Koç Holding orman yangınlarıyla mücadelede küresel sorumluluk üstleniyor

İSTANBUL (AA) – Koç Holding, Türkiye ve dünyada orman yangınlarıyla mücadeleye somut katkı sağlayacak yapay zekâ temelli bir modelin geliştirilmesinde küresel sorumluluk üstleniyor.

Holdingden yapılan açıklamaya göre, iklim kriziyle mücadele yolunda ve 2050 yılında karbon nötr olma hedefi kapsamında Karbon Dönüşüm Programı’nı başlatan Koç Holding, 2021 yılında Türkiye'de yaşanan orman yangınlarının ardından, yaraların sarılması sürecinde yaptığı çalışmaları daha ileriye taşıyarak, uzun soluklu ve çözüme yönelik kalıcı adımlar atılması için sorumluluk alıyor.

Koç Holding, ileri analitik ve nesnelerin interneti alanındaki şirketi KoçDigital’in yetkinliklerini küresel iş birliği gerektiren orman yangınlarıyla mücadele alanında kullanılmak üzere seferber etti.

Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü (OGM) iş birliğiyle Koç Holding, WEF’in San Francisco’daki Centre for the Fourth Industrial Revolution (C4IR) bünyesindeki Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Platformu’nda “FireAId” adında bir inisiyatife öncülük ediyor. Farklı alanlardan akademisyenlerin de katkı sağladığı inisiyatif kapsamında somut bir model geliştirildi.

Pilot model, Türkiye'nin Güney Ege ve Batı Akdeniz bölgelerinde yer alan ve yangın riski en yüksek ormanlık alanların yüzde 75’ini kapsayan 44 bin kilometrekarelik bir alanı içeriyor. Şubat 2022’de başlatılan pilot model kapsamında ilk etapta orman yangınlarının anatomisini anlamak ve veri temininin sağlanması üzerine çalışıldı.

Araştırma ve kapsam belirleme aşaması tamamlanan projede, orman yangınlarını etkileyen ana faktörler; literatür taramaları, küresel değerlendirmeler, akademisyenler ve ilgili makamlarla yapılan değerlendirmelere dayalı olarak belirlendi. Veri bilimcileri, meteorolojik verilerle birlikte, bitki örtüsü, topografik koşullar ve insan hareketleri gibi birçok faktörün geçmişteki orman yangınları üzerindeki etkisini araştırdı. Pilot model, ağustos ayında Orman Genel Müdürlüğü’nün kullanımına açıldı.

Orman yangınlarıyla mücadeleye yönelik modelde öne çıkanlar şöyle:

“Dinamik Yangın Risk Haritası: Yılın farklı zamanlarında değişen şartlara bağlı olarak ilgili bölgelerdeki yangın çıkma risklerinin gösterildiği dinamik bir yangın risk haritası oluşturulması. Hızlı Müdahale: Yapılan etkili lojistik planlama sayesinde, olası bir yangın olması durumunda en hızlı şekilde yeterli yangın söndürme kaynaklarının önerilmesi. Verimlilik: Etkili planlama ile yangın söndürme kaynaklarının en yüksek verimde kullanılması.”

Koç Holding, OGM iş birliğiyle gerçekleştirilen modelde 14 farklı veri seti içinden 400’den fazla değişken kullanılıyor. Bitki örtüsü haritalarından OGM’nin geçmiş yangın verisi tablolarına, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan gerçek zamanlı hava durumu verilerine kadar tüm verilerin kullanıldığı model sonuçları (yangın çıkma riski), KoçDigital’in ileri analitik yetkinlikleri kullanılarak görselleştiriliyor.

Bu yöntemle oluşturulan dinamik yangın risk haritası, OGM tarafından kullanılmaya başlandı. Risk tahminleme modeli meteorolojik verilerin değişimiyle günde 2 kez güncelleniyor. Projede insan faaliyetlerine bağlı risk oranı tahminlerini geliştirmek üzerine yeni veri setlerinin de modele eklenmesi üzerine çalışılıyor.

