Küresel piyasalar negatif seyrediyor

İSTANBUL (AA) – Bir süredir Fed’in yılın geri kalanında faiz artırmayacağına yönelik tahminler baskın olurken, dün hizmet sektörüne ilişkin açıklanan verilerin beklentilerden iyi gelmesinin ardından Banka’nın sıkılaştırıcı para politikasına devam edebileceğine ilişkin tahminler güçlendi.

Analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in eylül toplantısında politika faizini sabit bırakacağına kesin gözüyle bakıldığını ancak Banka’nın kasım toplantısında 25 baz puan faiz artırma ihtimalinin yüzde 44’e çıktığını bildirdi.

Öte yandan, Fed, ülkedeki ekonomik aktivitenin mevcut durumuna ilişkin değerlendirmeleri içeren “Bej Kitap” raporunu yayımladı. Raporda, temmuz ve ağustos aylarında ekonomik büyümenin “ılımlı” olduğu ve ülke genelinde istihdam artışının yavaşladığı kaydedildi.

Mayıs sonunda açıklanan Bej Kitap raporunda, ekonomik faaliyetin “çok az” değişim gösterdiği, gelecekteki büyüme beklentilerinin ise biraz kötüleştiği ifade edilmişti. Dün yayımlanan raporda ise tüketici harcamalarından konut harcamalarına kadar her konuda beklenenden daha güçlü ekonomik faaliyetin gerçekleştiği ve büyümenin olumlu olduğu belirtildi.

Analistler, ABD’de 2 yıllık hazine tahvili getirisinin yüzde 5 seviyesinin üzerinde seyrettiğini ifade ederek, artan hazine getirilerinin riskli varlıklar üzerinde baskı oluşturmaya devam ettiğini aktardı.

Tahvil getirilerindeki artışların, beklentilerin üzerindeki ekonomik verilerle aynı zamana denk geldiğine dikkati çeken analistler, hizmet sektörüne ilişkin güçlü verilerin de daha fazla faiz artışı olasılığına dair endişeleri artırdığını kaydetti.

Fed yetkililerinin gelecek dönem politikalara ilişkin sözle yönlendirmeleri yatırımcıların odağında bulunurken, dün Boston Fed Başkanı Susan Collins, politika yapıcıların sonraki adımlara karar vermek için ekonomik verileri değerlendirirken sabırlı olmaları gerektiğini söyledi.

Dün ABD’de açıklanan verilere göre, Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), ağustosta 54,5 ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşirken, hizmet sektöründe üst üste 8. ayda büyümeye işaret etti.

Ülkede mortgage (konut kredisi) başvuruları ise faiz oranlarındaki gerilemeye rağmen geçen hafta Aralık 1996’dan bu yana kaydedilen en düşük seviyeye indi.

Söz konusu gelişmelerin ardından dün yüzde 0,1 artışla günü 104,9 seviyesinden tamamlayarak Mart 2023’ten bu yana en yüksek günlük kapanışını gerçekleştiren dolar endeksi, şu sıralarda yatay bir seyir izliyor.

Yükselen tahvil faizleri ve doların diğer para birimleri karşısında değer kazanmaya devam etmesiyle düşüş eğilimini üst üste 4. işlem gününe taşıyan altının ons fiyatı, şu dakikalarda önceki kapanışının hemen altında 1.918 dolardan işlem görüyor.

Petroldeki arz endişelerinin etkisiyle dün yükseliş eğilimini üst üste 6. işlem gününe taşıyarak yaklaşık son 1 yılın en yüksek seviyesine çıkan Brent petrolün varil fiyatı, yeni günde ise yüzde 0,5 azalışla 90 dolarda seyrediyor.

Dün ABD Senatosu, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkan Yardımcılığı’na aday gösterilen Philip Jefferson’a onay verdi.

Öte yandan, F-35 jetleri için teslimat tahminlerini düşüren ABD’li savunma devi Lockheed Martin’in hisseleri yüzde 5’e yakın değer kaybetti.

Çin hükümetinin dün “memurların iPhone kullanmalarını yasakladığına” ilişkin haber akışının ardından Nasdaq endeksinde işlem gören Apple’ın hisse fiyatı, günü yüzde 3,6 değer kaybıyla kapattı.

