Antalya Tabip Odası, oda binasında düzenlediği basın açıklamasında kızamık olaylarının artışına ait ikazlarda bulundu.
“SAĞLIK BAKINLIĞI AKTİF BİR ROL OYNAMAKTA İSTEKSİZ”
Basın açıklamasını okuyan ATO İdare heyeti üyesi Doçent Dr. Figen Sarıgül Yıldırım, sıhhat otoritesinin kızamık salgınının duyulmasını engelleyecek teşebbüslerde bulunduğunu, önlemek için aktif bir rol oynama konusunda da isteksiz davrandığını belirterek, şunları söyledi; “Sağlık Bakanlığı’nın reddiyeci ve şeffaflıktan uzak tavrı ülkemizde Kızamık salgınının başladığı 2010 Aralık yılından itibaren değişmemiştir. Öte yandan Kızamık nedeniyle vefatlar olduğuna dair alandan bilgiler alınmaktadır. Meğer kızamık aşı ile önlenebilir bir bulaşıcı hastalık olup on yıllardır milyonlarca çocuğun vefatının aşı ile engellendiği bilinmektedir.
Bugün içinde bulunduğumuz durum ise son kızamık vefatını yaşamamızdan 13 yıl sonra tekrar ölümlerin başladığı tasasıdır. Ülkemizde de sıhhat işçileri başarılı bir bağışıklama programı ile kızamık hastalığını eliminasyon etabına kadar getirmeyi başarmıştı. 2007-2010 yılları ortasında Kızamık olgu sayısı 10’u geçmiyordu. Ne oldu da yine kızamık salgını ve kızamığa bağlı ölümlere şahit olmaya başladık? TTB olarak, halk sıhhatine gönül verenler olarak bunun nedenini çok âlâ biliyoruz: Sıhhatte Dönüşüm Programı (SDP) ile gözetici hizmetlerden tedavi edici hizmetlere evrilen birinci basamak ve aşı terslerinin yarattığı aşı kararsızlığının/tereddüdünün büyümesi ve ülkenin sıhhat otoritesinin bu tereddüdü giderecek hiçbir tesirli teşebbüste bulunmaması, sorumluluğu bireylere yüklemesidir”
“AŞISIZ ÇOCUKLARIN BU KADAR YÜKSEK OLMASI SÜRPRİZ OLMAKTAN ÇIKMAKTADIR”
Deprem nedeniyle artan nüfus hareketliliği, birinci basamak hizmetlerde önemli aksamalar aşısız ve eksik aşılı çocukların sayısını daha da artırdığını lisana getiren Yıldırım; “Tüm bunlara aşılamaları sistemli olarak yapılmayan sistem dışı bırakılan mülteci nüfusu ve mevsimlik tarım çalışanları de eklenmelidir.
Sağlık Bakanlığı’nın pandemi periyodunda daha da görünür hale gelen aşı konusundaki ilgisizliği ve aşı zıtlarına karşı suskunluğu ve aşı kararsızlığını önlemeye yönelik önemli bir çalışma yürütmemesi dikkate alındığında aşısız çocukların bu kadar yüksek olması sürpriz olmaktan çıkmaktadır. Dahası ailelerin aşı reddi ile ilgili karar sürecini kolaylaştırma, aile tabiplerini de aşı yaptırmayan çocuklarla ilgili yorucu bir süreç yerine ret butonunu işaretleme kolaycılığı sorunun boyutunu büyütmektedir.
Bölge tabanlı hizmet yerine liste tabanlı hizmet, geniş takım yerine dar takım, alanda hizmet yerine polikliniğe daralma, aile sıhhati hemşire sayısındaki önemli açık ve açlık sonundaki fiyatları, artan iş listesi ve performans baskısı ile cebelleşen aile hekimliği sisteminin yapısal problemleri aşısız nüfusun gitgide yükselmeye başlaması ile yakından ilişkilidir” dedi.
“ÖLÜMCÜL KÖRLÜK ÜZERE SAKATLIKLARA NEDEN OLABİLİR”
Kızamığın, ölümcül, körlük üzere sakatlıklara neden olabilen, salgınlardan 7-10 yıl sonra ortaya çıkan santral hudut sisteminin kalıcı kızamık virüs enfeksiyonu Subakut sklerozan panensefalit (SSPE) üzere kalıcı sıhhat sıkıntılarına yol açan bir hastalık olduğunu, iki doz aşı ile önlenebildiğini söyleyen ATO İdare konseyi üyesi Doçent Dr. Figen Sarıgül Yıldırım; “Daha evvel kızamık geçirmemiş yahut kızamık aşısı ile korunur hale gelmemiş birisi kızamık ile karşılaşırsa, neredeyse yüzde 100 hastalanır ve bu bir hasta ile karşılaşıldığında o hastalığı geçirme riskinin ve bulaştırıcılığın en yüksek olduğu hastalıklardan biridir.
Ülkemiz, Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Avrupa Bölgesi Kızamık ve Kızamıkçık Raporuna nazaran, son bir yılda 457 Kızamık olayı ile Rusya ve Tacikistan’ın akabinde üçüncü ülkedir. Nisan 2022-Mayıs 2023’te bildirilen 457 hadisenin 343’ü 2023 yılının Ocak ve Şubat aylarına ilişkin olup salgının boyutu bilhassa 2023 yılında gittikçe artmıştır. Ülkemizde 2023 yılı birinci dört ayında Kızamık ön teşhisiyle 2005 kişi incelenmiş ve bunların 1440’ında Kızamık laboratuvar teşhisiyle doğrulanmıştır. Kızamık hadiselerinin büyük çoğunluğu 1-9 yaş grubundadır. Kızamık nedeniyle 242 kişi hastaneye yatmıştır, bu olgular içerisinde 1-9 yaş çocuklar en yüksektir.
İleri yaş kızamık olguların varlığı uzun devir aşı ile ilgili sorun ile yüz yüze olduğumuzu göstermektedir. Kızamık ön teşhisiyle incelenen olgularda aşısız ve eksik aşılılar çoğunluktadır. Bilhassa Kızamık komplikasyonları ve vefat açısından en riskli 5 yaş altında aşılanma durumu açısından hadiseler değerlendirildiğinde: 1 yaş altında olayların neredeyse tümü, 1-4 yaşta ise yarısından fazlası aşısızdır” diye konuştu.
