Eriyen rezervler, döviz şoku ve yolsuzluk: Pakistan iktisadı çöküşün eşiğinde
Pakistan Başbakanı Şehbaz Şerif, içinde bulundukları “tasavvur bile edilemeyecek zorluktaki” ekonomik kriz sırasında Memleketler arası Para Fonu’nun (IMF) yardım paketi konusunda ülkesine “zor zamanlar” yaşattığını söyledi.
“Ekonomik durumumuz tasavvur bile edilemez” diyen Başbakan, “Yerine getirmemiz gereken şartlar hayal gücünün de ötesinde. Lakin ülkenin bunları kabul etmekten öteki seçeneği yok” itirafında bulundu.
Başbakanın konuşmasının akabinde son haftalarda büyük paha kayıpları yaşayan para ünitesi Rupi, Dolar karşısında rekor düşüşler kaydetti. IMF’nin Pakistan temsilcisi Reuters’in yorum talebine çabucak karşılık vermedi.
Pakistan’ın sırf yaklaşık üç haftalık ithalatını karşılayacak kadar döviz rezervi kaldı. Pakistan da Çin’e yakın ve Çin’e derinden borçlu. IMF’ye nazaran Pakistan’ın toplam dış borcunun yüzde 30′dan fazlası Çin’e.
REZERVLER ERİDİ
Euronews’te yer alan habere nazaran, Merkez Bankası rezervleri 3,7 milyar dolara düşen Pakistan, ekonomik krizi bertaraf etmek için IMF ile 1,1 milyar dolarlık kredinin özgür bırakılması için görüşmeler yürütüyor.
IMF Pakistan Misyon Şefi Nathan Porter liderliğinde bir heyet, Pakistanlı yetkililerle başşehir İslamabad’da 9’uncu kıymetlendirme toplantısı görüşmelerini sürdürüyor.
1998’den beri en düşük düzeye gerileyen rezervler üç haftalık ithalatın maliyetini karşılamaya yetmiyor.
AKARYAKIT FİYATLARI FIRLADI
IMF, Pakistan’dan bütçe açığını denetim altına alma ve mali yılda ek sübvanseleri kısıtlamak için güç fiyatlarını artırmasını istiyor. Bu talepler, Pakistan’ın para ünitesini piyasa bazlı döviz kurlarına bırakmasına ve yakıt fiyatlarını yükseltmesine yol açtı.
Pakistan’ın başşehri İslamabad’da yaşayan bir fotoğrafçı olan Muhammed Usman, CNBC’ye verdiği demeçte “Bir torba unun fiyatı nasıl iki kattan fazla arttı? Akaryakıt fiyatları bir yıldan kısa bir müddet içinde nasıl neredeyse ikiye katlandı? Bugünlerde arkadaşlar yahut aile ortasındaki neredeyse her tartışma, her şeyin nasıl daha kıymetli hale geldiğiyle ilgili. Buna siyasi istikrarsızlığı ekleyin ve insan umutsuz bir duruma düşüyor” dedi.
Rupinin bedeli geçen hafta yapay sonun kaldırılmasından bu yana yüzde 16,5 düştü.
Teknik görüşmelerin yarın sona ermesinin akabinde siyaset seviyesindeki görüşmeler başlayacak. Taraflar ortasındaki 9’uncu kıymetlendirme toplantısının 9 Şubat’a kadar tamamlanması bekleniyor.
IMF İLE ANLAŞMA
Pakistan, IMF ile 2019’da 39 ayda ödenmesi planlanan 6 milyar dolarlık ekonomik kurtarma paketi için anlaşmıştı.
Temmuz 2022’de tekrar masaya oturulmuş ve IMF, toplam kredi ölçüsünün 6 milyar dolardan 7 milyar dolara çıkarıldığını açıklamıştı.
Varılan mutabakat kapsamında IMF, kaidelerin sağlanması halinde Pakistan’a 1,17 milyar dolar krediyi özgür bırakacağını belirtmişti.
Siyasi krizler, rupinin dolar karşısında kıymet kaybetmesi ve enflasyonun artmasının yanında geçen sene yaşanan yıkıcı sel felaketi, güç düşüncesi ve elektrik kesintileri ülke iktisadı üzerindeki baskıyı daha da artırdı.
Pakistan’ın ulusal borcu 274 milyar dolar civarında ve bu borç, gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYİH) yaklaşık yüzde 80’ine tekabül ediyor. Bu durum, ülkeyi ekonomik şoklara karşı savunmasız hale getiriyor.
İslamabad idaresinin bu mali yılda yaklaşık 30 milyar dolar dış borç ödemesi gerekiyor.
