Danıştay, Başbakanlığı Durdurdu
Danıştay, aldığı bir şok kararla Başbakanlığı durdurmuş oldu.
Danıştay 8. Dairesi, daha önce Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğü‘nden alınan Maden Ocağı Ruhsatlarını, Başbakanlığın iznine bağlayan Başbakanlık Genelgesi’nin Yürütmesini: “Maden Ruhsatları” yönünden durdurdu.
Zonguldak Kozlu’da, Maden Arama Ruhsatı başvurusu yapan Kişi, başvurusunun reddine ilişkin Başbakanlık Ekonomik, Sosyal ve Kültürel İşler Başkanlığının işlemi ve bu işlemin dayanağı, 16 Haziran 2012’de Resmi Gazete‘de yayımlanan Başbakanlık Genelgesi’nin İptali ve Yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştay’da dava açtı.
Aynı Kanun’da ayrıca Madenlerle ilgili Arama Ruhsatının; Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nce düzenleneceğinin de belirtildiği aktarılan kararda, 6 Kasım 2010’da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği’nde de Madenlere; Arama Ruhsatı almak için Maden İşleri Genel Müdürlüğüne başvuru yapılacağının kurala bağlandığı söylendi.
Kararda, Davacının; Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne başvurduğu, Genel Müdürlüğün de bu başvuru ile 174 Ruhsat Talebini, izin verilmesi istemiyle söz konusu Başbakanlık Genelgesi uyarınca Başbakanlığa gönderdiği belirtildi. Kamu Hukukunda, Yetkinin; Hiyerarşiden üstün olduğu vurgulanan kararda: “Yani bir Yetki, Yasa ile hangi Makama verilmişse o Makam tarafından kullanılmalıdır. Davaya bakan Danıştay 8. Dairesi, Davacının; Maden Arama Ruhsat talebinin reddine ilişkin işlemle dava konusu Başbakanlık Genelgesi’nin Yürütmesini, Maden Ruhsatları yönünden durdurdu.
Dairenin kararında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri hakkında Kanun ile Maden haklarıyla ilgili Ruhsatları düzenlemek ve bu Ruhsat Sahalarındaki, Madencilik faaliyetlerini takip etme görevinin Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne verildiği belirtildi. Maden Kanunu’nda da: “Madencilik Faaliyetleri ve Ruhsatlandırma İşlemlerine, Bakanlık tarafından kısıtlama getirilebileceği, Maden Arama Faaliyetlerinin, bu Kanunda sayılanlar dışında herhangi bir izne tabi olmadığı, İşletme Faaliyetlerinin ise bu Kanuna göre Bakanlıkça çıkarılacak Yönetmeliğe göre yürütüleceği hükümlerine yer verildiği anımsatıldı.
Dar anlamda: “Yetki Unsuru” denilen Karar Alma Yeteneği, konu, yer ve zaman itibariyle Anayasa ve Yasalarla belli bir Organ, Makam ve Kamu Görevlilerine tanınmış bir güçtür. Yetkinin kimin tarafından kullanılacağını belirleyen Kuralların varlığı halinde bu Yetkinin devri ile paylaşımı konusunda da açık bir Düzenlemenin bulunması gerekmektedir” tespitleri yapıldı.
İlgili Mevzuat Hükümleri uyarınca Maden Ruhsatı Verme Yetki ve Görevinin, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne ait olduğu, Madencilik Faaliyetleriyle ilgili her türlü kısıtlamanın; ancak Kanunla yapılabileceği belirtilen Kararda, ayrıca şunlara yer verildi: “Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Maden Ruhsatı Düzenlenebilmesi için gerekli bilgi, belge ve izinlerin, Maden Kanunu ile ilgili Yönetmeliklerde açıkça belirtildiği ve bunların arasında Başbakanlık İzninin gerekli olduğu yolunda bir hükmün yer almadığı görülmektedir.
Dava konusu genelgeyle Maden Mevzuatında öngörülmeyen ayrı İzin Müessesesi getirildiği, bu haliyle Dava Konusu olan Genelgenin, Maden Ruhsatları bakımından kısıtlayıcı hükümler içeren ve üst Hukuk normu olan Maden Kanunu ve Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği’ne aykırı bir düzenleme olduğu sonucuna varılmıştır.”
Dairenin 5 Üyesinin oy çokluğuyla aldığı karara 4 Üye katılmadı. Karşı oy yazısında, Anayasa’ya göre Başbakanın; Bakanların görevlerinin Anayasa ve Kanunlara uygun olarak yerine getirilmesini göz etmek ve düzeltici önlemleri almakla yükümlü olduğu hükmüne yer verildiği belirtildi. Davalı Başbakanlık ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı‘nın, karara itiraz hakkı bulunuyor. İtirazı, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu görüşecek.
