Göç uzmanından uyarı! 2 milyon Afgan sınırda bekliyor

İngiltere Swansea Üniversitesi’nde uluslararası göç ve mülteciler üzerine post doktora yapan, Fenerbahçe Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özlem Özdemir, Afganistan’dan Türkiye’ye gelebilecek göç dalgasına ilişkin T24‘ün sorularını yanıtladı. İran sınırının belli yerlerine duvar örülmesinin ve Elektro-Optik Kule Projesinin mülteci akınını durdurmaya yetmeyeceğini belirten Özdemir, şunları söyledi:

82 bin düzensiz göçmenin 35 bini Afganlı

“Taliban’ın güç kazanmasının Türkiye’ye yönelik yeni bir göç dalgasına sebep olup olmayacağı sadece ülkemizde değil dünya basınında da geniş yer aldı. Sadece Özbek gibi etnik gruplar değil kadın hakları savunucuları, insani yardım kuruluşlarında çalışanlar da Taliban’ın hedefinde oldukları için korku içindeler şu anda. Gözler yeni bir göç dalgası karşısında Türkiye’nin izleyeceği politikalara çevrildi. Bunun en büyük sebebi herhangi bir ülkeden çıkan kitlesel göç akınının aslında çoğu ülkeyi etkilemesi. Dolayısıyla şu anda Türkiye’nin en önemli gündem maddesi Afgan göçü olarak karşımıza çıkıyor.

“Resmi rakamlara göre Türkiye’de 2021 yılında bu tarihe kadar 82 bin düzensiz göçmen yakalanmış. Bu rakamın 35 binini Afganlı mültecileri oluşturuyor. Bu oldukça büyük bir rakam. Türkiye’nin İran sınırının belli yerlerine 149 kilometrelik kısmına duvar örmesi ya da İçişleri Bakanlığı’nın sınır yönetimi alanında yürütülen projeler arasında Elektro-Optik Kule Projesini tanıtması mülteci ya da göçmen akınını durdurmaya yetmez. Her zaman bir açık vardır. Ne kadar çok güvenlik tedbiri varsa kaçakçıların mülteci başına istedikleri para o kadar çok artar. Örneğin, kaçakçıların mültecilerden kişi başı istedikleri miktar bin, 4 bin dolar arası değişiyorsa bu miktar biraz daha artar.

“Türkiye’nin bu yükü tek başına üstlenmesi kabul edilemez; ortak çalışma gerekiyor”

“Avusturya Başbakanı Kurz’un Afgan mültecilerin en iyi kalabilecekleri yer olarak Türkiye’yi göstermesi yönündeki talihsiz ifadesi Avrupa Birliği’nin mültecileri Avrupa sınırları dışında durdurma kararını net bir şekilde gösteriyor. Türkiye’ye gelen mülteci akını sadece ülkemizi değil tüm Avrupa’yı ilgilendiriyor. Türkiye’nin bu yükü tek başına üstlenmesi kabul edilemez. Mülteci yasası yeniden ele alınmalı, coğrafi kısıtlama kaldırılmalı. Bu bizim yükümüzü biraz da olsa hafifletebilir. Afganistan’dan mülteci akınının önlenmesi için hem Avrupa ülkelerini hem de Afganistan sınır komşularını kapsayan sınır güvenliği ile ilgili ortak bir çalışma yapılması gerekiyor.

“İran’da 2 milyon Afgan bekliyor”

“İran’ın Afganistan’a 900 kilometre sınırı var, Afgan göçü İran üzerinden geliyor. İran’da 2 milyondan fazla Afganlı mülteci var. İran, Afganlı mültecilerin Türkiye’ye geçeceğini bildiği için onları engellemiyor. Türkiye’nin İran ile daha kapsamlı sınır güvenliği politikası izlemesi şart görünüyor. Diğer taraftan bu bölgede hem terör hem de kaçakçılarla uğraşan güvenlik güçlerinin sayısı arttırılmalı. Sınırı geçen herkes ciddi bir şekilde kayıt altına alınmalı.”