Cumhurbaşkanı Erdoğan ve bakanlığa dava açtılar

Türkiye’nin iklim krizi ile daha güçlü bir formda gayret etmesi için yıllardır kampanyalar yürüten genç iklim aktivistleri Atlas Sarrafoğlu (16), Seren Anaçoğlu (20) ve Ela Naz Birdal (17) Türkiye’nin Paris İklim Muahedesi kapsamında sunduğu iklim amacının yetersiz olması nedeniyle hukuksal yollara başvurdu.

Gençler, gelecekteki haklarının korunması için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na dava açtı.

Gençler, Türkiye’nin iklim maksadı olarak sunduğu güncellenmiş ulusal katkı beyanının yetersiz kaldığını, bunun bir iklim hareketinden fazla iklim eylemsizliği olduğunu öne sürdü.

İMZA KAMPANYASI DA BAŞLATILDI

Bu beyanın hazırlanmasında şeffaf bir süreç işletilmediğinin altı çizilerek, Türkiye’nin bilimsellikten uzak, etkisiz ve kâfi olmayan iklim krizi ile gayret maksadının iptal edilmesi ve yenilenmesi istendi. Gelecek haklarını savunan gençler ayrıca change.org/iklimdavasi adresinde bir de imza kampanyası başlattı. Dünyada bu davanın gibisi olarak açılmış çok sayıda iklim davası mevcut. 6 Portekizli genç açtıkları davayla, Türkiye’nin de bulunduğu 33 ülke hakkında şikayette bulunarak, kelam konusu ülkeleri sera gazı emisyonlarını azaltmamakla suçlamıştı.

TÜRKİYE BİR İKLİM AFETLERİ ÜLKESİ

Atlas Sarrafoğlu, Seren Anaçoğlu ve Ela Naz Birdal, Türkiye’nin güncellenmiş ulusal katkı beyanını Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi (UNFCCC) Sekretaryası’na sunmasının akabinde, “Bu beyan ne yazık ki bir sera gazı emisyonu azaltımı değil, artırım taahhüdü. Türkiye bir iklim afetleri ülkesi ve biz gençler olarak daha güçlü iklim maksadıyla geleceğimizin garanti altına alınmasını istiyoruz” diyerek Türkiye’nin Paris İklim Muahedesi kapsamında sera gazı emisyonları hakkında aldığı kararlar ile ilgili Cumhurbaşkanlığı ve Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na açılan ilk iklim davasının öncüleri oldu.

Atlas Sarrafoğlu

“BEN BÜYÜKLERİMDEN DAHA FARKLI BİR DÜNYAYA GELDİM”

11 yaşından beri iklim aktivisti olan Atlas Sarrafoğlu, şunları söyledi:

“Ben büyüklerimden daha farklı bir dünyaya geldim. Birbirini tetikleyen bir sürü felaketin içinde kalmış bir dünya. Bir varoluş krizi bu. Kendi elimizle gezegenimizi yakıyoruz. Fosil yakıtların kullanımı çok uzun vakit evvel bırakılmalıydı.

Hükümetler ve büyük şirketler sahip oldukları güç ve parayı insanlığın geleceğine tercih ettiği sürece bu krizin önüne geçebilmek mümkün olmayacak.

Ben bir iklim aktivisti genç olarak, Türkiye’nin çok geç imzaladığı Paris Mutabakatı’na uygun olarak emisyonların düşürülmesini istiyorum. Çocuklar ve gençler iklim krizine sebep olmadığı halde şu anda en büyük risk altında olanlar aslında.

Dolayısıyla çocuk haklarının da hiçe sayıldığı bir ortamı kabul etmiyorum. Bizlerin, ‘Bu ülkenin geleceği’ diye bahsettiğiniz gençlerin geleceğini mahvediyorsunuz.

En çok Türkiye’yi tehdit eden iklim krizine karşı resmen hiçbir şey yapmıyorsunuz. Bu sebeple Türkiye’nin daha güçlü bir iklim maksadı vermesi için davacıyım.”

