Küresel piyasalar haftaya karışık seyirle başladı

İSTANBUL (AA) – Geçen hafta, gelişmiş ekonomilerin merkez bankalarının faizleri uzun süre yüksek seviyelerde tutacağı endişesi öne çıkarken, bazı bankaların faiz artışı konusunda sona geldiğine dair öngörüler arttı.

Fed’in, politika faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek 22 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit bırakmasına karşın Banka, ekonomiye dair projeksiyonları ve politika faizine ilişkin üyelerin beklentilerinin yer aldığı “dot plot” grafiğinde federal fon oranına yönelik tahminini bu yıl sonu için yüzde 5,6 olarak korumuş ve yılın geri kalan dönemi için bir faiz artışının daha sinyalini vermişti.

Analistler, Fed’in projeksiyonu ve Banka yetkililerinin “şahin” tonlu yönlendirmeleriyle faizlerin beklenenden daha uzun süre yüksek seviyelerde kalacağına ilişkin endişelerin arttığını belirterek, piyasalardaki duyarlılığın hala kırılgan olduğunu söyledi.

Bu hafta ülkedeki yoğun veri gündeminin yatırımcıların odağında olduğunu aktaran analistler, verilerin gelecek dönemde Fed’in atacağı adımlara ilişkin ipuçları verebileceğini kaydetti.

Fed yetkililerinin gelecek dönem politikalara ilişkin sözle yönlendirmeleri de yatırımcıların odağında bulunuyor. Banka’nın Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman, enflasyonun hedefe dönmesi için para politikasının bir süre daha kısıtlayıcı düzeyde tutulması gerektiğini söyledi.

Boston Fed Başkanı Susan Collins de faizlerin daha uzun süre yüksek kalmasının gerekebileceğini düşündüğünü ifade etti. Daha fazla faiz artışının masanın dışında olmadığını vurgulayan Collins, barınma dışındaki temel hizmetler gibi enflasyonun önemli bileşenlerinin henüz sürdürülebilir bir iyileşme göstermediğine dikkati çekti.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly ise daha fazlasının gerekli olup olmadığını görmek amacıyla faiz oranlarını sabit bıraktıklarını, daha yavaş bir tempoda ilerlemeleri gerektiğini belirtti.

Söz konusu gelişmelerin ardından dolar endeksi, 105,6 seviyesiyle yaklaşık son 6 ayın zirvesinde bulunurken, son dönemlerde artan arz endişeleriyle yükselişi dikkati çeken Brent petrolün varil fiyatı ise yatay bir seyirle 92,3 dolardan işlem görüyor.

Analistler, son dönemde yaşanan petrol fiyatlarındaki artışın hedge fonların tercih değiştirmesine neden olduğunu ifade ederek, fon yöneticilerinin petrol fiyatlarında artış olacağı yönünde aldığı pozisyonların yaklaşık son bir yılın en yüksek seviyesine çıktığını bildirdi.

New York borsasında cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 0,20, Nasdaq endeksi yüzde 0,09 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,31 değer kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.

Avrupa borsalarında da cuma günü İngiltere hariç negatif bir seyir izlenirken, bu hafta dikkatler yoğun veri gündemine çevrildi.

Geçen hafta bölge genelinde merkez bankalarının faiz kararları açıklanırken, bankaların faizleri uzun süre yüksek seviyelerde bırakacağı vurgusu dikkati çekti.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin gelecek dönem politikalara ilişkin sözle yönlendirmeleri yatırımcıların odağında bulunurken, Fransa Merkez Bankası Başkanı Francois Villeroy de Galhau, ECB’nin, faizi bu seviyelerde yeterince uzun süre koruyacağını belirtti.

İngiltere Merkez Bankası (BoE) politika faizinin yüzde 5,25 seviyesinde sabit tutulmasına karar verirken, kararın ardından açıklamalarda bulunan BoE Başkanı Andrew Bailey, “Faiz oranları, işimizi tamamlayabilmek için yeterli yükseklikte ve uzun süreli olarak tutmaya devam edeceğiz.” ifadesini kullandı.

