İstanbul’daki konut krizi Meclis gündeminde: Son 4 yılda yüzde 707 arttı

CHP İstanbul Milletvekili Suat Özçağdaş, TBMM Genel Konseyi’nde konuşarak, parti kümesi olarak verdikleri önergenin münasebetlerini açıkladı.

Kiralardaki fahiş artışlar nedeniyle fakirler, dar gelirliler, devlet memurları ve emekliler başta olmak üzere toplumun tüm kesitlerinin olumsuz etkilendiğini ve bu artışların altında ezildiğini söyleyen Özçağdaş, şunları kaydetti:

“İSTANBUL’DA ORTALAMA KİRA 15 BİN 847 TL OLDU”

* İstanbul’da 2019 yılının Mayıs ayında konut kirası ortalama 1.963 TL iken, Mayıs 2023 itibariyle yüzde 707,2’lik artış ile 15.847 TL’dir. Bilhassa dar gelirli yurttaşlarımızın yaşadığı kimi ilçelerimizden örnekler verirsek: Sultanbeyli ilçemizde 2019 yılı Mayıs ayında konut kirası ortalama 1.121 TL iken, Mayıs 2023 itibariyle yüzde 740,39’luk artış ile 9.422 TL olmuştur.

“ÜSKÜDAR’DA KİRALAR 4 YILDA YÜZDE 705 ARTTI”

* Yıllardır benim de yaşadığım Üsküdar ilçesinin ise, 2019 yılı Mayıs ayı konut kirası ortalaması 2.142 TL iken, yüzde 705,67’lik artış ile 17.257 TL’ye yükselmiştir. Tekrar Üsküdar ilçemizin dar gelirli hemşerilerimin oturduğu bir mahalle olan Yavuztürk mahallesinde 2019 yılında 1.070 TL olan konut kirasının şu anki pahası ortalama 11.000 TL’dir.

“VATANDAŞLAR HER GEÇEN GÜN BİR BORÇ BATAĞINA SAPLANIYOR”

* Kiralar 8-10 kat ortası artmışken, minimum fiyatın yalnızca 5,6 kat arttığını görüyoruz. Bunun sonucu olarak: Kiracılar, bir yandan mutfağı yangın yerine çevirmiş olan besin enflasyonu ile boğuşurken, öbür yandan kiralarını ödeyemez hale gelmektedirler. Kredi kartı borçlanması ile ayı çevirmeye çalışan bu kesitler her geçen gün artan bir borç batağına saplanmaktadırlar.

“EVDEN ÇIKAN KİRACILAR YENİ MESKEN BULAMIYOR”

* Meskenlerinden çıkmak durumunda kalan kiracılar, fahiş fiyat artırımları nedeniyle mesken bulamamaktadırlar. Garantisiz işlerde çalışan, işsizlik ile boğuşan kent fakirleri, her geçen gün barınamaz hale gelmektedirler. Üniversite eğitimi için ailesinin bulunduğu kentlerden farklı kentlere giden lakin yurtların yetersizliği nedeniyle kiralık meskenlerde barınmaya çalışan dar gelirli ailelerin çocukları kiralık konut yükü altında ezilmektedir.

“DEVLET MEMURLARI ÖBÜR VİLAYETLERE TAYİN İSTİYOR”

* Mevcut düşük maaşlar nedeniyle, İstanbul üzere kentlerde barınamayacak duruma gelen devlet memurları öbür vilayetlere tayin istemekte ve adeta büyükşehirlerden kaçmaktadır. Bunun doğal sonucu olarak, kamu hizmetlerinin gerektirdiği norm takım sayısını çok daha azı ile hizmet verilebilmektedir.

“YÜZDE 25 SONU, MESKEN SAHİBİ İLE KİRACILARI KARŞI KARŞIYA GETİRDİ”

* Pekala böylesi derin bir barınma krizi karşısında saray iktidarı ne yapmaktadır? Barınma krizine karşı tahlil diye sunulan yüzde 25 kira artışı hududu konut sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirmiştir. Bu durum, kira tespit davalarının artmasına, her iki taraf ortasında yaralanma ve hatta mevtle sonuçlanan olayların yaşanmasına, toplumsal huzurun ortadan kalkmasına neden olmuştur.

