Der Spiegel’den Türkiye seçimi kapağı: Erdoğan kaybederse ne olur?
Türkiye’deki her seçim öncesi geniş tahliller yapan ve Erdoğan’ı kapağa taşıyan Alman Der Spiegel Mecmuası, seçimlere bir hafta kala yeniden geniş bir haber-analiz hazırladı.
Türkiye’ye gidip evvel İstanbul, akabinde Anadolu’da çeşitli izlenimler toplayan, Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşen Maximillian Popp, Hasret Topçu ve Şebnem Arsu’dan oluşan mecmua grubu 10 sayfalık haber yaptı.
Derginin kapağında, altın varaklı koltukta oturan Erdoğan’ın, fotoşopla üzerinde süreç yapılmış hızı asık fotoğrafı yer alıyor. Oturduğu altın varaklı koltuk çeşitli yerlerinden kırılmış gösteriliyor. Mecmuanın kapağında, “Yenilmezdi“ sözü “Yenilebilir“e dönüştürülmüş. Altında ise, “Yeniden diriliş ya da kaos. Erdoğan kaybederse ne olur?” sözleri yer alıyor.
‘YENİ KUŞAK ÖTEKİ TARAFA GİDİYOR’
Derginin 8. sayfasında, Erdoğan’ın pilot montlu fotoğrafı var. Burada, “Sallanıyor“ başlığı kullanıldı ve “Recep Tayyip Erdoğan’ın 20 yıllık iktidarında refah ve baskı vardı. Artık ebedi görünen başkanlık seçimle gidebilir. Hayal kırıklığı yaşayan destekçileri, fakirleşmiş yeni kuşak ve genç seçmenler, yerine geçebilecek yeni bir adama yanlışsız ilerliyor“ denildi.
İlk olarak Kasımpaşa’da incelemelere başlayan Der Spiegel takımı, burada gözlemlerde bulundu ve Erdoğan seçmenleri ile görüştü. 82 yaşındaki bir Erdoğan seçmeni ve hemşerisi, emekli maaşı ile sıkıntı geçindiklerini vurgulayıp artık oy vermeyeceklerini söylerken, ömründe bir şey değişmediğini, Erdoğan’ın ise 1000 odalı sarayda yaşadığını, kendilerinin yoksullaştığını anlattı.
‘TÜRKİYE KIYMETLİ YOL AYRIMINDA’
Erdoğan’ın, Atatürk’ten bu yana en uzun idarede kalan ve ülkeyi etkileyen kişi olduğunu belirten mecmua, “Ama artık birinci sefer bu değişebilir. Cumhuriyet’in 100. Yılında Türkiye, bir yol ayrımında. Erdoğan yine seçilirse, ülke bir diktatörlüğe dönüşür ve huzurlu ömür kalmadığı üzere bir daha da seçimler olmayabilir“ diye yazdı.
Cumhurbaşkanlığı seçimini Kılıçdaroğlu’nun kazanması halinde, Türkiye’nin pek de zorlanmadan yeni yola gireceği belirtilirken, Kılıçdaroğlu’nun demokrasiyi ve hukuk devletini yine inşa edeceklerini belirttiği vurgulandı.
‘ERDOĞAN, TRUMP ÜZERE YANDAŞLARINI KIŞKIRTABİLİR’
Dergi şunu vurguladı:
“Erdoğan’ın mümkün bir yenilgisi kabul etmesi hiç de kesin değil. ABD’de Donald Trump’ın yaptığı üzere, yandaşlarını rakibine karşı kışkırtması da mümkün. İçişleri Bakanı, geçtiğimiz günlerde 14 Mayıs seçim gününü bir darbe olarak nitelemişti.“
Türkiye’nin AB ve NATO için değerli olduğunu belirten mecmua, Erdoğan’ın da hem Kiev hem de Moskova ile bağlantı kurabildiğini belirtti. Öteki yandan Suriyeli göçmenler, zelzele üzere hususların ön plana çıktığı, İstanbul’da genç Türklerin İslamcı siyasetlerden dönmeye başladığı, Kayseri’de Erdoğan’ın birinci sefer yenilebileceğini gördüğü, Ankara’da bir güç değişiminin olabileceği vurgulandı.
Der Spiegel, Kılıçdaroğlu’nun “Biz üçüncü sınıf bir demokrasiyi hak etmiyoruz” dediğini ve hayli sakin göründüğünü yazdı.
