‘Depremzede çocuklar büyük travma yaşıyor’

Binlerce insanın vefatına neden olan Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen sarsıntı felaketi, aileler kadar en çok çocuklarda derin kapanmaz yaralar bıraktı.

Depremde konutları yıkılan yahut büyük hasar gördüğü için hayatlarını çadırlarda geçirmeye başlayan aileler kadar çocuklarda zelzelenin olumsuz ruhsal tesirini atlamadı.

Kahramanmaraş Pazarcık ilçesindeki Atatürk Anadolu Lisesi’nin bahçesine kurulan çadır kentte istekli yardım hizmeti veren Veli-Der Manisa Şube Lideri Ayşe Işıl Gel, kurulan hayat alanlarındaki çalışmaları ve izlenimlerini anlattı.

“ÇOCUKLAR BÜYÜK TRAVMA YAŞIYOR”

Açıklamasında 103 çadırın bulunduğu alandaki depremzedelerin sıkıntı kaideler altında hayatlarını sürdürmeye çalıştıklarını kaydeden Veli-Der Manisa Şube Lideri Işıl Gel, bilhassa çocukların büyük travma yaşadığına dikkat çekti. Çadır kentte zelzeleden etkilenen 150 çocuğun bulunduğunu söz eden Işıl Gel, Ulusal Eğitim Bakanlığı tarafından görevlendirilen psikososyal dayanak gruplarının hizmet verdiğini, eğitim ve oyun çadırlarının kurulduğunu söyledi.

Çocuklar ve gençler için verilen dayanağın kâfi olmadığını lisana getiren Işıl Gel, önemli bir ruhsal dayanağa gereksinim duyulduğunu belirterek şöyle konuştu:

“Benim bulunduğum bölgede birçok çocuk annesini, babasını yahut kardeşini sarsıntıda kaybetmiş. Büsbütün ailesini kaybeden ve akrabalarının yanında yaşamayan çocuklarımız var. Hatta 15-16 yaşlarındaki iki gencimiz tüm ailesini kaybetmiş. Bu çocuklarımızın önemli manada psiko takviyeye gereksinimi var.

Gerek istekli olarak gelenler, gerekse görevlendirmeyle gelen bireyler ellerinden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışıyor. Lakin bu kâfi değil. Temel olarak bu çocuklarımızın uzman takviyesine muhtaçlığı var.

Depremin yaşamış ve hala daha yaşamaya devam eden ailesini kaybeden çocuklarımıza bir iki saatlik psiko takviye yetersiz kalır. İvedilikle bu çocuklarımızın kendi kolunda uzman olan çocuk yahut yetişkin psikiyatrisine muhtaçlığı var. Gezici grup olarak bu çeşit uzmanlar haftanın bir iki gün geliyor. Lakin yeteri seviyede değil.”

BİRÇOK DEPREMZEDE HASTA

Bölgede artçı sarsıntıların devam etmesi nedeniyle endişenin sürdüğünü tabir eden Işıl Gel, ilçede bir tek hastane bulunduğunu ve yetersiz kaldığını anlattı. Gel, çadırlarda kalan depremzedelerin birçoğunun hasta olduğunu belirterek açıklamasına şöyle devam etti:

“Pazarcık ilçesinde bir tane hastane var. Lakin hastanede misyonlu birçok işçide yakınmalarını kaybettiği için vazife yapamıyorlar. Misyon yapanlar ise acil sıhhat hizmetlerine yetişmekte zorlanıyor. Şuanda hastanede yalnızca acil hizmet verilebiliyor. Zira çadır kentte birçok vatandaş soğukların tesiriyle hasta.

Başta sarsıntıda tüm ailesini kaybeden çocuklarımız başta olmak üzere, ailesinden bir iki kişiyi kaybeden çocuklarımızdan endişeleniyoruz. Zira hala daha bir travma içerisindeler. Zelzele travması atlatmış durumda değiller. Zira her gün bir artçı zelzele yaşıyoruz ve sallanıyoruz. Çocukları çadırdan çıktıklarında etrafında zelzeleden yıkılmış binalarla karşı karşıya kalıyorlar.

Korkuyu her gün tekrar tekrar yaşıyorlar.  Sarsıntı travmasının akabinde çocuklarımızda ailelerinin kaybetmelerinin ortaya çıkaracağı kederle baş başa kalacak. Bilhassa kaygımız bu travmayı atlatamayan 15-16 yaşlarındaki gençlerin intihara sürüklenmeleri. Bu nedenle çadır kentte gözümüz daima çocuklarımızın üstünde.