Seren Anaçoğlu

“BİLİMSEL BİR YOL HARİTAMIZ YOK”

Hem Avrupa Birliği İklim Elçisi hem de hukuk fakültesi öğrencisi olan Seren Anaçoğlu ise, “Türkiye’nin iklim kriziyle uğraş kapsamında yayınladığı ulusal katkı beyanında, emisyon azaltım taahhüdünden çok 2030’a kadar yüzde 30’dan fazla artış kelamı var. 2053 yılında karbon nötr olacağını tabir eden Türkiye’nin 2053’e kadar karbonsuzlaşmayı hâlâ nasıl hayata geçireceğine ait dengeli ve bilimsel bir yol haritası yok. Kömürden ve fosil yakıtlardan çıkış tarihi yok. Güç ve maden kesiminde tesirli iklim aksiyon planı yok. Lakin ne yazık ki kömür ve maden lobisinin var olmayı ve bizi zehirlemeyi sürdüreceği bir sistem var. Gençler için gelecekte daha çok işsizlik, kirlilik, iklim afetine karşı savunmasızlık var. Biz gençlerin ve çocukların hayat hakkının, besin, su, hava üzere temel haklara erişim haklarının kısıtlanması hatta ortadan kalkması tehlikesi var. Bu sebeple gelecek hakkım için davacıyım” açıklamasında bulundu.

TÜM ÜLKELER ELLERİNİ TAŞIN ALTINA KOYMASI GEREKİYOR

Gelecek hakkı için uğraş eden genç iklim aktivisti Ela Naz Birdal ise “İklim krizi global bir kriz ve bu gayrette herkesin üstüne düşen değerli vazifeler var. Tüm ülkelerin ellerini taşın altına koyması gerekiyor ki ortak amaca, 1.5 derece maksadına ulaşabilelim” dedi. Ela Naz Birdal, Türkiye’nin iklim kriziyle daha güçlü bir biçimde gayret etmesi ve sera gazı salımlarını azaltması için taleplerini şöyle sıraladı:

“Ara gaye belirlensin. Kömürden çıkış tarihi açıklansın. Gerçek bir azaltım taahhüdünde bulunulsun. Bilimsel formüllerle Türkiye’nin karbonsuzlaşma siyaseti belirlensin ve bağlayıcı hukuk kuralları haline getirilsin. Biz iklim krizi ile çaba etmek, kendi geleceğimizi garanti altına almak için bu davayı açıyoruz ve change.org/iklimdavasi adresinde başlattığımız imza kampanyamıza tüm genç arkadaşlarımızın da dayanağını bekliyoruz. Karbonsuz bir gelecek için davacıyım.”

AVUKATTAN AÇIKLAMA

Gençlerin avukatrı Deniz Bayram ise şu açıklamayı yaptı

“Paris İklim Mutabakatı’nın 1.5 derece gayesinin gerçekleştirilmesi tüm taraf devletlerin, global emisyonlarından tarihi sorumlulukları ölçüsünde açık, anlaşılabilir ve bilimsel olarak temellendirilmiş prosedürlerle hazırlanan sera gazı emisyon azaltımı tarafında karar vermeleri ve uygulamalarına bağlıdır.

Türkiye’nin mevcut sera gazı artırım kararının hangi bilimsel yollarla yapıldığına dair belirsizlik, kömür üzere fosil yakıtlardan çıkış konusunda tarih belirlenmemiş olması, 2030 ve 2038 yıllarını hedefleyen yüksek karbon emisyon artırımı ve 2053 net sıfır kararı ile  uyumlu değil ve çelişkiler içeriyor.

Son yıllarda iklim değişikliğinin yıkıcı tesirleri yaşama, sıhhat, besin ve suya erişim üzere temel insan haklarını ihlal olarak yoğunluğunu artırdığına şahit olduk. Bu davanın aciliyeti, Türkiye’nin bilimsel bilgilerle savunabildiği bir iklim planını sunmasının ve gelecek jenerasyonların insan haklarını muhafazasının aciliyetinden kaynaklanıyor.”

DÜNYANIN HER YERİNDE DAVALAR AÇILIYOR

Dünyanın dört bir yerinde çocuklar ve gençlerin açtığı iklim davalarının olduğunu da kelamlarına ekleyen Bayram, “Bu bize devletlerin kabahati ve sorumluluğu birbirlerine atmayı bırakıp sorumlulukları ölçüsünde hakkaniyetli, açık, bilimsel ve hukuken belli iklim planları yapmaları gerektiğini gösteriyor. Bu dava sürecinde ortaya çıkacak olumlu bir karar, yalnızca Türkiye için değil, bilhassa tarihî emisyonu yüksek olan ülkelerin iklim taahhütlerini daha da hırslı ve kararlı hale getirmesi tarafında müspet bir tesir oluşturabilir” dedi.