Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı depremle ilgili Dezenformasyon Bülteni’ni yayımladı

ANKARA (AA) – Bültende, “Barınma gibi imkanlardan yararlanmak isteyen afetzedelerden bilgi kartı isteniyor”, “İtfaiye erinin telefonunu çalan Suriyeli”, “Şiddet uygulanan çocuğun depremzede olduğu”, “Tam enkazdan çıkarma aşamasına gelindiğinde başka bir ekibin gelerek kameralarla depremzedeyi enkazdan çıkardığı”, “Depremzedelere destek ve tanınacak diğer kolaylıklardan faydalanmak için AFAD kaydı şart koşulacak”, “Ahbap Platformu’nun çalışmaları engelleniyor”, “Arap ülkelerinden deprem yardımı gelmedi”, “AFAD’a ‘kişinin yaşadığına’ dair ihbar gelmedikçe arama kurtarma çalışması yapılmıyor”, “Binlerce yurttaşın öldüğü Antakya’da cenazeler isim yerine numara verilerek gömülüyor”, “Deprem mağdurlarına yardım yapılmadan önce GBT yapılıyor” iddialarına yer verildi.

Ayrıca, “Hatay’da depremzedelerin sığınabileceği çadırlar dağıtılmadı”, “Avusturya kurtarma ekibi bir çocuğu kurtaracakken Türk ekibi durdurdu”, “13-14 yaşındaki depremzedeler istismar edildi”, “Hatay’da baraj patladı”, “Kurtarma çalışmalarını takip eden muhabire polis tekme attı” iddiaları ile Mersin’deki KYK yurduna ilişkin sosyal medya paylaşımları da bültende yer aldı.

“Afetzedelerden herhangi bir belge istenmemektedir”

Bazı sosyal medya ve haberleşme platformlarında paylaşılan, “Barınma gibi imkanlardan yararlanmak isteyen afetzedelerden bilgi kartı isteniyor” iddiasının gerçek dışı olduğu belirtilen bültende, şunlar kaydedildi:

“Ayrıldıkları şehir veya gittikleri şehirlerde afetzedelerden herhangi bir belge istenmemektedir. Afetten etkilenen 10 ilimizdeki vatandaşlar, kendi imkanları veya AFAD’ın koordinesinde demir yolu, hava yolu, kara yolu ve deniz yoluyla başka şehirlere gidebilmektedir. Bölgeden tahliye olmak isteyen vatandaşlarımız, tahliye merkezlerine giderek bildirimde bulunabilir. Bu bildirimden sonra vatandaşlarımızın bilgileri, tahliye sonrası barınma merkezlerindeki komisyonlara iletilmektedir. Kendi imkanları ile ayrılan afetzedelere, gittikleri şehirlerde ikamet bilgileri ile barınma imkanları sağlanmaktadır. Afetzedelerin, AFAD’a müracaat etmeleri ya da etmemeleri herhangi bir hak kaybına sebep olmamaktadır.”

“İftiranın odağındaki şahıs, Özdağ’a tazminat davası açacağını açıklamıştır”

Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ’ın, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın açıklama yaptığı sırada televizyondaki diğer bir görüntüde “Suriyeli biri, itfaiye erinin cep telefonunu çaldı” iddiasının gerçek dışı olduğu bildirildi.

Görüntülerdeki “mavi yağmurluklu şahsın” emniyetteki işlemleri sırasında Suriyeli olmadığı, “çaldığı” iddia edilen kırmızı telefonun da kendisine ait olduğunun tespit edildiği belirtilen bültende, “İftiranın odağındaki şahıs, Özdağ’a tazminat davası açacağını ve parayı depremzedelere bağışlayacağını açıklamıştır.” ifadesine yer verildi.

“Koruma altına alınan kız çocuğunun depremzede olmadığı belirlenmiştir”

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerde, şiddet uygulanan çocuğun depremzede olduğu iddiasının doğru olmadığı kaydedilen bültende, şu bilgilere yer verildi:

“Görüntülerin sosyal medyada yayımlanması üzerine, emniyet birimleri harekete geçmiştir. Görüntülerde küçük çocuğa şiddet uyguladığı tespit edilen S.D. isimli şahıs, Ankara Etimesgut İlçe Emniyet Müdürlüğünce 10 Şubat’ta gözaltına alınmıştır. Koruma altına alınan kız çocuğunun depremzede olmadığı belirlenmiştir. Olayla ilgili soruşturma başlatılırken, süreç ilgili kurumlarca yakından takip edilmektedir.”

“Depremzedenin sağlığını öncelemektedir”

Bültende, bir televizyon kanalında deprem bölgesinden bilgiler aktaran muhabirin “Arama kurtarma çalışmaları esnasında tam enkazdan çıkarma aşamasına gelindiğinde başka bir ekip gelerek kameralarla depremzedeyi enkazdan çıkardığı” iddiasının doğru olmadığı vurgulandı.

