İvme kazanarak gelişen Cezayir-Türkiye ilişkilerinin seyri

CEZAYIR (AA) – Cezayir Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Tebbun’un bugün itibarıyla iki gün sürecek resmi ziyaret kapsamında Türkiye’ye gideceğini duyurdu.

Cumhurbaşkanlığının açıklamasında, “Cumhurbaşkanı Tebbun, kardeşi Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelecek.” ifadelerine yer verildi.

Tebbun, Cezayir’den 17 yıl sonra Türkiye’ye Cumhurbaşkanlığı düzeyinde ilk ziyaretini Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın daveti üzerine 15-17 Mayıs 2022 tarihleri arasında gerçekleştirmişti.

Cezayir ile Türkiye köklü tarihi ilişkilere sahip

Cezayir’in Fransa’dan bağımsızlığını kazandığı 1962’de başlayan Türkiye-Cezayir resmi ilişkileri güçlü bir şekilde sürüyor.

Barbaros Hayrettin Paşa ve kardeşlerinin 1516 yılında Cezayir’e gelişleriyle başlayan Türkiye-Cezayir ilişkileri, 2000’li yıllarda siyasi, iktisadi ve kültürel alanlarda birçok ilerlemeye tanık oldu.

Türkiye, 1962 yılında bağımsızlığını ilan eden Cezayir’e 1963’te büyükelçiliğini açtı.

Cezayir’den Türkiye’ye cumhurbaşkanlığı düzeyinde en son ziyaret, Şubat 2005’te Abdulaziz Buteflika tarafından gerçekleşti.

İki ülke arasında 2006 yılında ilişkileri geliştirmek adına “Dostluk ve İşbirliği Anlaşması” imzalandı.

Türkiye’den Cezayir’e cumhurbaşkanlığı seviyesindeki son ziyaret ise Ocak 2020’de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapıldı.

Ziyaret kapsamında iki ülke arasında “Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi” kurulmasına ilişkin ortak bildiri imzalandı.

Libya ve Filistin konularında diplomatik koordinasyon

Cezayir ve Türkiye, Filistin meselesindeki fikir birliğinin yanı sıra Libya’daki sorunlara siyasi çözüm bulma çabalarında da tam bir koordinasyon halinde.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ocak 2020’de Cezayir’e ziyareti sırasında bu durumu Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun da teyit etti.

Tebbun, komşu ülkede barışın sağlanması için Libya konulu Berlin Toplantısı’nın sonuçlarına bağlı kalma konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile tam bir anlaşma içerisinde olduklarını vurguladı.

İki ülke arasındaki ticaret hacminde hedef 10 milyar dolar

“Türkiye-Cezayir Ortak Planlama Grubu (OPG) Toplantısı”na katılmak üzere 10 Aralık 2022’de Cezayir’e giden eski Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cezayir’deki Türk firmalarının sayısının 1400’ü geçtiğini ve toplam yatırım miktarının da 5 milyar doları aştığını söylemişti.

Çavuşoğlu, Cezayir-Türkiye arasındaki işbirliğinin tüm bölge için yararlı olacağını belirterek, “Cezayir’deki Türk firmalarının sayısı 1400’ü geçti, toplam yatırım miktarı da 5 milyar doları aştı. Sadece ticaretimizi değil buradaki yatırımlarımızı da 10 milyar dolar seviyesine çıkarmak için beraber çalışıyoruz.” demişti.

Cezayir ve İstanbul’da karşılıklı kültür merkezleri açılacak

Bakan Çavuşoğlu, o dönemki Cezayirli mevkidaşı Ramtan Lamamra ile iki ülke arasındaki askeri işbirliği ve savunma sanayinde atılabilecek adımlar konusunda da değerlendirmelerde bulunduklarını dile getirmişti.

Eski Dışişleri Bakanı, iki ülke arasında tarihi, kültürel bağların bulunduğuna dikkati çekerek Cezayir ve İstanbul’da karşılıklı kültür merkezlerinin açılacağını söylemişti.

Çavuşoğlu, Yunus Emre Türk Kültür Merkezi’nin 2023’te, Türkiye Maarif Vakfı Okulu’nun da en kısa zamanda faaliyete geçmesini arzu ettiklerini vurgulamıştı.

Türkiye ile Cezayir, ortak petrol ve doğal gaz arama şirketi kuruyor

Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye ile Cezayir’in Cezayir başta olmak üzere bölge ülkelerinde faaliyet gösterecek ortak bir petrol ve doğal gaz arama şirketi kuracağını açıklamıştı.

Bakan Dönmez, 10 Kasım 2022’de Cezayir’e düzenlediği iki günlük resmi ziyareti kapsamında AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye ile Cezayir’in ortak bir petrol ve doğal gaz arama şirketi kuracağını vurgulayarak şunları söylemişti:

“Yine olumlu bir gelişme Cezayir’in milli petrol ve gaz şirketi Sonatrach ile Türkiye Petrolleri (TP) arasında yine burada ortak bir şirketin kurulması, petrol ve gaz arama faaliyetlerini, başta Cezayir olmak üzere, bölge ülkelerinde bu yönde çalışmalarını müştereken yürütmeleri konusunda fikir birliğine varmış durumdayız.”

Cezayir, “asrın felaketinde” Türkiye ile tam dayanışma halindeydi

Cezayir, “asrın felaketi” olarak nitelenen 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Türkiye’ye 30 milyon dolarlık destekte bulunacağını duyurmuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı telefonla arayarak geçmiş olsun dileklerini ileten Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun başta olmak üzere tüm devlet kadroları taziye ve destek mesajları yayımlayarak Türkiye ile tam dayanışma içinde olduklarını ifade etmişti.

Türkiye’ye gönderilen 86 kişilik arama kurtarma ekibinin yanı sıra Cezayir Kızılayı’ndan bir tıbbi heyet ile 95 tonluk insani yardım malzemesi de Türkiye’deki deprem bölgesine ulaşmıştı.

Cezayir’de ayrıca Türkiye ve Suriye’deki depremzedelerle dayanışma amacıyla sosyal medya platformlarından başlayan destek çağrıları kısa sürede geniş kapsamlı yardım kampanyalarına dönüşmüştü.

Cezayirli sporcular, siyasiler ve vatandaşlar depremin ilk gününden itibaren sosyal medyadan yaptıkları paylaşımlarla Türk devleti ve halkının yanında olduklarını ifade etmişti.

Tebbun’dan Türkiye’nin Cezayir eski Büyükelçisi’ne “Ulusal Liyakat Nişanı”

Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun, Türkiye’de Cumhurbaşkanı Seçimi’nin ardından kurulan kabinede Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı görevi tevdi edilen eski Cezayir Büyükelçisi Mahinur Özdemir Göktaş’a 19 Haziran’da, “Birinci Derece Cezayir Ulusal Liyakat Nişanı” takdim etti.

Ülke medyasında, söz konusu liyakat nişanının Büyükelçi Göktaş’ın iki ülke ilişkilerine güçlü katkısı ve Cumhurbaşkanı Tebbun’un, ülkesinin Türkiye ile olan ilişkilerine verdiği önemin göstergesi olduğu yorumları yapıldı.

Muhabir: Esat Fırat