Türkiye Orman Yangınları Risk Haritası’nın hayata geçirilmesi sonrasında modelin ikinci aşamasına geçildi. Bu aşamada, olası bir yangın durumunda OGM kaynaklarının en uygun şekilde yangın bölgesine transferi için zaman ve yangın risk değerleri göz önünde bulundurularak bir model geliştirildi. Etkili planlama sayesinde yangın söndürme kaynaklarının en verimli şekilde kullanılması hedefleniyor.

– “Topluluğumuzun yapay zekâ alanındaki kabiliyetlerini, paydaşlarımıza sunma yönünde çalışmalar gerçekleştiriyoruz”

Açıklamada görüşlerine yer verilen Koç Holding Üst Yöneticisi (CEO) Levent Çakıroğlu, iklim krizinin ortaya koyduğu korkutucu tabloyu, dünyanın dört bir yanında giderek sıklaşan orman yangınları, görülmedik sıcaklıklar ve sel felaketleri gibi doğa olaylarında net bir şekilde gördüklerini belirtti.

Çakıroğlu şunları söyledi:

“ 2021 yılında ülkemizi etkisi altına alan orman yangınları karşısında ilk günden itibaren ilgili bakanlıklar, belediyeler ve sivil toplum kuruluşları ile iletişim hâlinde ihtiyaçları tespit ederek var gücümüzle çalıştık. Acil ihtiyaçların karşılanması noktasında da Koç Topluluğu olarak harekete geçtik. Gelen talepleri ve ihtiyaçları Koç Holding bünyesinde tüm Topluluk şirketlerimizin katılımıyla oluşturduğumuz Kriz Koordinasyon Merkezi’nde toplayarak elimizden geldiği ölçüde hızlıca karşıladık.

TEMA tarafından başlatılan kampanyaya Koç Topluluğu olarak 500 bin fidan bağışı ile katkıda bulunduk. Ayrıca WWF tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı izni ile ülkemize yüksek kapasiteli bir yangın söndürme helikopterinin getirilmesine destek olduk. Helikopter, Muğla’da ve Dalaman’da yangınlara müdahale eden filonun içinde yer aldı.”

Çakıroğlu, afetler sonrasında yaraların sarılması sürecinde yaptıkları çalışmaların ötesinde, tüm dünyada küresel bir mesele hâline gelen orman yangınlarıyla mücadelede çözüme yönelik, uzun dönemli bir bakış açısıyla adımlar atmak üzere harekete geçtiklerini aktararak, “Küresel ölçeğimiz, paydaşlarımızla kurduğumuz ilişkiler, Kültürel Dönüşüm Programımız kapsamında yer alan dijital dönüşüm ve inovasyon alanındaki inisiyatiflerimiz; günümüzde yenilikçi teknolojilerin kullanıldığı orman yangınlarıyla mücadeleye katkıda bulunabileceğimiz fırsatlar sunuyor.

Bu yaklaşımla, gelecekteki orman yangınlarının tahminine ve bu yangınlarla mücadeleye katkı sağlamak amacıyla Topluluğumuzun yapay zekâ alanındaki kabiliyetlerini, paydaşlarımıza sunma yönünde çalışmalar gerçekleştiriyoruz.” ifadelerini kullandı.

2021 yılında Türkiye'de yaşanan orman yangınlarından sonra Orman Genel Müdürlüğü’nün ihtiyaçları doğrultusunda yapay zekâ alanında geliştirdikleri yetkinlikleri bu alanda kullanmayı önerdiklerini bildiren Çakıroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“OGM ile güçlerini birleştiren ileri analitik ve nesnelerin interneti alanındaki şirketimiz KoçDigital, orman yangınlarını hem tahmin edecek hem de olası yangınların söndürülmesinde lojistik planlaması önerileri geliştirecek ileri bir analitik model oluşturdu. Bu alanda gerek dünyanın dört bir yanında çalışan bilim insanlarının deneyimlerinden faydalanmak gerekse de ülkemizde paydaşlarımızla birlikte geliştirdiğimiz bu modeli dünyada yaygınlaştırmak üzere Dünya Ekonomik Forumu ile de iş birliği yapıyoruz.