Afet kurtarma çalışmalarında profesyonel ekiplerin, kurtarma faaliyetinin en başından en sonuna kadar belirli bir planlama yaptığı ve süreci buna göre devam ettirdiği bildirilen bültende, şunlar kaydedildi:

“Planlama, enkazın şekli ve müdahale edecek ekiplerin uzmanlığına göre değişiklik göstermektedir. Bir diğer önemli ölçüt ise enkaz altındaki kişinin sağlık durumunun nasıl olduğudur. Tüm bu koşulları göz önünde bulunduran arama kurtarma ekipleri, enkaz bölgesinde koordineli biçimde iş bölümü yapmakta, depremzedenin sağlığını öncelemektedir. Buna bağlı olarak özellikle kurtarmanın son aşamasında sağlık ekipleri etkin olarak görev almaktadır. İddiayı ortaya atan muhabir de yaklaşık 1,5 saat sonra tekrar canlı yayına bağlanarak ifadelerini düzeltmiş ve kendi iddialarını yalanlamıştır.”

“Depremzedeleri AFAD’a yönlendirip kayıt yaptırmasını sağlayın” iddiası

Bültende, bazı haberleşme uygulamalarında paylaşılan, “Depremzedeleri AFAD’a yönlendirip kayıt yaptırmasını sağlayın. Depremzedelere destek ve tanınacak diğer kolaylıklardan faydalanmak için bu kayıt şart koşulacakmış.” iddiasının tamamen asılsız olduğuna işaret edildi.

Depremden etkilenen vatandaşların yardım ve destekler için herhangi bir kayıt veya başvuru yapma zorunluluğunun olmadığının belirtildiği bültende, “Afetten etkilenen vatandaşlarımız, belirlenen tüm desteklerden yararlanacaktır. Bir sonraki aşamada, depremde evleri zarar gören vatandaşlar, mülkiyet hakları için başvuracaktır.” açıklamasına yer verildi.

“Ahbap platformu engellendi” iddiaları doğru değil

Dezenformasyon Bülteni’nde bazı siyasetçilerce ortaya atılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, “Ahbap platformu engellendi” iddialarının doğru olmadığı belirtildi.

Afet bölgesindeki tüm yardım kuruluşlarının, kurtarma ekiplerinin ve gönüllülerin AFAD koordinasyonunda çalışmalarına devam ettiği bildirilen bültende, Ahbap Platformu Başkanı Haluk Levent’in, valisinden komutanına kadar tüm devlet yetkililerinden her zaman destek gördüklerini, tüm kurumlarla koordinasyon içinde çalıştıklarını belirttiği aktarıldı.

Bültende, CHP Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nun bu yöndeki sosyal medya paylaşımına da yer verildi.

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan “Arap ülkelerinden ülkemize deprem yardımı gönderilmedi” iddiasının doğru olmadığına da yer verilen bültende, depremin yaşandığı ilk günden itibaren birçok Arap ülkesinden Türkiye’ye ayni ve nakdi yardımların gönderildiği ve gönderilmeye de devam edildiği kaydedildi.

“Resmi kurumların haricinde yapılan hiçbir bilgilendirmeye itibar edilmemeli”

Bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan, “112 ekipleri ve AFAD’a ‘kişinin yaşadığına’ yönelik ihbar gelmediği sürece enkaz alanlarında arama kurtarma çalışması yapılmamaktadır” iddiasının da yanlış olduğu ifade edilen açıklamada, ekiplerin enkazlara gerekli tüm müdahaleyi yaptığı kaydedildi.

Resmi kurumların bilgilendirmeleri haricinde yapılan hiçbir bilgilendirmeye itibar edilmemesi istenen bültende, bu tarz dezenformasyon içerikli paylaşımlar yapanlarla ilgili Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığınca gerekli yasal işlemlerin yapılacağı kaydedildi.

“Antakya’da cenazeler isim yerine numara verilerek gömülüyor” iddiası

Bazı sosyal medya hesapları tarafından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, “Binlerce yurttaşın öldüğü Antakya’da cenazeler isim yerine numara verilerek gömülüyor” iddiasının doğru olmadığı belirtilen bültende, şu ifadelere yer verildi:

“Kahramanmaraş merkezli depremlerin ortaya çıkardığı yıkıcı etki nedeniyle hayatını kaybedenlerin en hızlı şekilde kimliklendirilmeleri yapılmakta ve naaşları yakınlarına ivedi şekilde teslim edilmektedir. Arama-kurtarma çalışmalarında cansız bedenine ulaşılan ve kimlik tespiti yapılamayan cenazeler ise teşhise elverişli fotoğrafının çekilmesi, parmak izi ve DNA örneği alınarak ve cenazeye bir numara verilerek kayıt altına alınmaktadır. Cenazeler, defin ruhsatı düzenlenmesi, cenazenin defnedildiği yer ve mezarlığın bu numarayla ilişkilendirilerek tutanakla kayıt altına alınmasının ardından defnedilmektedir.”

“Yardımlar ayrım yapılmadan dağıtılmaktadır”

Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, “Deprem mağdurlarına yardım yaparken önce GBT yapıldığı ve KHK’lı ise yardım verilmediği” iddiasının doğru olmadığı bildirilen bültende, şunlar kaydedildi:

“Kahramanmaraş merkezli iki depremden etkilenen 10 ile Türkiye’nin dört bir yanından yardım gönderilmeye devam ediyor. Birçok ilde kurulan merkezlerde toplanan yardımlar AFAD koordinasyonuyla bölgeye ulaştırılmaktadır. Deprem bölgesine gönderilen tüm yardımlar, AFAD koordinesinde hiçbir depremzede arasında ayrım yapılmadan dağıtılmaktadır.”