Yaşadıkları travmadan az da kurtulmalarını sağlamak için çocuklarımızı çeşitli etkinliklere ve faaliyetlere dahil etmeye çalışıyoruz. Lakin birtakım çocuklarımızın bir iki gün etkinliklere katıldıktan sonra tekrar gelmiyor ve içine kapanıyor. Bu çocuklarımıza nereye kadar dayanak sağlayabiliriz bilmiyoruz”

DEPREMZEDE AİLELERDE ÜRKÜTEN TEDİRGİNLİK

Ailelerin çocuklarını yalnız bırakmaktan korktuklarını ve çocuklarının kaçırılma tasası yaşadığını vurgulayan Gel, bölgede travma  ve endişenin devam ettiği söyledi. Işıl Gel şunları söyledi:

“Bulunduğumuz bölgede 3-5 kişilik ailelerin kalabileceği çadırlar mevcut. Fakat birçok aile geceleri kendi çadırlarında kalmak yerine 10 kişilik büyük çadırlarda birkaç aileyle birlikte kalmayı tercih ediyor. Zira bir şey olursa birbirimize yardımcı oluruz ve birlikte kurtuluruz fikri hakim.

Aileler kendilerine bu türlü bir psikoloji geliştirmişler. Aktiflik saatlerinde çocuklarımızı çağırdığımızda aileler de geliyor. Bu küçük yaştaki çocuklar için olağan olabilir. Fakat 15-16 yaşındaki çocuklara aileleri refakatçilik yapıyor. Bunu nedenini ailelerimize sorduğumuzda ise bizi ürküten bir karşılıkla karşılaştık. Aileler çocuklarının kaçırılacağı yahut bir anda ortadan kaybolacağı tasası içerisinde.

Şuanda zelzele bölgesindeki aileler bu türlü bir kaygı içerisinde. Bunu da açıkça söz ediyorlar. Yemek saatlerinde bile çocuklarını çadırdan çıkarmak istemiyorlar. Lakin emniyet güçlerimiz çadır kentlerde gerekli güvenlik tedbirlerini almış durumda. Bu türlü bir şeyin yaşanmasına fırsat vermeyeceklerini biliyoruz. Tekrar de ailelerimiz bu türlü bir tasanın içerisinde.

Deprem bölgesinde çocuklarımızın psikolojisinin güzel olabilmesi için öncelikle ailelerimizin de psikolojisinin uygun olması gerekiyor. Ebeveynlerinde psikoloji uygun olmadığı için bizde bir yere kadar çocuklara dayanak olabiliyoruz. Çocuklarımızın güzel olmasını istiyorsak, yetişkinlere yönelikte bir şeylerin yapılması gerekir. Zira aileler geleceğe yönelik büyük dert içerisindeler. ‘Bundan sonra bize ne olacak. Hayatımızı nasıl devam ettireceğiz. Konutumuz olacak mı?’ üzere fikirlerle büyük telaş yaşıyorlar. Değerli derecede belirsizlik hakim. Ailelerin yaşadığı bu bilinmeyen çocukları olumsuz etkiliyor.”

“BİR TANE YARDIM ALMAK İÇİN ARBEDEYE GİRİYORLAR”

Depremzedelerin muhtaçlık materyallerine ulaşmakta zahmet yaşadıklarını anlatan Ayşe Işıl Gel açıklamasının son kısmında uyum eksikliğine dikkat çekerek, “Hijyen materyallere çok gereksinim var. Şuanda deterjan, tırnak makası, tarak, sabun, iç çamaşırı şuanda çok kıymetli bir gereksinim. AFAD’ın depoları çadır kentlere çok uzak. Gereksinimi olan malzemeyi almak isteyen vatandaşlara ise büyük zorluklar çıkarıyorlar.  Ya ‘yok’ diyorlar ya da ‘git daha sonra gel’ diyerek insanların gereksinimi olan materyallere ulaşmasını güçleştiriyorlar. İç çamaşırı alan bir depremzede muhtaçlığı olduğu için tekrar istediğinde AFAD yetkilileri tarafından ‘git sana verdik. Bir daha alamazsın’ üzere hallerle karşılaşıyorlar. O depolarda bu kadar yardımları neden biriktiriyorlar, neden insanlara bu kadar zorluk çıkarıyorlar anlamıyorum. AFAD’ın yardım dağıtımı konusunda büyük bir uyum meşakkati var. Artık beşerler AFAD depolarına bir tane yardım alabilmek için arbedeye gidiyor. Bu vakitte bu türlü şeylerin yaşanmasına üzülüyoruz” diye konuştu.