Emtia piyasasında geçen hafta farklı dinamiklerin etkisi görüldü

İSTANBUL (AA) – Emtia piyasasında, geçen hafta görülen farklı dinamiklerin etkisiyle karışık bir seyir izlendi.

Geçen hafta ABD Merkez Bankasının (Fed) para politikasına ilişkin belirsizlikler, jeopolitik riskler, üretim tahminleri, hava ve iklim olayları ile Çin ekonomisine ilişkin gelişmeler emtia piyasasını etkileyen önemli unsurlar arasında yer aldı.

Önemli merkez bankalarının faiz indirimlerine ne zaman başlayacaklarına yönelik belirsizlikler varlık fiyatları üzerinde etkili olmayı sürdürüyor.

ABD’de geçen hafta açıklanan veriler, ülkede iş gücü piyasasının sıkılığını koruduğuna işaret ederken, enflasyonun, beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi varlık fiyatlarını etkileyen ana etkenler olarak öne çıktı.

Artan risk algısı, altına olan talebi destekledi

Geçen hafta değerli metallerde altın haricinde düşüş eğilimi görüldü.

Altının onsu geçen hafta yüzde 0,2 değer kazanırken, gümüş yüzde 0,1, platin yüzde 5,8 ve paladyum yüzde 5,2 değer kaybetti.

Analistler, Orta Doğu’da devam eden jeopolitik risklerin de emtia fiyatları üzerinde etkili olduğunu kaydederek artan risk algısının, altına olan talebi desteklediğini belirtti.

ABD’de açıklanan ÜFE verisinin beklentilerin altında gelmesi sonrasında Fed’in martta faiz indirimlerine başlayacağına yönelik beklentilerin güçlenmesiyle de cuma günü altındaki yükseliş hızlandı.

Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 1,6 azalış kaydederken, kurşun yüzde 2,5, alüminyum yüzde 3, nikel yüzde 1,6, çinko yüzde 2,3 arttı. Çin’in ülke ekonomisini destelemesi için attığı adımlar baz metallere bakır haricinde olumlu yansıdı.

Çin Merkez Bankası (PBoC) yetkililerinin, bankanın rezervlerini kullanarak yeni bir parasal gevşeme ihtimalini ima etmesi ise baz metal fiyatlarını destekledi. Bankanın ekonomik aktivitenin canlandırılabilmesi adına, ülkenin önde gelen ekonomistleriyle bir araya geldiğine yönelik haber akışı da baz metalleri destekleyen bir başka faktör oldu.

Çin’de yıllık ihracatın yüzde 2,3 artışla beklentileri aşması da talebe ilişkin olumlu bir görünüm ortaya koydu.

Dünya bakır üretimin 1. sırada yer alan Şili’de devlete ait bakır madenciliği şirketi Codelco’nun madendeki denetçileri temsil eden sendikayla anlaşma sağladığına yönelik haberlerle bakırda arz endişeleri azaldı. Çin’de rafine edilmiş bakır üretiminin artacağına yönelik öngörüler de bakır fiyatlarının düşmesine yol açtı.

Enerji grubunda karışık bir seyir izlendi

Jeopolitik risklere karşın Brent petrol geçen hafta yüzde 0,7 değer kaybetti. New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gaz ise yüzde 15,1 artış kaydetti.

ABD Enerji Enformasyon İdaresinin (EIA) dünyanın en çok petrol tüketen ülkesi ABD’de stokların 1,3 milyon varil artışla 432,4 milyon varil seviyesine yükseldiğini açıkladı. Piyasa beklentisi, stokların 1,2 milyon varil azalacağı yönündeydi. Stoklarda beklentinin aksine artış olması ülkede talebin düştüğüne işaret ederek Brent petrol fiyatlarının düşmesine neden oldu.

Suudi Arabistan milli petrol şirketi Saudi Aramco’nun şubat ayı resmi satış fiyatlarını düşürmesi de Brent petrol fiyatlarının azalmasına neden olan başka bir faktör olarak öne çıktı.

Saudi Aramco, Asya’ya yönelik ihracat kalemlerinin amiral gemisi Arab Light da dahil olmak üzere tüm bölgelerde şubat ayı resmi satış fiyatlarını varil başına 1,5 ila 2 dolar arasında düşürmüştü. Söz konusu indirimin son 13 ayın en büyük indirimi olduğu belirtilmişti.

Hava sıcaklıklarının aşırı düşmesiyle doğal gaz talebinin rekor seviyelere çıkabileceğine dair beklentiler güçlendi ve bu da doğal gaz fiyatlarında sert yükselişe yol açtı.

Petrol sahası hizmetleri şirketi Baker Hughes’un verilerine göre ABD’de doğal gaz sondaj kulesi sayısı 6-12 Ocak haftasında 1 düşerek 117 oldu. Analistler, doğal gaz sondaj kulesi sayısındaki düşüşün de arza yönelik sıkıntıları meydana getirebileceğini söyledi.

Kakao fiyatları zirve tazelemeye devam ediyor

Geçen hafta tarım grubunda karışık bir seyir izlendi.

Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören buğday fiyatı yüzde 3,3, mısır yüzde 3, soya fasulyesi yüzde 2,4, pirinç yüzde 0,2 azalış kaydetti.

Uluslararası Tahıl Konseyinin 2023/2024 sezonu küresel buğday ve mısır üretim tahminlerini yükseltmesi, buğday ve mısır fiyatlarının azalış kaydetmesine neden oldu.

Analistler, Brezilya’da yağışların artmasıyla kuraklık endişelerinin azalmasının soya fasulyesi fiyatlarında düşüşe neden olduğunu söyledi.

ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te işlem gören pamuk yüzde 1,5, şeker yüzde 3,1 ve kakao yüzde 2,8 değer kazanırken, kahve yüzde 1,5 değer kaybetti.

Kakao, geçen hafta ton başına 4.358 dolarla rekor seviyeyi gördü.

Küresel pamuk üretiminin düşeceğine yönelik öngörülerle pamuk fiyatları geçen hafta yükseldi. ABD Tarım Bakanlığı’nın hazırladığı , Dünya Tarımsal Arz ve Talep Tahminleri raporuna göre küresel pamuk üretiminin 2023/2024 sezonunda 342 bin balya azalması tahmin ediliyor.

Geçen hafta Brezilya realinin dolar karşısında 2 haftanın en yüksek seviyesine çıkmasının, Brezilyalı şeker üreticilerinin ihracat yapmaktan vazgeçirebileceği yönündeki tahminler, şekerde arz endişelerini tetikliyor.

Öte yandan, Brezilya’da yağışların artması kahve fiyatlarının gerilemesine neden oldu.

Kakao stoklarının düşeceğine yönelik öngörüler ve üretime yönelik endişelerle kakao fiyatları tarihi zirveleri test etmeye devam ediyor.

Küresel kakao üretiminde ilk sırda yer alan Fildişi Sahili hükümeti, 1 Ekim 2023- 7 Ocak 2024 döneminde ülkedeki çiftçilerin kakao teslimatının 1 Ekim 2022-7 Ocak 2023 dönemine göre yüzde 35 azalarak 870 bin 510 tona gerilediğini bildirdi.

Dünya’da kakao üretiminde 2. sırada yer alan Gana’da da kakao üretimine ilişkin endişeler devam ediyor.

Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu