İktisada ait ‘torba kanun teklifi’ Meclis’te

TBMM Genel Konseyinde, iktisada ait düzenlemeler içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Birtakım Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.

Kanun teklifinin tümü üzerine konuşan DÜZGÜN Parti Küme Başkanvekili Erhan Usta, “Teklifin 39 hususunun en az 5 tali komitede görüşülmesi gerekiyordu. Oralarda görüşülüp Plan ve Bütçe Komitesine gelmesi lazımdı ancak bunlar yapılmadı. AKP, makûs kanun yapma tekniğini maalesef devam ettiriyor.” dedi.

Usta, teklifin, yoksulluğun ne boyuta geldiğini, aylardır milletin feryadına kulak tıkayanların, seçim öncesinde kalıcı tahliller yerine pansuman önlemlerle uğraştığını gösterdiğini savundu.

MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, kanun teklifiyle ekonomik gelişmelere ahenk sağlanması, yenilenebilir güç üretiminin teşvik edilmesi, kimi kamu alacaklarının terkin edilmesi, yatırım, üretim ve turizmin desteklenmesi, istihdam imkanlarının artırılması ve çalışanların haklarının iyileştirilmesinin amaçlandığını söyledi.

Düzenlemenin, öğrenciler, yaşlı ve engelli vatandaşlar, emekçi ve patron, esnaf ve birtakım toplum bölümlerinin sıkıntılarına tahlil getirmeye ve refahını artırmaya dönük değerli düzenlemelerden oluştuğunu söz eden Aksu, MHP olarak kanun teklifini olumlu bulduklarını belirtti.

HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, Türkiye’nin ekonomik durumuna değinerek, Merkez Bankasının, Kur Muhafazalı Mevduat uygulamasının maliyetine ait bilgileri milletvekillerine vermediğini savundu.

Turan, “Kur Muhafazalı Mevduat sistemi, yoksullardan zenginlere kaynak akıtma, bir servet transferi. AKP zenginlerden yana bir parti olduğunu gösterdi. Kur Muhafazalı Mevduat sistemi, saatli bomba.” dedi.

“SORUNLAR, PANSUMANLA TEDAVİ EDİLECEK SEVİYESİ ÇOKTAN AŞTI”

CHP Konya Milletvekili Abdüllatif Şener, ekonomiyi yönetemeyen hükümetin, Türkiye’yi yangın yerine çevirdiğini söyleyerek, “Hükümet, bu yangını söndürecek gücü, kuvveti, basireti, politik zihniyeti müsait olmadığı için de palyatif önlemlerle uğraşıyor.” dedi.

Teklifteki düzenlemeleri “pansuman tedbirler” olarak nitelendiren Şener, Türkiye’nin ekonomik sıkıntılarının, pansumanla tedavi edilecek seviyesi çoktan aştığını savundu.

Kanun teklifinde, EYT’lilerin kederlerinin çözülmediğini tabir eden Şener, “Pakette, kimi para cezalarının, faizlerin silinmesi ve buna emsal mevzularda düzenlemeler var. Kangren olmuş bu cezaların sorumlusu kim? Muhalefet daima söylediği, uyardığı halde hükümet, bu kangren haline gelen meseleleri çözmek için hiçbir adım atmadı. Teklifle, Covid-19 cezalarına af geliyor. Covid-19 periyoduyla ilgili vatandaşların birçoklarına aslında cezaları getirmişsiniz. Artık ‘Şu ana kadar ödememiş olanları silelim.’ diyorsunuz. Geciken adalet, adalet sayılmaz.” tabirlerini kullandı.

Düzenlemeyle, tahsil ve katkı kredilerinin faizlerinin silineceğine değinen Şener, şöyle konuştu:

* Aslında ‘Ödeyeceksin lakin faizlerini siliyoruz.’ diyorlar. Öğrenci iş bulamamış, çalışmıyorsa evvel birinci yıl faizsiz, daha sonraki yıllarda ise aşikâr bir artırımla bunu analiz edecekler ve taksit müddetlerini geçirdiği takdirde ilgili öğrencilerden bunu gecikme artırımıyla alacaklar. Üniversitelerden mezun öğrencilere iş bulamayan, ülkenin altyapısını, eğitim sonrası gençlerimizin iş bulmasına uygun formda hazırlamayan hükümet, iş veremediği öğrencilerden kredi borçlarını yıllarca faiziyle istedi, konutlarına haciz gönderdi.

* Şu anda bile 1,5 milyon öğrenci hacizli. Kangren haline gelen bir tablo sonrasında ‘Aman bir düzenleme yapalım.’ diyen fakat bunda da ‘Bu borçları iş bulamayanlar için silelim.’ demeyi beceremeyen bir hükümet var. Aslında krediden öte burs vermek lazım. Bundan da öte okuyan, tahsilini tamamlayan gençlerimize iş verebilmek gerekiyor.

Teklifle, çalışanlara elektrik, doğal gaz ve ısınma masraflarına karşılık Haziran 2023 sonuna kadar patronlar tarafından 1000 lirayı aşmayan ödemelerden sigortalı ve vergi alınmayacağını aktaran Şener, “Piyasayı biliyoruz, bu, söylediğiniz üzere işlemeyecek. Patron, olağan fiyatın bir kısmını, 1000 lirasını personele, çalışana yakıt takviyesi diye gösterecek, bu 1000 liranın sigortasını, vergisini ödemeyecek lakin emekçinin maaşı da değişmeyecek. Bununla neyi amaçladınız?” diye sordu.