Bölgede diğer merkez bankalarının para politikası kararları da yatırımcıların odağında bulunuyor. İsviçre Merkez Bankası (SNB) art arda 5 faiz artırımının ardından politika faizini yüzde 1,75’te sabit tuttu. İsveç Merkez Bankası, politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 4’e, Norveç Merkez Bankası da politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 4,25’e çıkarma kararı aldı.

Cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,07 artarken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,40, İtalya’da MIB 30 endeksi 0,46 ve Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,09 azalış kaydetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.

Asya piyasalarında da karışık seyir öne çıktı.

Analistler, Çin hükümetinin ekonomiyi desteklemek için yeni adımlar atıp atmayacağına dair gelişmelerin takip edileceğini belirtti.

Japonya’da bu hafta açıklanacak olan Tokyo bölgesine ilişkin enflasyon verilerinin yatırımcıların odağında bulunduğunu aktaran analistler, enflasyon verilerinin ülke çapındaki tüketici eğilimleri için öncü gösterge niteliği taşıdığını kaydetti.

Öte yandan, cuma günü Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de sabit bıraktı, getiri eğrisi hedef aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 düzeyinde korudu. Banka, artan fiyatlar, yurt içi ve küresel büyüme görünümüne ilişkin yüksek belirsizlikleri dikkate alarak ultra gevşek para politikasında bir değişikliğe gitmediğini duyurdu. Söz konusu kararı oy birliğiyle alan BoJ, “tereddüt etmeden ek genişleme önlemleri alma” taahhüdünü devam ettirerek ileriye yönelik yönlendirmesinde de herhangi bir değişiklik yapmadı.

Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,8 artarken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,2, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 değer kaydetti.

Yurt içinde, cuma günü alıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yüzde 0,48 değer kazancıyla günü 8.039,18 puandan tamamladı.

Geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini beklentiler doğrultusunda 500 baz puan artırarak yüzde 30’a çıkardı. TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) karar metninde, “Doğrudan yabancı yatırımlar, dış finansman koşullarındaki iyileşme, rezervlerde süregelen artış, turizm gelirlerinin cari işlemler hesabına desteği ve Türk lirası varlıklara yurt içi ve yurt dışı talebin artmaya başlaması fiyat istikrarına güçlü katkıda bulunacaktır.” denildi.

Öte yandan, Borsa İstanbul’un açılış seansının işleyişi ile ilgili yeni kararlar bugün devreye giriyor. Borsa İstanbul açıklamasına göre, bu kapsamda ilk olarak pay piyasasında, paylarda açılış seansının emir toplama aşamasının son 5 dakikası hariç olmak üzere emir iptali, fiyat kötüleştirme ve miktar azaltımı yapılabilmesine karar verildi.

Ayrıca, pay piyasasında açılış seansına dahil olan pay dışındaki sermaye piyasası araçlarında açılış seansının emir toplama aşamasının tümünde emir iptali, fiyat kötüleştirme ve miktar azaltımı yapılabilmesi kararlaştırıldı.

Pay piyasasına ilişkin açılış seansı ile ilgili son olarak, Yıldız Pazar’da, Ana Pazar’da ve açılış seansına dahil olan pay dışındaki sermaye piyasası araçlarında açılış seansında piyasa ve piyasadan limite emir türlerinin iletilebilmesine karar verildi.

VİOP tarafında ise tüm sözleşmelerde açılış seansının emir toplama süresinde emirlerde iptal, fiyat kötüleştirme ve miktar azaltımı yapılabilmesi kararlaştırıldı.

Analistler, bugün yurt içinde kapasite kullanım oranı ve reel kesin güven endeksi, yurt dışında ise Almanya’da Ifo iş dünyası endeksleri ve ABD’de Chicago Fed ulusal aktivite endeksi verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 8.100 ve 8.200 seviyesinin direnç, 8.000 ve 7.900 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

10.00 Türkiye, eylül ayı kapasite kullanım oranı ve reel kesim güven endeksi

11.00 Almanya, eylül ayı Ifo iş dünyası güven endeksi

15.30 ABD, ağutos ayı Chgicago Fed ulusal aktivite endeksi

17.30 ABD, eylül ayı Dallas Fed imalat aktivite endeksi

Muhabir: Muhammed Said Tanıl