Küresel piyasalarda gözler Fed’e çevrildi

Küresel pay piyasaları, ABD ekonomisine ilişkin belirsizliklerin devam etmesine karşın, yoğunlaşan bilanço döneminde şirketlerin piyasa beklentilerinin üzerinde kâr açıklamasıyla haftayı karışık seyirle kapatırken, gelecek hafta açıklanacak ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası kararları ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın sözle yönlendirmeleri yatırımcıların odağına yerleşti.

Analistler, bankanın para politikası adımlarının yanı sıra Fed Başkanı Jerome Powell’ın açıklamalarının da oldukça önemli olduğunu kaydederek, gelecek dönem para politikasına yönelik ipuçlarının piyasaların yönü üzerinde etkili olacağını söyledi.

Geçen hafta açıklanan makroekonomik veriler, ABD ekonomisine ilişkin belirsizliklerin sürmesine neden olurken, ülke ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 1,1 ile beklenenden daha yavaş büyürken, çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi martta yıllık yüzde 4,6 artışla beklentileri aştı.

“ENFLASYON RİSKİ DİRİ KALDI”

ABD’de yeni konut satışları, martta aylık bazda yüzde 9,6 artışla 683 bine yükselerek tahminleri aştı. Ülkede Conference Board Tüketici Güven Endeksi, nisanda aylık bazda 2,7 puan azalışla 101,3’e düşerek 9 ayın en düşük seviyesini kaydetti. Michigan Üniversitesi tarafından ölçülen tüketici güven endeksi ise beklentiler paralelinde nisanda 1,5 puan artışla 63,5’e yükseldi.

Ayrıca geçen hafta ABD Temsilciler Meclisi, ülkede 31,4 trilyon dolarlık borç limitinin artırılması ve kamu harcamalarında kesintiler yapılmasını öngören Cumhuriyetçilerin sunduğu yasa tasarısını onayladı.

Analistler, ülkede ekonomik aktivitenin güç kaybetmesine karşın enflasyon riskinin diri kaldığını belirterek, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) enflasyonla mücadele kapsamında atacağı adımların resesyon riskini artırabileceğine dikkati çekti.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek hafta yüzde 84 ihtimalle 25 baz puan faiz artıracağının öngörüldüğünü aktaran analistler, bankanın haziranda ise politika faizini sabit bırakacağının tahmin edildiğini söyledi.

Söz konusu gelişmelerle, tahvil piyasalarında alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, geçen haftayı yaklaşık 15 baz puan düşüşle yüzde 3,42’den tamamladı.

Dolar endeksi, haftayı önceki kapanışının yüzde 0,1 altında 101,7’den kapattı.

Emtia fiyatları karışık bir seyir izlerken, Brent petrolün varil fiyatı geçen hafta 77,3 dolar ile son bir ayın en düşük seviyesini test etmesinin ardından haftalık bazda 1,6 düşüşle 80,2 dolardan kapandı. Altının ons fiyatı ise haftalık yüzde 0,3 değer kazancıyla 1.989,4 dolara çıktı.

NEW YORK BORSALARI ALIŞ AĞIRLIKLI SEYİR İZLEDİ

ABD’de pay piyasaları geçen hafta özellikle teknoloji şirketlerinin kârlılıklarının beklentileri aşmasıyla pozitif bir seyir izlerken, Fed’in çarşamba günkü kararları ve Powell’ın toplantı sonrası yapacağı açıklamalar dünya genelinde yatırımcıların odağına yerleşti.

Hafta içinde, 2023’ün ilk çeyrek finansal sonuçlarını açıklayan e-ticaret devi Amazon’un satışları, bu yılın ilk çeyreğinde 2022’nin aynı dönemine kıyasla yüzde 9 arttı. Amazon’un net karı da ilk çeyrekte 3,2 milyar dolar oldu. Şirket, geçen yılın aynı döneminde 3,8 milyar dolarlık zarar açıklamıştı.

Yoğunlaşan bilanço döneminde önemli şirketlerin kârlılıkları beklentileri karşılamaya devam ederken, Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta, bu yılın ilk çeyreğinde elde ettiği 28,7 milyar dolarlık gelirle piyasa beklentilerini geride bıraktı.

Öte yandan, Microsoft’un gelirleri yüzde 7 artışla 52,9 milyar dolar, net kârı da yüzde 9 yükselişle 18,3 milyar dolar oldu. Google’ın ana kuruluşu Alphabet’in de aynı dönemde geliri yüzde 3 artışla 69,8 milyar dolara çıkarken, net karı 15,1 milyar dolara düştü.

Mastercard’ın gelirleri ocak-mart döneminde yüzde 11 artışla 5,7 milyar dolar, net karı ise yüzde 10 azalışla 2,4 milyar dolara olurken, dünyanın en büyük mikroçip üreticilerinden Intel de aynı döneminde 2,8 milyar dolarla tarihindeki en yüksek çeyreklik zararını bildirdi.

Ocak-mart dönemine ilişkin bilançosunu açıklayan enerji devi Exxon Mobil’in karı, yapısal kazanç iyileştirmeleri ile maliyet ve uygulama verimliliklerinin etkisiyle ilk çeyrekte yıllık bazda yüzde 108,6 artışla 11,4 milyar dolar oldu. Şirket, bu tutarla tarihindeki en yüksek ilk çeyrek karını duyurmuş oldu.

