İzmir ve etrafının Ege grabenini oluşturan çöküntü havzasında, irili ufaklı fayların olduğu belirten Jeofizik Mühendisleri Odası İzmir Şube Lideri Öziçer, bu nedenle zelzele riskinin yüksek olduğunu söyledi.
Son 120 yıla bakıldığında, en son 30 Ekim 2020’de yıkıcı zelzele yaşandığına dikkat çeken Öziçer, kentte 6 ve üzeri büyüklüğünde sarsıntılar yaşanabileceğini belirtti.
İzmir’in birinci derece sarsıntı bölgesi olduğunu kaydeden Öziçer, riski artıran etkenlere değindi.
Öziçer, “İzmir’de miadını doldurmuş yapılaşma arttı. Bu yapılaşma, alüvyon tabakanın yer yer 30-40 ve 100 metre kalınlığı olan tabanda oluştu.
*Kaçak ve mühendislik hizmeti almamış yapılaşma epeyce fazla. Bunlar sarsıntı olduğunda can kaybını arttıran etkenlerdir. İzmir’in riski, öteki vilayetlere nazaran bu yüzden biraz daha fazla.
‘6 BÜYÜKLÜĞÜNDEKİ ZELZELELERDE HASAR GÖRME ORANI YÜKSEK’
Hilal biçimindeki İzmir Körfezi’nde riskli yapılaşmanın arttığını anlatan Lider Öziçer, 30 Ekim 2020’de yaşanan sarsıntı büyüklüğündeki sarsıntının büyük kayıplara yol açacağını lisana getirdi.
Öziçer, şöyle konuştu:
*Çiğli’den başlayarak Karşıyaka, Manavkuyu, Bayraklı’nın kıyı bölümü, Alsancak, Kordon, Güzelyalı dolgu ve alüvyon tabandadır.
*Ana kaya derinliği yer yer 70 ile 100 metre ortasında olduğundan, buralardaki yapılar biraz daha riskli. Zelzelede ziyan görebilme mümkünlüğü daha fazladır.
*Çünkü yapılaşma çok eski. Ekseriyetle 40 yıl ve daha eski binalar var. Kordon, Alsancak, Karşıyaka da eski binalardan oluşuyor.
*İzmir’de 7 ve üzerinde değil; 2020’de yaşadığımız üzere 6 ve üzerindeki zelzelelerde tekrar hasar görme oranı yüksek olacaktır.
*Atatürk Mahallesi, Evka 4, Buca, Yamanlar, Bozyaka üzere bölgeler büsbütün dağlık kısımlarda olduğu için sıkı bir yere sahiptir” dedi.
Maliyete bağlı olarak her yere konut yapılabileceğini belirten Sinancan Öziçer, sıkı yahut kayalık tabanda maliyeti 2 ünite olan yapının, alüvyon ya da balçık tabanda 10 üniteye mal edilebileceğini söyledi.
‘DEPREM ÖNCESİ YAPISAL OLMAYAN GEREÇLERİ SABİTLEMELİYİZ’
*Bizler ömrümüz boyunca birikim yaparak, kredi çekerek konut sahibi oluyorsak, tabanı berbat olan bir yerde konut aldığımızda tüm birikimlerimizi yitirebiliriz.
*Bu da sosyoekonomik bir travmaya sebebiyet verebilir. Konut alırken sıkı tabanı olan, kayalık olmasa dahi yamaç molozu olarak isimlendirilen çakıl materyal oranının daha fazla olduğu yerlerde yapılaşmayı tercih etmek daha mantıklıdır.
*Vatandaşların bu bölgelerdeki yapılaşmalarda kalmalarını tavsiye ederiz. Genel olarak ise zelzeleye karşı ufak dokunuşlarla bizler hem can hem mal kayıplarını sıfıra indirebiliriz. Sarsıntı öncesi yapısal olmayan gereçleri sabitlemeliyiz.
*Deprem anında gerçek durum değerlidir. Bir cenin durumunda sağlam bir eşyaya sırtımızı sağlam formda yaslayıp, hayat üçgeni oluşturarak, sarsıntının geçmesini beklememiz en gerçek harekettir.
*Asansör, merdiven, balkon üzere bağımsız olan ve sarsıntıda birinci yıkılan yerlere koşmamalıyız. Cenin durumunda hayat üçgeni oluşturarak, sarsıntının geçmesini beklemek; en yanlışsız harekettir.
‘ARTÇILARA KARŞI BU KIŞI İNANÇLI YERLERDE GEÇİRİN’
Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde 10 ilin hala risk altında olduğunu söyleyen Sinancan Öziçer, artçıların 2 ay daha devam edeceğini lisana getirdi.
Öziçer, şöyle konuştu
*Bunlar, yıkıcılık özelliği taşıyan artçılardır. Sarsıntı bölgesindeki vatandaşlarımız, yıkıcı özelliği olan artçı sarsıntılar önümüzdeki birkaç hafta daha devam edeceği için kayalık, sıkı yeri olan yahut tek katlı binalarda bulunmaya uğraş göstersin.
*2007-2018 zelzele yönetmeliklerine nazaran, tasarlanmış binalarda eşi dostu ya da akrabalarında bu kışı geçirmelerini tavsiye edebiliriz. (DHA)
