Esnaf ve KOBİ borç batağında

CHP Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin, 2022 bitmeden 74 bin 531 esnaf ve sanatkârın faaliyetinin sona erdiğini, 13 bin 410 şirketin kapandığını, 15 bin 872 ticari işletmenin kapısına kilit vurduğunu kaydetti.

CHP Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin, Türkiye’nin ticari hayatının, ekonomik geleceğinin karanlık olduğunu vurguladı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan Bütçe Kurulu’nda Ticaret Bakanlığı 2023 yılı bütçe görüşmelerinde konuşan Dr. Şevkin, 2022 yılı şimdi sona ermeden 74 bin 531 esnaf ve sanatkârın faaliyetinin sona erdiğini, 13 bin 410 şirketin kapandığını, 15 bin 872 ticari işletmenin kapısına kilit vurduğunu kaydetti.

Kırsal kalkınmanın değerli bir ayağını oluşturan 36 kooperatifin de ne yazık ki kapatıldığını tabir eden Dr. Şevkin, iktidarın bilhassa lokal idare seçimlerinde istediğini alamadığı ve tam olarak üvey olarak muamele gösterdiği Adana’da 2022’nin birinci dokuz aylık devrinde 334 şirket ile 20 kooperatifin tasfiye edildiğini, 269 şirket, 12 kooperatif ve 240 gerçek kişi ticari işletmenin de kapısına kilit vurduğunu söyledi.

GÜMRÜK MÜDÜRLÜĞÜ VE HAVAALANI TEPKİSİ

Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un sunumunda Çukurova Bölgesel Havalimanı bünyesinde Gümrük Müdürlüğü kurulacağını tabir etmesinin akabinde kelam alan Dr. Şevkin, “Adana Şakirpaşa Havalimanı kapsamında bir Gümrük Müdürlüğü bulunuyor. Sunumunuzda Çukurova Havalimanı’na gümrük müdürlüğü açacağınızı tabir ediyorsunuz. Hayırdır Sayın Bakan, Adana Şakirpaşa’yı kapatmayı mı düşünüyorsunuz?” dedi.

Şevkin, “Ne havalimanını ne de Gümrük Müdürlüğünü kapattırmayacağız Adanalılar olarak” diye konuştu.

Bakan Muş’a Adanalı esnafın toplam borcunun sorgulayan, faizinin silinmesini, 2022 yılındaki ihracatın ithalatı karşılama oranını, hedeflenen oran ile elde edilen sayıları açıklamasını isteyen Dr. Şevkin, “Özelleştirme uygulamalarından elde edilen tahsilatlar ne kadardır? Bu paralar nerede harcanmıştır?” sorularını yöneltti.

4,2 MİLYON KOBİ BORÇ İÇİNDE

2018’de 493 bin 704 esnafın kefalet alıp kredi olarak kullanırken bu oranın 2022’nin birinci çeyreğinde 1 milyon 61 bin 627’ye çıktığını lisana getiren Dr. Şevkin, “Türkiye’deki 2 milyon 224 bin 738 esnafın yarısı borçlu, başka yarısı da hacizlerle boğuşur durumda. KOBİ’ler ne yazık ki önemli ve nizamlı artan bir borç yükü altında. Türkiye’de hala 4 milyon 219 bin KOBİ borç içinde, yüzde 34 artışla KOBİ başı ortalama 300 bin 379 lira borçlu durumda” diye konuştu.

Piyasaların itimat duyması için hukukun ve özel heyetlerin bağımsızlığının sağlanmasının ehemmiyet taşıdığını lisana getiren Dr. Şevkin, “Türkiye, ticaretine itimadın azaldığı ve bu süreçte ne yazık ki yatırım yoksulu bir ülke pozisyonuna getirildiği bir süreci yaşıyor. Bir tarafta kaynağa erişemeyen esnaf ve sanatkâr, başka tarafta kaynağı kendi kaymağı üzere gören ve hovardaca harcayan bir iktidar. Türkiye maalesef bu iki gerçek ortasında ekonomik olarak bocalayıp duruyor” dedi.

2023’te Türkiye’yi dünyanın birinci 10 iktisadı ortasına sokma hayallerini anlatanların, 2023’e 1 kala Türkiye’yi 21’nci sıraya düşürdüğünü tabir eden Dr. Şevkin, “Gri liste, ne yazık ki milletlerarası kredilerle sonlu erişim olarak karşımıza çıkıyor. Beğenilen, yabancı yatırımcının kaçtığı Türkiye’ye sonlu erişime de razıyız açıkçası” diye konuştu.

ERDOĞAN’IN BAKKAL AÇIKLAMASINA GÖNDERME

Esnaf ve sanatkâr, KOBİ’ler’in kira, elektrik doğalgaz faturalarını vergilerini, SGK primlerini her gün zamlanan fiyatlar karşısında ödeyemezken ve bunun altında boğulurken esnafın sattığını bir gün sonra yerine koyamaz duruma geldiğini vurgulayan CHP’li Dr. Müzeyyen Şevkin, Cumhurbaşkanı’nın bakkal projesi açıklamasına da gönderme yaptı.

Şevkin, “Süreci denetim ettiğimizde ne yazık ki hani “Bakkalları kapatacağız, ne gerek var?” diyen Sayın Cumhurbaşkanı artık 6 kentte 250 noktada Kooperatif Bakkal Projesi uygulanacağını tabir ediyor. “Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu?” diye buradan sormak isteriz doğrusu” dedi.

‘TAHSİSLİ HAZİNE YERLERİNİN KAYDI TUTULMUYOR’

Ticaret Bakanlığı’nın ve Bakan Mehmet Muş’un Sayıştay raporlarına ehemmiyet vermediğini, Sayıştayı dinlememeye devam ettiğini lisana getiren Dr. Şevkin, son dört yılın kontrol raporlarında olan bulguya nazaran hür bölgelere tahsisli hazine taşınmazlarının muhasebe kaydının tutulmadığını, bakanlığa tahsisli olan hazine mülkiyetindeki taşınmazların muhasebe kayıtlarında izlenmediğini kaydetti.

2017’den bu yana bakanlık uyarıldığı hâlde bu sorunun devam ettiğini vurgulayan Dr. Şevkin, “Tapu kayıtlarında arazi ve tarla görünen Adana Yumurtalık, Mersin, Kocaeli, Ege, Samsun Özgür Bölge topraklarına inşa edilen 563 üst yapının fiilî envanter çalışmasının emlak kıymetleriyle muhasebe kaydına alınma süreçleri yapılmamış, taşınmazların rayiç pahası güncellenmemiştir. Neden bu süreçler yapılmıyor Sayın Bakan?” diye sordu.

Dr. Şevkin, Ticaret Bakanlığı’nın 2023 için öngörülen 17 milyar 124 milyon 310 bin liralık bütçesinin gerçek manada halkın, esnaf ve sanatkârın, küçük ve orta uzunluk işletmelerin, işçilerin, personellerin lehine ve ülkemizin çıkarları doğrultusunda harcanmasını ümit ederek konuşmasını sonlandırdı.