İş cinayeti raporu: 11 ayda en az 1172 emekçi hayatını kaybetti

İşçi Sıhhati ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi kasım ayına ait İş Cinayeti Raporu’nu yayınladı.

Buna nazaran kasım ayında 137, 2023’ün birinci 11 ayında da 1772 personel hayatını yitirdi.

Raporda şu tespitler yapıldı:

– “Yüzde 70’ini ulusal basından; yüzde 30’unu ise çalışanların mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri tabipleri, sendikalar ve mahallî basından öğrendiğimiz bilgilere dayanarak tespit ettiğimiz kadarıyla Kasım ayında en az 137 personel hayatını kaybetti.

“DENİZCİLERE ULAŞILAMADI”

– İş cinayetleri tablolarını paylaşmadan önce Kasım ayında meydana gelen temel personel sıhhati ve iş güvenliği sıkıntılarına dikkat çekmek istiyoruz. 19 Kasım’da Rusya’nın Temryuk Limanı’ndan aldığı yükü Aliağa’ya götüren Türk bandıralı ‘Kafkametler’ gemisi fırtına nedeniyle Zonguldak Ereğli Limanı önlerine demirledi lakin askeri mendireğine gerçek sürüklenip mendireğe çarparak battı. Arama kurtarma çalışmaları sonucu beş denizci arkadaşımızın (Metin Usta, İsmail Kaptan, Hıfzı Tarhan, Tamer Özer, Cüneyt Aygen) cenazesine ulaşılırken on sekiz gün geçmesine karşın yedi denizci arkadaşımıza (Cemal Turan, Berke Çamurtaş, Veli Özel, Göksel Özel, Satılmış Uslu, Mustafa Nacar, Ömer Hebip) ulaşılamadı.

“FIRTINAYA KARŞIN KAFKAMETLER NEDEN SEFERE ÇIKARILDI?”

– Kafkametler gemisi ile ilgili armatöre ve devlete sormamız gerekenler var. Tabi ki emsal şartlarda batan bir çok gemi bulunmaktadır. Bu manada sorularımız Kafkametler nezdinde tüm gemiler içindir. Öncelikli olarak fırtınaya karşın Kafkametler neden sefere çıkarıldı? Arama kurtarma faaliyetleri neden geç başladı? Yaklaşık bir ay evvel Romanya’nın Sulina Limanı açıklarında karinasında (alt sacında) mayın patlaması meydana geldi lakin rastgele bir hasar oluşmadı denilerek geminin seyrine ve sonrasında rutin seferlerine müsaade edildi. Direkt hasar olmasa da tersaneye girip denetimleri yapılmadı mı? 2022 yılında klas yenileme sörveyleri ve tersane sac ölçümleri ne derece önemli yapıldı?

AFGAN EMEKÇİNİN YAKILMASI

– Afganistanlı maden emekçisi Vezir, MHP Gelik eski Belde Başkanı’nın sahibi olduğu kaçak ocakta göçük altında kaldı, yaralıyken darp edilip öldürüldü ve ocak açığa çıkmasın diye cenazesi kaçak ocak sahibi ve adamları tarafından bir yere götürülüp yakılmış halde iki gün sonra bulundu. Olayın vahşeti göçmen personellerin çalışma şartları açısından değerli bir göstergeyi de oluşturuyor.

– Bu noktada ‘kaçak ocak’lara değinmek gerekiyor. ‘Ereğli’den başlayarak Bartın-Amasra ve Kastamonu-Cide’ye kadar uzanan Zonguldak havzasında bulunan kömürlerin işletme ve ruhsat hakkı Maden Kanunu’na nazaran TTK’ye aitti. Havzada üretim yalnızca TTK tarafından yapılıyordu. Rödövans uygulaması ile bu ortadan kaldırıldı. Havzada evvel TTK tarafından iş güvenliği kaideleri nedeni ile üretilmeyen ince damarlar, sonra da TTK tarafından faaliyette bulunulmayan bölgeler özel firmalara rödövans ile kiralandı. Havzada TTK ve bu özel firmalar tarafından çıkarılmayan ruhsatsız ve kontrolsüz kömürler bu kaçak ocaklarda üretiliyor. Emsal kaçak ocaklar TKİ’nin Şırnak’ta bulunan rödövanslı alanlarında da bulunuyor ve tıpkı süreçler işliyor.

“BİR FABRİKADA AKŞAM MESAİSİNDE ÇALIŞANLARA KÜFLÜ TATLI VERİLDİ”

– Birçok işyerinde yemek verilmemesi, yetersizliği yahut hijyen meseleleri tüm emekçilerin bildiği bir gerçek. Lakin uç örneklerde gündelik ömrümüzün bir gerçeği. Sakarya Arifiye 1.OSB’de bir ilaç fabrikasında öğlen yemeğinde verilen yoğurtlu ıspanaktan fare ölüsü çıktı. Ağzına attığı lokmayı evvel et sanan fakat çiğnedikçe tuhaflık olduğunu fark eden emekçi tükürdükten sonra fareyi fark etti. Personeller ağır reaksiyon gösterirken fabrika yöneticileri olayla ilgili dışarıya rastgele bir bilgi, fotoğraf, imaj çıkmaması için personelleri tehdit etti. Bu olaydan bir gün sonra birebir OSB’de farklı bir fabrikada akşam mesaisinde personellere üzeri büsbütün küflü tatlı verildi…

“2023 YILININ BİRİNCİ 11 AYINDA 1772 PERSONEL HAYATINI KAYBETTİ”

– 2023 yılının birinci on bir ayında (Ocak’ta 116, Şubat’ta 266, Mart’ta 130, Nisan’da 125, Mayıs’ta 146, Haziran’da 161, Temmuz’da 183, Ağustos’ta 205, Eylül’de 152, Ekim’de 151 ve Kasım’da 137 olmak üzere) en az 1772 personel hayatını kaybetti…

– Kasım ayında iş cinayetlerinin işkollarına nazaran dağılımı şöyle: İnşaat, Yol işkolunda 40 personel; Tarım, Orman işkolunda 17 işçi (9 emekçi ve 8 çiftçi); Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 15 emekçi; Nakliyecilik işkolunda 13 emekçi; Madencilik işkolunda 8 personel; Belediye, Genel İşler işkolunda 8 emekçi; Ticaret, Ofis, Eğitim, Sinema işkolunda 7 emekçi; Konaklama, Cümbüş işkolunda 6 emekçi; Metal işkolunda 5 emekçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 4 emekçi; Besin, Şeker işkolunda 3 emekçi; Güç işkolunda 3 personel; Savunma, Güvenlik işkolunda 2 personel; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 1 emekçi; Ağaç, Kağıt işkolunda 1 personel; Basın, Gazetecilik İşkolunda 1 personel; elimizdeki bilgiler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 3 personel hayatını kaybetti.

– Kasım ayında iş cinayetlerinin yaş kümelerine nazaran dağılımı şöyle: 15-17 yaş ortası 2 çocuk/genç emekçi, 18-29 yaş ortası 36 personel, 30-49 yaş ortası 49 emekçi, 50-64 yaş ortası 36 emekçi, 65 yaş ve üstü 11 personel, yaşını bilmediğimiz 3 personel hayatını kaybetti.”