Kanun teklifi ile Kur Muhafazalı Mevduat uygulamasının 1 yıl daha uzatılmasının istendiğini belirten Şener, şunları kaydetti:

* Kuru 18’den 13’e düşürdük diye davul zurnayla bayram etmediğiniz kaldı. Ortadan çok fazla vakit geçmedi, 3-5 ay sonra bir baktık ki Kur Muhafazalı Mevduat sistemine karşın kur 18,5 lira. Hani kuru düşürmek için getirmiştiniz, ne işe yaradı? Görünen o ki kur muhafazalı mevduatın, Türkiye’nin geleceğini ipotek altına alan bir maliyeti var, Merkez Bankası ve Hazineye 7 aylık maliyeti 202 milyar lira. 7 aylık maliyeti ülkeyi çökertmeye yeten, borç stokunu patlatan bu kur muhafazalı mevduatın, gelecek bir yıl içinde de ülkeye maliyetinin ne olacağını hükümetin açıklaması lazım.

“MİLYONLARCA VATANDAŞIMIZI İLGİLENDİRİYOR”

Teklifin birinci imza sahibi AKP Kütahya Milletvekili Ahmet Tan ise AKP’nin, iktidara geldiği günden itibaren vatandaşların muhtaçlıkları başta olmak üzere yatırımı, üretimi, istihdamı, ihracatı önceleyen siyasetleri uyguladığını ve Türkiye’ye bu alanlarda birçok kazanım sağladığını belirtti.

Tan, “Kanun teklifimizle temel politikalarımızla uyumlu biçimde vatandaşlarımızın muhtaçlıklarını gözeterek yaptığımız, uyguladığımız iktisat programına katkı sağlayacak düzenlemeleri gerçekleştirmekteyiz.” dedi.

Öğrencilerin merakla beklediği tahsil ve katkı kredisi borçlarıyla ilgili düzenlemenin, teklifte yer aldığını belirten Tan, şöyle devam etti:

* Mevcut uygulamada tahsil kredisi alan öğrencilerimizin, tahsil müddetleri boyunca aldıkları tahsil kredilerinin geri ödemelerine, enflasyon artışı oranı uygulanıyor, borç ertelemesi yapıldığında ise endeks uygulaması yapılıyor. Teklifimizle öncelikle bunu çözüyoruz. Artık tahsil kredisi alan öğrencilerin borcu aldığı ölçüyle sonlandırılıyor. Böylelikle öğrencilerimiz geri ödemeye başladığında her ay aldığı kredi ölçüsü neyse geri ödeme esnasında o fiyatı ödeyecek.

* Kredi borçları, mezun olduktan 2 yıl sonra ödenmeye başlanacak. Öğrenci işe girememişse bu durumunu belgeleyerek erteleme talep edebilecek. Erteleme süreci en fazla 3 yıl yapılacak lakin birinci kere yapılan ertelemede borçlar yeniden sabit kalacak, ikinci ve üçüncü ertelemede ise yıllık yüzde 10’u aşmayan endeksleme yapılabilecek. Öğrencinin vatani misyonunu yaptığı mühlet için ise hiçbir endeks uygulanmayacak. 4 yıl okuyan bir öğrenci, her yıl kredi almışsa 6. yıl sonunda erteleme hakkını kullanırsa 7. yılın sonunda borcunu ödemeye başlayacak.

Yemek yardımıyla ilgili düzenleme kapsamında işletmelerin, çalışanlarına nakit olarak yaptıkları günlük 51 liraya kadar ödemelerin istisna kapsamına alınacağını belirten Tan, “İşverenlerin yemek yardımlarını nakit ödemesi halinde aylık 1326 lira yemek ödemesinin nakit verilmesinin de önünü açıyoruz.” diye konuştu.

Tan, patronların, çalışanlarına Haziran 2023 sonuna kadar ısınma gayeli yapacakları 1000 liraya kadar ödemelerin de gelir vergisinden ve sigorta priminden istisna tutulacağını kaydetti.

Tan, milyonlarca vatandaşı ilgilendiren kanun teklifindeki düzenlemelerin kimilerini şöyle sıraladı:

* Kıymetli bir kısmı temel gereksinimlere tekabül eden; elektrik, su, doğal gaz, telefon üzere abonelik kontratlarından kaynaklanan ve 2000 liranın altındaki küçük ölçülü borçların icra takiplerinin sonlandırılmasını sağlayarak 5 milyon borçlu vatandaşımızın 9 milyon icra evrakını tasfiye edeceğiz. Böylelikle hem vatandaşlarımızın hem de mahkemelerin rahatlamasını hedefliyoruz.

* Bir diğer düzenlememizde ise ferdi kredi borçları bulunan vatandaşlarımızın, 15 Ağustos 2022’ye kadar başlatılan 2 bin 500 lira ve altındaki icra takibinde olan borçlarının ana parasının yarısını ilgili kuruma Hazineden ödeyerek yaklaşık 893 bin vatandaşımızın borcunu sonlandırmış oluyoruz. Bu sayede bu şahısların değerli bir kısmının finansal araçlara erişim pürüzü ortadan kalkacak.

* Vatandaşlarımızın karşılıksız çıkan çek, protesto edilen senet, kredi kartı ve öteki kredi borçlarını vaktinde ödeyememesi, finansal araçlara erişimin önünde bir diğer pürüz olarak karşımıza çıkıyor ve bu durumdaki vatandaşlarımız riskli kategoride kabul ediliyor. Teklifimizde kelam konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 1 Temmuz 2023’e kadar tamamının ödenmesi yahut yine yapılandırılması halinde bu şahıslarla yapılan finansal süreçlerde risk kayıtlarının, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlarca dikkate alınmayacağına yönelik düzenleme yapıyoruz.

TBMM Başkanvekili Celal Adan, teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının akabinde iki sefer toplantı kâfi sayısı bulunamaması üzerine, birleşimi yarın saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı. (AA)