Dün New York borsasında Dow Jones endeksi yüzde 0,57, S&P 500 endeksi yüzde 0,70 ve Nasdaq endeksi yüzde 1.06 azalış kaydetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar da yeni güne negatif bir seyirle başladı.

Avrupa borsalarında negatif bir seyir izlenirken, bugün bölgede gözler büyüme verilerine çevrildi.

Analistler, bölgede enflasyon ve resesyon ikileminin varlığını korumaya devam ettiğini belirterek, Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin sözle yönlendirmelerinin de yatırımcıların odağında bulunduğunu söyledi.

Dün ECB Yönetim Kurulu üyeleri “şahin” tonlu açıklamalar yaparken, Klaas Knot, para piyasalarında eylül toplantısına dair fiyatlamalarda faiz artış ihtimalinin hafife alındığını düşündüğünü aktardı.

ECB Üyesi Peter Kazimir de enflasyonun inatçı bir şekilde yüksek kaldığını ve hedeflenen yüzde 2’lik seviyenin oldukça üzerinde olduğunu vurguladı.

Ayrıca, İngiliz Parlamentosu’nda Hazine Komitesi üyelerinin İngiliz ekonomisinin görünümüne ve bankanın politikalarına ilişkin sorularını yanıtlayan İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, ülkede enflasyonun bu yılın sonunda önemli ölçüde düşmesinin beklendiğini, mevcut faiz oranlarının halihazırda “döngünün zirvesine çok daha yakın” durumda olduğunu söyledi.

Dün Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,2, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,8, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,2 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,5 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar, yeni güne de negatif seyirle başladı.

Asya piyasalarında, negatif bir seyir öne çıktı.

Analistler, ABD borsalarındaki düşüşün Asya tarafına taşındığını belirterek, Çin’de açıklanan verilerin olumsuz sinyaller vermeye devam ettiğini söyledi.

Bugün Çin’de açıklanan verilere göre, ithalat ve ihracat rakamlarındaki düşüş beklenenden az olsa da dış ticaret fazlası 68,4 milyar dolarla beklentilerin altında kaldı.

Öte yandan, ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Çin’den ithal edilen 352 ürün kalemiyle Kovid-19 ile ilgili 77 ürüne uyguladığı gümrük vergisi muafiyetini 31 Aralık’a kadar uzattığını duyurdu.

Çin’in borç krizindeki gayrimenkul şirketi Country Garden, vadesi gelen iki yurt dışı borç tahvilinin 22,5 milyon dolarlık faiz ödemesini “hoşgörü süresi” bitmeden yaparak temerrüde düşmekten son anda kurtuldu.

Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,9, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,2 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,9 değer kaybetti.

Yurt içinde, dün dalgalı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, 8.298,54 puanla rekor seviyeyi görmesinin ardından bu seviyeden gelen kar satışlarıyla yüzde 0,66 değer kaybederek günü 8.181,67 puandan tamamladı.

Dün Türkiye ekonomisinin 3 yıllık hedef ve politikalarının yer aldığı Orta Vadeli Program’ın (OVP) onaylanmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nca hazırlanan ve 2024-2026 dönemini kapsayan OVP ile temel ekonomik büyüklükler ve hedefler belirlendi.

Buna göre, büyüme için bu yıl gerçekleşme tahmini yüzde 4,4 oldu. Ekonominin 2024’te yüzde 4, 2025’te yüzde 4,5, 2026’da yüzde 5 büyüyeceği öngörüldü.

Analistler, bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde büyüme, Almanya’da sanayi üretimi ve ABD’de haftalık işsizlik başvurularının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 8.200 ve 8.300 seviyelerinin direnç, 8.100 ve 8.000 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 Almanya, temmuz ayı sanayi üretimi

12.00 Avro Bölgesi, 2.çeyrek GSYH

14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri

15.30 ABD, haftalık işsizlik maaşı başvuruları

17.30 Türkiye, ağustos ayı hazine nakit dengesi

Muhabir: Muhammed Said Tanıl