‘MUHAFAZAKAR KESİM DE ŞÜPHELİ’
Deprem bölgesine giden grup, Adıyaman’da depremzedelerin “Devlet nerede?“ diye sorduklarını ve zelzelenin birinci günlerinde kimsenin Erdoğan’ın talimatı olmadan yardıma gelmediğini anlattıklarını, müteahhitlerin zelzeleye dayanıksız konutlar inşa ettiklerini, bu zelzelenin “tek adam idaresinin zaaflarını” ortaya çıkardığının görüldüğünü belirtti.
Erdoğan’ın bir evvelki seçimde yüzde 67 oy aldığı Adıyaman’da konuşurken, halkın yarısının alanı terk ettiğine değinildi ve iktisatta de çarkların durduğu belirtildi.
Erdoğan’ın 2003 yılında başa gelmesiyle, ekonomik modelde dönüşümler olduğu, OECD ülkelerinden 400 milyar dolar aktığı ve Türk iktisadının o periyotlar süratle büyüdüğü belirtildi. Lakin artık “Anadolu kaplanlarının“ merkezi ve muhafazakar işadamlarının bulunduğu yerlerde işlerin eskisi üzere gitmediği, Türk iktisadının 17’likten 19’unculuğa gerilediği, ulusal gelirin ise 25.000 dolar olacağı beklentisi yerine 9600 dolara indiği anlatıldı.
‘YENİ JENERASYON, ARTIK İSLAMCILIĞI SATIN ALMIYOR’
İstanbul’da yetişen yeni kuşağın, Erdoğan’ın dini kullanan muhafazakar telaffuzlarından uzaklaştığı belirtilirken, buna karşılık Erdoğan’ın, dünya önderleri ile tıpkı hizada olan, dünyaya SİHA satan bir ülke olduklarını göstermeye çalıştığına vurgu yapıldı.
Türk parasının son yıllarda yüzde 93 paha yitirdiği, enflasyonun yüzde 70’leri aştığı, işsizliğin arttığı belirtilirken, ana muhalefet partisi CHP’nin ise yükseldiğine değinildi.
Kemal Kılıçdaroğlu ve grubunun bu sefer umutlu olduğunu, muhalefetin âlâ örgütlendiğini belirten mecmua, kendileriyle görüşen Kılıçdaroğlu’nun “Biz üçüncü sınıf bir demokrasiyi hak etmiyoruz” dediğini ve epey sakin göründüğünü yazdı.
Kılıçdaroğlu ile birleşik muhalefetin sürdürdüğü siyasetlere da geniş yer ayıran mecmua, birçok kişi için Kılıçdaroğlu’nun umut olduğunu, dönüşümü sağlayacağına inanıldığını, Erdoğan’ın sarayına karşı mutfağından yayın yapmasının tesirli olduğunu belirtti.
‘ALEVİ GÖRÜNTÜSÜ VE OBAMA GİBİSİ ÇIKIŞ’
Kılıçdaroğlu’nun Alevi olduğunu söylemesiyle ilgili görüntüsünün on milyonlarca sefer izlendiğini belirten mecmua, bunun değerli olduğunu zira, şimdiye kadar “Bir aday Alevi olduğunu açıklarsa kazanamaz” imajının olduğunu belirtti. Mecmua, “Bu 3 dakikalık görüntü, etkileyiciydi. Erdoğan’ın rakibinin, Obama stili bir çıkışıydı. Yüzyıldan beri hiçbir Alevi kökenli bu kadar üst seviyeye yükselmemişti” diye yazdı.
Geniş haberde Oğuzhan Uğur’un toplumsal medyada milyonlarca izlenen programlarına, eski AKP milletvekili olan ve CHP’den aday gösterilen Mustafa Yeneroğlu’nun görüşlerine de yer verildi. Çocukluğundan beri Erdoğan’ın yol arkadaşlığını yapan Yeneroğlu, “Artık asla birlikte yürümeyeceğini anladım. Bu kadar palavra ve adaletsizlikle gitmezdi. O yüzden ayrıldım” dedi.
Yeneroğlu muhalefetin tekrar parlamenter sisteme dönüşü gerçekleştirmek istediğini ve AB ile alakaları düzelteceğini belirterek, lakin 20 yılda oluşturulan tablonun kısa müddette değişmesinin beklenemeyeceğini vurguladı.