WEF’in San Francisco’daki Centre for the Fourth Industrial Revolution (C4IR) bünyesindeki Yapay Zekâ ve Makine Öğrenmesi Platformu’nda bu alanda bir inisiyatife öncülük ettik. WEF, tüm dünyadan farklı disiplinlerden uzmanların yer aldığı, teknoloji alanında iş birliğini ve bu alanda bilimsel verilerin paylaşılmasını amaçlayan çok paydaşlı bir topluluk oluşturarak projenin yaygınlaştırılmasına katkı sağlayacak. KoçDigital’in geliştirdiği modelde OGM’nin sağladığı 14 farklı veri seti içinden 400’den fazla değişken kullanılıyor.

Modelin bu yönüyle dünyada hayata geçirilen en somut proje olduğunu Dünya Ekonomik Forumu’ndan duymak bizleri memnun etti. Paydaşlarımızla birlikte geliştirdiğimiz bu modelin başta ülkemiz olmak üzere dünyanın orman yangınlarıyla mücadelesine katkı sağlamasını umuyoruz.”

– “Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük orman yangınlarıyla mücadele ediliyor”

Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey ise OGM olarak orman ve orman kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve genişletilmesi, ekosistem bütünlüğü içinde sürdürülebilir ve topluma çok yönlü faydalar sağlayacak şekilde yönetilmesi amacıyla çalışmalar sürdürdüklerini belirtti.

Ekstrem meteorolojik hava koşullarının, kuraklık ve iklim değişikliğinin olumsuz etkileri neticesinde tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de büyük orman yangınlarıyla mücadele edildiğini aktaran Karacabey, “Coğrafi konumu itibarıyla Akdeniz iklim kuşağında yer alan ülkemizde ormanlarımızın büyük bir bölümü yangın tehdidi altında bulunuyor. Toplam ormanlık alanın yüzde 60’ını birinci ve ikinci derece yangına hassas alanlar oluşturuyor. Bu nedenle orman yangınları ülkemiz ormancılığının öncelikli konuları arasında yer alıyor.” ifadelerini kullandı.

Karacabey, Koç Holding’e orman yangınlarıyla mücadele konusundaki katkıları için teşekkürlerini ileterek, şunları kaydetti:

“2019-2023 Stratejik Planımızda da belirtildiği gibi orman yangınlarıyla mücadelede önleyici tedbirlerin artırılması ve müdahale kapasitesinin güçlendirilmesi öncelikli hedeflerimiz arasında yer alıyor. Orman yangınlarının erken tespiti ve etkili müdahale için yangınla mücadele organizasyonunun güçlendirilmesi, özellikle teknolojik gelişmelerden faydalanarak yangın karar ve destek sistemlerinin geliştirilmesi büyük önem taşıyor. Bu kapsamda, sadece ülkesine fayda sağlama çabasıyla destek olduğu bu çalışmada yanımızda olan Koç Holding’e, ileri analitik ve yapay zekâ alanlarındaki yetkinliklerini, Genel Müdürlüğümüzün bilgi birikimi, deneyimi ve güncel verileriyle birleştirerek geliştirdiği model için teşekkür ediyoruz.

Gerek orman yangınları açısından riskli bölgelerin tespit edilmesi gerekse de olası bir yangın durumunda doğru lojistik planlamasının yapılmasını sağlayan bu modelin orman yangınlarıyla mücadelemize katkı sağlayacağına inanıyoruz. Hem ülkemizin hem de Dünya Ekonomik Forumu’nun yaygınlaştırmasıyla dünyada farklı ülkelerin orman yangınlarıyla mücadelesine destek olacağını düşündüğümüz bu ileri analitik model, sürdürülebilir orman yönetimi uygulamalarında öncü kurum olma vizyonumuzu da destekliyor. Koç Holding ile birlikte geliştirdiğimiz Güney Ege ve Batı Akdeniz bölgelerini kapsayan pilot modeli tüm Türkiye’de yaygınlaştırmak üzere çalışmalarımızı başlattık.”