“Provokasyon amaçlı sosyal medya paylaşımlarına itibar edilmemelidir”

Bültende, “Mersin’de Kredi Yurtlar Kurumu yurdunda Suriyeliler olumsuz görüntülere sebebiyet verdi” iddiasının da doğru olmadığı belirtildi.

Depremzedelerin kullanımına tahsis edilen KYK Mersin Kırkkaşık Kız Öğrenci Yurdu’na sadece depremden dolayı mağdur olanların yerleştirildiği ifade edilen bültende, şu açıklamalara yer verildi:

“AFAD koordinesinde ilgili kurumlar tarafından yaşlı ve çocuklar öncelikli olmak üzere afetzedelerin yurtta barınmaları sağlanmıştır. Yurt yetkilileri, sosyal medyada iddia edildiği gibi bir durumun söz konusu olmadığını ve herhangi bir şikayet almadıklarını belirtmiştir. CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, sosyal medyada yer alan iddialar üzerine ilgili yurda gitmiş ve odaları tek tek gezerek herhangi bir olumsuzluğa rastlamadığını ifade etmiştir. Provokasyon amaçlı sosyal medya paylaşımlarına itibar edilmemelidir.”

“Binlerce çadır kurulmuştur”

Bazı basın yayın organlarındaki “Hatay’da depremzedelerin sığınabileceği çadırlar dağıtılmadı, kurulmadı” iddiasının doğru olmadığı ifade edilen bültende, şu bilgiler aktarıldı:

“Hatay’da, AFAD koordinesinde Türk Kızılay ve sivil toplum kuruluşlarının ekipleri ile askerler ve gönüllülerce binlerce çadır kurulmuştur. Deprem felaketinden en çok etkilenen illerimizden biri olan Hatay’da şu ana kadar kurulan çadır sayısı 8 bin 924’tür ve bu sayı sürekli olarak artmaktadır. Sevkiyat durumundaki çadırlarla ilk aşamada 15 bin çadır kurulması hedeflenmektedir.”

Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan, “Avusturyalı arama kurtarma ekibi, enkaz altındaki bir çocuğu kurtaracakları esnada bir Türk ekibinin gelip görevi durdurduğu” iddiasının yalanlandığı bültende, şunlar kaydedildi:

“Görüntülerde, Avusturya Ordusu Afet Yardım Biriminden (AFDRU) gelen ekibin grup komutanı, nasıl çalıştıklarını anlatmaktadır. Görüntülerdeki şahıs, enkaz altında yetişkinlerin ve bir bebeğin yerinin tespit edildiğini, onlarla yeniden temas kurmaya çalıştıklarını ve çalışmaların devam ettiğini bildirmektedir. Bütün bu operasyonun amacının, enkaz altından mümkün olduğunca fazla sayıda insanı canlı çıkarmak olduğunu ifade etmektedir. AFDRU ekibinin grup komutanının konuşmaları, kasıtlı bir şekilde yanlış tercüme edilerek manipülasyon amaçlı servis edilmiştir.”

​​​​​​​Bültende, Zafer Partisi Genel Başkanı Özdağ ile görüşen bir vatandaşın, “Hassa’da, Suriyelilerin sınırdan geçip 13-14 yaşında kızlara tecavüz ettiğini öğrendik. Olay polis kayıtlarına geçti. Kızlar şu anda Kuvvet Komutanlığı’nın korumasında” şeklindeki iddialarının da tamamen asılsız olduğu vurgulandı.

Bölgedeki emniyet kaynaklarından edinilen bilgiye göre, kayıtlara geçmiş böyle bir olayın söz konusu olmadığına yer verilen bültende, “İstismar sonrası askerimizce korunmaya alınan kız çocukları” iddiasının, halkı kin ve düşmanlığa tahrik amacıyla yapılan bir manipülasyon olduğunun tespit edildiğine yer verildi.

“Herhangi bir baraj patlaması söz konusu değil”

“Hatay’da baraj patladı” iddiasının, afet bölgesindeki afetzedeleri paniğe sevk etmeye yönelik manipülasyon olduğuna dikkat çeken bültende, “AFAD, Devlet Su İşleri İdaresi ve bölgede afetle ilgili çalışma yürüten ekiplerden edinilen bilgilere göre, Hatay’da meydana gelen herhangi bir baraj patlaması söz konusu değildir.” ifadesi kullanıldı.

Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medyada paylaşılan, “Kurtarma çalışmalarını takip eden muhabire polis tekme attı” iddiasının yalanlandığı bültende, “Sahadaki ekiplerden alınan bilgiye göre, böyle bir olayın hiç yaşanmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü ekiplerine de böyle bir konunun intikal etmediği öğrenilmiştir.” bilgisi verildi.

Muhabir: Ali Kemal Akan