“GEÇMİŞTE DOLANDIRICILIKLA SUÇLADIĞI ŞİMŞEK’İ VAZİFEYE GETİRDİ”

* AKP’nin faiz sebep, enflasyon sonuç mottosu ile uyguladığı kerameti kendinden menkul iktisat anlayışının yarattığı yıkım, ülkenin tüm kaynaklarını betona ve beslediği çeteleşmiş yapılara aktardığı ekonomik tercihlerinin getirdiği ekonomik buhran, dolar/avro kurunun ve enflasyonun geldiği nokta, Sayın Cumhurbaşkanının geçmişte dolandırıcılık ile suçladığı sayın Mehmet Şimşek’i bugün kurtarıcı olarak atamış olması sonucunu beraberinde getirmiş bulunuyor.

“10 MİLYONAN FAZLA MÜLTECİNİN YAŞAMASI KİRALARI ARTIRDI”

* Yaşamakta olduğumuz barınma krizinin bir başka nedeni ülkemizin denetimsiz göç nedeni ile yol geçen hanına dönmesidir. Bu kapsamda: Ülkemize gelen ağır mülteci göçünün doğal sonucu olarak, 10 milyondan fazla mültecinin yaşamaya başlaması nedeniyle, İstanbul başta olmak üzere birçok kentimizde konut talebinin artması kira artışlarının bir öteki nedenini oluşturmaktadır. Birebir halde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının konut alımı ile satılan bir hale gelmesi hem ulusal onurumuz hem de ülkemizin geleceği açısından bir tehdit haline gelmiştir. Yalnızca 2022 yılında yabancılara 67.490 konut satılmıştır.

“BU DURUMDAN NASIL ÇIKABİLİRİZ?”

* Pekala bu durumdan nasıl çıkabiliriz? Öncelikle sorunun Meclis bünyesinde tüm boyutları ile ele alınması gerekmektedir. Ülkemizdeki konut kiralarında son yıllarda yaşanan artışların nedenlerinin belirlenmesi ve yaşanan kira artışlarına yönelik alınabilecek tedbirlerin ve siyasetlerin tespit edilebilmesi hedefiyle Anayasanın 98’nci ve İçtüzüğün 104’ncü ve 105’nci unsurları mucibince vermiş olduğumuz Meclis Araştırma Önergesinin kabul edilmesi için davette bulunuyoruz.

* Toplu Konut Yönetimi’nin asıl vazifesi olan toplumsal konut üretimine odaklanmasının sağlanması; Dar gelirli ailelerin kira öder üzere taksitlerle konut sahibi olmalarına ya da düşük bir bedelle kiralayabilmelerine imkan sağlayacak programlar oluşturulması; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcımız Dr. Buğra Gökçe’nin de bugün açıkladığı üzere yalnızca İstanbul’da boş durumda olan 450 bin ile 750 bin ortasındaki konutun toplumsal konut olarak kıymetlendirilmesi, Dezavantajlı kümelerin, yeni evlenenlerin, uzun müddet işsiz olanların toplumsal konut imkânından öncelikle yararlanmasının sağlanması; Mahallî idarelerin kiralık toplumsal konut inşa etmeye teşvik edilmesi ve bu gayeyle kaynak sağlanması; Konut birlikleri ve kooperatiflerinin de bu kapsamda desteklenmesi; Gençlere nitelikli barınma imkânı sağlamak üzere tüm üniversitelerin içinde yahut yakınında kâfi sayıda öğrenci yurdu açılması; Konut üretiminde çağdaş bir şartname, kodlama ve maliyet sistemi oluşturulması; Düşük maliyetli ve daha süratli konut üretimi için endüstriyel inşaat tekniklerinin geliştirilmesinin teşvik edilmesi; Türkiye’yi bir açık ülke haline getiren sistemsiz göç siyasetlerine son verilerek, mültecilerin ülkelerine dönmelerinin teşvik edilmesi sorunun tahliline yönelik teklifler ortasındadır.