“Evliya Çelebi Seyahatnamesi” özgün bir edisyonla yeniden neşredilecek

İSTANBUL (AA) – Evliya Çelebi’nin onlarca yıllık serüvenini büyük bir tarih anlatısına dönüştüren “Seyahatname” eseri yeniden basılacak.

Ketebe Yayınları ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) Evliya Çelebi Çalışmaları Merkezi iş birliğinde hazırlanacak yeni edisyonun tanıtım toplantısı Rami Kütüphanesi’nde gerçekleştirildi.

Merkezin müdürü, FSMVÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Musa Duman, AA muhabirine yaptığı açıklamada ömrünün büyük bir kısmını Evliya Çelebi Seyahatnamesi ile ilgili çalışmalar yaparak geçirdiğini söyledi.

“Bir yıl içinde en azından ilk cildi tamamlayıp yayınevine teslim etmeyi planlıyoruz”

Seyahatname hakkında 1896’dan bugüne çeşitli yayınlar, sadeleştirme ve özetler yapıldığını dile getiren Duman, “Seyahatname ve Evliya Çelebi toplumumuzda aslında bilinen bir isim. Fakat bu eserin herkesin kabul edebileceği nitelikte ilmi bir neşri maalesef yapılmadı. Projeyle bu eseri dönemin dilini yansıtacak şekilde her türlü isim, kelime, ek ve transkripsiyon işaretlerini de kullanarak, herkesin kabulleneceği bir bilimsel neşriyle ortaya koymak arzusundayız.” dedi.

Duman, Evliya Çelebi üzerine Türkiye’de ve dünyada çalışma yapan pek çok ismin projeye katkı sağlayacağını belirterek, “Dünya çapında Evliya Çelebi ile ilgili yayınlar yapmış isimler bunlar. Herkesin istediğini alabileceği bilimsel bir neşri yapmak için biz ekip olarak hazırız.” değerlendirmesinde bulundu.

Yaklaşık 4 yıl sürmesi planlanan çalışmanın sonucunda büyük hacimli 10 ciltlik iddialı bir eserin ortaya çıkacağını aktaran Duman, “Yılbaşına kadar hazırlıklarımızı yapacak, çalışma gruplarımızı oluşturacağız. Bir yıl içinde en azından ilk cildi tamamlayıp yayınevine teslim etmeyi planlıyoruz.” ifadelerini kullandı.

“Önce bilimsel neşir, sonrasında günümüz Türkçesini yapacağız”

FSMVÜ Öğretim Üyesi ve proje koordinatörü Doç. Dr. İlhami Danış ise Evliya Çelebi Çalışmaları Merkezinin 2021’de üniversite bünyesinde kurulduğunu aktararak Seyahatname’nin bilimsel neşrinin ise uzun yıllardır konuşulan bir süreç olduğunu söyledi.

Merkezde görev alan akademisyenlerin doktora tezlerinde ve sonraki süreçlerde Evliya Çelebi metnine çalıştıklarına işaret eden Danış, “Metnin yeni bir bilimsel neşre ihtiyacı olduğuna dair yıllardır yazdıkları makale ve metinler var. Merkezi kurduğumuz zaman da Evliya Çelebi çalışan akademisyen ve hocalarımıza, merkezin danışma ve yönetim kurullarında yer verdik. Herkesin ortak kanaati Evliya Çelebi Seyahatnamesinin bilimsel neşrinin gerektiği üzerine oldu. Biz de bunu bir yıl önce projelendirdik.” şeklinde konuştu.

Ketebe Yayınları ile eserin bilimsel neşri konusunda mutabık kaldıklarını söyleyen Danış, şunları kaydetti:

“Önce bir bilimsel neşir sonrasında ise günümüz Türkçesini yapacağız. Bizim için cazip olan da Evliya Çelebi dünyasına dair uzun soluklu bir projeye ‘evet’ demiş olmaları. Evliya Çelebi’nin ismine yaraşır böyle bir bilimsel neşir, hem ulusal ve uluslararası arenada önemli bir akademik çalışma hem de akademisyenlere, Evliya Çelebi çalışanlara ve şehir tarihiyle ilgilenenlere önemli bir referans olacak. Çünkü Evliya Çelebi 17. yüzyılın 255 şehri hakkında bilgi ihtiva eden bir Seyahatname metni kaleme aldı. Dolayısıyla Osmanlı bakiyesi birçok ülke ve şehir 17. yüzyılı Evliya Çelebi üzerinden okuyabiliyor. Bu bağlamda Türkiye sınırlarını aşan kıymetli bir eser. Hatta Osmanlı sınırlarını da aşan bir eser. Merkezimizin bu projesi bizim için çok kıymetli ve değerli.”

Esere ve projeye ilişkin bilgilerin de paylaşıldığı toplantıya Ketebe Yayınları Yayın Yönetmeni Furkan Çalışkan’ın yanı sıra eserin neşrine katkıda bulunacak yerli ve yabancı akademisyenler ile yayınevi editörleri de katıldı.

Çalışkan’ın, Prof. Dr. Musa Duman’a çiçek takdim ettiği programda, katılımcılar birlikte hatıra fotoğrafı çektirdi.

Evliya Çelebi Seyahatnamesi hakkında

Onlarca yıllık serüveni büyük bir tarih anlatısına dönüştüren “Evliya Çelebi Seyahatnamesi”, 17. yüzyıl tarih, coğrafya, kültür, edebiyat ve folkloruna dair pek çok bilgi içeriyor.

Evliya Çelebi’nin İstanbul’dan Anadolu’ya, Avrupa’dan Kafkaslar’a, Arabistan çöllerinden Mısır’a uzanan yolculuğunun sonucu olarak kaleme aldığı eser, proje kapsamında hem orijinal dili korunarak transkripte edilecek hem de bugünün Türkçesine aktarılacak.

Eserin yeni edisyonuyla okurlara farklı bir dünyanın kapıları açılacak. Minyatürler, gravürler, ebrular ve farklı görsel unsurlarla zenginleştirilecek özel edisyon, 350 yıl öncesine, canlı ve renkli bir köprü olacak.

Hayati Develi, Zekeriya Kurşun, Slobodon Ilic ve Marta Andric gibi Evliya Çelebi üzerine çalışmalar yürüten yerli ve yabancı pek çok akademisyenin katkıda bulunacağı projede Robert Dankoff, Donna Landry, Gerald MacLean ve Nuran Tezcan’ın da aralarında bulunduğu isimlerin danışma kurulunda yer alması planlanıyor.

Muhabir: Ahmet Esad Şani