgil Üreticileri Birliği Lideri Yusuf Şahin, limon üreticilerinin son günlerde yaşadığı sıkıntılar nedeniyle ülke genelinde çeşitli aksiyonlar gerçekleştirdiğini söyledi.
Limon üreticilerinin üç temel meselesinin olduğunu anlatan Şahin, “Girdi maliyetleri olarak isimlendirdiğimiz, gübreleme, ilaçlama, sulama, budama üzere harcamalarımız 4-5 lira ortasında. Kısmında satışımız ise 1 lira civarında. Bundan ötürü çiftçimiz güç günler geçiriyor. Girdi maliyetlerimiz yüksek. En büyük problemlerimizden ikincisi de hasat yapılmaya başladığı andan rafa varıncaya kadar geçen süreçteki maliyetler de çok fazla. Üçüncüsü ise bilinçsizce ve denetimsiz yapılan üretimler. Muhtaçlıktan fazla üretim olunca satılmıyor” diye konuştu.
İHRACAT YAPANLARA EN AZ 2 LİRA TAKVİYE TALEBİ
Şahin, meselelerin tahlili için süratli adımlar atılması gerektiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Öncelikle ve acil olarak devletimizin, ihracat yapan fabrikalara kilogramda en az 2 lira olmak kaidesiyle kayda bedel bir dayanak vermesi lazım ki o da üreticiye yansısın. Üretici güç durumdan kurtulsun. Öbür isteğimiz; girdi maliyetlerinde bilhassa sulama sularındaki güneş gücünden faydalanmak yahut göletleri çoğaltarak sulama suyuna vereceğimiz güç bedellerini ortadan kaldırmak. Yerli üretime istek gösterip, onlar üzerindeki vergileri kaldırıp, devletin sübvanse dayanağıyla üreticiye düşük maliyette ilaç ve gübreleri sunmak, girdi maliyetlerimizi düşürecektir.”
Şahin, limonun kısmından raf sürecine kadarki yüksek taşıma maliyetlerinin de yakıtta bir indirime giderek düşürülmesi gerektiğini belirtti.
KONTROLSÜZ ÜRETİM DE SORUN YARATIYOR
Kontrolsüz üretimin de çiftçilere büyük sorunlar yaşattığını vurgulayan Şahin, “Tarım ve Orman Bakanlığımız, Türkiye coğrafyasını bir tabak üzere ortaya koyarak hangi bölgede hangi eseri hangi oran ve vakitte yetiştirmesi gerektiğini öğretmesi ve bunun üzerine envanter çalışması yapması gerekiyor.” dedi.
Şahin, ovaya buğday yerine narenciye, dağa da fındık yerine ekin ekilmemesi gerektiğini belirterek, iç ve dış pazara uygun eserlerin hakikat oran ve ölçüde üretilmesi gerektiğini kelamlarına ekledi.
REKOLTE YÜKSELDİ, PAZAR DARALDI
Adana Çiftçiler Birliği Lideri Keyifli Hakikat da hava kurallarının yeterli gitmesiyle narenciye çeşitlerinde verimlilik olduğunu belirtti.
Geçen yıl ile karşılaştırıldığında TÜİK sayılarına nazaran limonda yaklaşık yüzde 20-25 artış olduğunu aktaran Gerçek, lakin hasat başladığında limondaki rekoltenin bu sene çok daha fazla olduğunu gördüklerini söyledi.
Doğru, İspanya ve Fas’ta da limon rekoltesinin çok yüksek olması nedeniyle Türkiye’nin limon ihraç ettiği ülkelerde fiyatların düştüğünün altını çizerek, şöyle konuştu:
“Üretimin fazla olması, pazarın daralması, ülkelerin rekabetinin azalması sebebiyle de limon fiyatları geriye gitti. Geçen sene 6,5 lira civarında sattığımız limon bu sene kısmında 50 kuruşa kadar düştü. Bilhassa Mayer limon dediğimiz en erkenci çeşidin fiyatları çok geriledi. Bunun sonucunda kimi üreticilerimiz geleceğini de düzgün görmediği, plansız bir biçimde çok fazla dikildiği için ağaçları sökme yoluna gitti. Bunun yanında şu ana kadar Mayer limonda hasat edilmeyen, kolunda kalan da çok limon var.”
1,9 MİLYON TONLUK REKOLTE BEKLENTİSİ
Bu yıl limonda 1,9 milyon tona yakın rekolte beklendiğini belirten Yanlışsız, şunları kaydetti:
“Türkiye’nin yıllık 1,5-1,6 milyon ton civarında bir limon üretimi var. Bunun yaklaşık 700-750 bin tonunu tüketiyoruz, geri kalanı da ihraç ediyoruz. Bu sene çok fazla rekolte olduğundan nereden baksanız 1,9 milyon tona kadar bir rekolte bekleniyor. Bu fazlalığı tüketebilmemiz, kolunda kalıp çürümemesi için Ticaret Bakanlığımızdan, Hazine ve Maliye Bakanlığımızdan, tona 2 bin 250 lira limona özel mahsuplaşarak ödenmek kaidesiyle ihracat takviyesi talebimiz oldu. Bu bahiste bakanlarla görüştük. Onlar da hazine ve fonlardaki sayılara bakacaklar. Ona nazaran bir önlem almayı düşünüyorlar.”
Üretici Sevide Göçmen de ilacından gübresine ve sulamasına kadar limonun kilogramda kendilerine maliyetinin 5 lira olduğunu söz etti. (AA)
