Gurbetteki çalışana kölelik yolu

Türk müteahhitlerinin iş aldığı ülkelerdeki inşaatlarda gece gündüz çalışan personellere makûs haber geldi. Yargıtay Hukuk Genel Heyeti, bugüne kadarki uygulamaların bilakis, emekçi ile patron ortasındaki uyuşmazlık durumunda Türk hukuku yerine, çalışılan ülkenin hukuk kurallarının geçerli olacağına ait sürpriz bir karar aldı.

70 BİN TL’LİK MASRAF

İşçi hakları konusunda makûs durumda olan Afrika, Ortadoğu ve Karadeniz kıyısındaki kimi ülkelere giden Türk emekçiler, artık adeta köle üzere çok güç koşullar altında çalıştırılabilecek. Personellerin haklarını almak için mahkemeye başvurmaları da işe yaramayacak.

Çünkü Türk personellerin çalıştırıldığı ülkelerin birçoklarında kıdem tazminatı, fazla mesai, bayram mesaisi üzere haklar Türkiye’nin hayli gerisinde kalıyor.

Yargıtay Hukuk Genel Şurası’nın bugüne kadarki içtihatları tümden değiştiren kararı, (13 Mayıs 2023 ve 2023/428 sayılı karar) yeni içtihat oluşturduğu için yalnızca bundan sonra açılacak personel davalarında değil, görülmeye devam eden on binlerce dava da geçerli olabilecek.

İşverenine açtığı 30-40 bin dolarlık alacak davasıyla ağır çalışma şartlarının karşılığını alacağını ümit eden gurbetçi personellerin, önümüzdeki günlerde büyük hüsran yaşayacakları belirtiliyor. Yurt dışındaki şantiyelerde bayram, ulusal gün, gece-gündüz demeden uzun saatler çalıştırılıp, hakları ödenmeyen lakin işini kaybetmemek için orada sessiz kalıp Türkiye’de dava açan emekçilerin haklarını alamayacakları üzere, 60-70 bin liralık dava masraflarını da ödemek zorunda kalacakları söz edildi.

Son umut Anayasa Mahkemesi

Kararı değerlendiren Avukat Ünaldı Topaklı, Türk hukukunda personelleri koruyan kararlar bulunduğunu, davalarda az gelişmiş ülkelerin emekçiyi önemsemeyen kuralları geçerli olacağı için emeğin sömürüye açık hale geldiğini söyledi. Karar ile avukatların, savcıların, yargıçların yüzlerce ülke hukukunu bilmek zorunda bırakıldığını söyleyen Ünaldı, çeviri ve uzman üzere nedenlerle dava açma masrafının çok kıymetli hale geldiğini, tazminat umudunun da azaldığını belirtti. Ünaldı, kararın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne müracaat yapıldığını da bildirdi.