Öte yandan, ABD’de bankacılık krizinde adı geçen bankalardan biri olan First Republic Bank’ın geçen hafta başında yayınladığı yılın ilk çeyreğine ilişkin bilançosu, bankanın mevduatlarının, ABD’li büyük bankalardan gelen 30 milyar dolarlık desteğe rağmen, geçen yıl sonuna kıyasla yüzde 40,8 azaldığını ortaya koydu.

Bilanço sonrası bankanın hisse fiyatlarında artan aşırı oynaklık sebebiyle New York borsası bir süreliğine bankanın hisse işlemlerini durdursa da bankanın hisse fiyatındaki değer kayıpları haftalık bazda yüzde 75’i aştı.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta New York borsasında S&P 500 yüzde 0,9, Nasdaq endeksi yüzde 1,3 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,8 yükseldi.

1 Mayıs ile başlayan haftanın veri takviminde, pazartesi günü ISM İmalat Sanayi Satınalma Yöneticileri (PMI) ve imalat sanayi PMI, salı günü fabrika siparişleri ve JOLTS açık iş sayısı, çarşamba günü ADP tarım dışı istihdam, hizmet ve bileşik PMI, Fed para politikası kararı ve Fed Başkanı Powell’ın konuşması, perşembe günü dış ticaret dengesi ve haftalık işsizlik başvuruları, cuma günü de tarım dışı istihdam ve işsizlik oranı verileri takip edilecek.

AVRUPA’DA GÖZLER ECB’DE

Avrupa borsalarında geçen hafta Almanya hariç satıcılı bir seyir izlenirken, bölgede açıklanan enflasyon verileri karışık sinyaller verdi. Gelecek hafta Fed’in faiz kararının yanı sıra perşembe günü de Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) para politikası kararları ve ECB Başkanı Christine Lagarde’ın sözle yönlendirmeleri yatırımcıların odağına yerleşti.

ECB’nin eylüle kadar toplamda 75 baz puan daha faiz artırması ve faiz artırım döngüsünü sonlandırması yönündeki öngörüler güçlenirken, adımların hangi büyüklükte atılacağına yönelik belirsizliklerin bir süre devam edebileceği tahmin ediliyor.

Geçen hafta açıklanan verilere göre, Almanya ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 0,1 küçülürken, Euro Bölgesi de aynı dönemde yüzde 0,1 büyümesine rağmen beklentilerin altında kaldı.

Analistler, Avrupa’da açıklanan büyüme verilerinin beklentileri karşılayamadığını vurgulayarak, ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin devam ettiğini söyledi.

Almanya’da yıllık enflasyon nisanda yüzde 7,2 artışla beklentilerin altında kalırken, ülkede GfK Tüketici Güven Endeksi eksi 25,7 ile öngörülerin üzerinde geldi. İşsizlik oranı ise yüzde 5,6 ile beklentileri karşıladı.

Öte yandan, hafta içinde ECB’den yapılan açıklamada, ABD doları fonlamasındaki iyileşmeler ve ABD doları likidite sağlama operasyonlarındaki düşük talebe bağlı olarak, Avrupa, İngiltere, Japonya ve İsviçre merkez bankalarının Fed ile danışma halinde swap hattı operasyonlarının sıklığını günlükten haftalığa değiştirme konusunda ortak karar aldığı bildirildi.

Hafta içinde, Uluslararası Para Fonu (IMF) da Avrupa’nın bu yıl için ekonomik büyüme tahmininin 0,2 puan artırılarak yüzde 0,8’e yükseltildiği, 2024 içinse 0,3 puan azaltılarak 1,7’e düşürüldüğünü duyurdu.

IMF, “Avrupa Bölgesel Ekonomik Görünüm” raporunda Avrupa’nın eş zamanlı olarak enflasyonu düşürürken ekonomik büyümesini de sürdürebilmek gibi zor bir görevle karşı karşıya olduğu belirtilirken, bölgede enflasyonun son dönemdeki düşüşe rağmen halen çok yüksek seviyede olduğu kaydedildi.

Öte yandan, hafta içinde 1,1095 ile Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyesini test eden avro/dolar paritesi, haftayı önceki kapanışının yüzde 0,3 üzerinde 1,1020 seviyesinden tamamladı.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de önceki kapanışına göre yüzde 0,26 artışla 3 Ocak’tan bu yana en yüksek kapanışını gerçekleştirirken, Fransa’da CAC 40 endeksi haftalık yüzde 1,13, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,55 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,41 değer kaybetti.

Gelecek hafta salı günü Bölge genelinde imalat sanayi PMI, Almanya’da perakende satışlar ve Avro Bölgesi enflasyon, çarşamba günü Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı, perşembe günü ECB para politikası kararı, ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması, bölge genelinde hizmet sektörü ve bileşik PMI, cuma günü de Almanya’da fabrika siparişleri, Euro Bölge’sinde perakende satış verileri takip edilecek.

Avrupa pay piyasaları, tatil nedeniyle pazartesi günü kapalı olacak.

BOJ PARA POLİTİKASINI GÖZDEN GEÇİRECEK

Asya pay piyasalarında geçen hafta karışık bir seyir izlenirken, Japonya Merkez Bankası (BoJ), dünkü toplantıda para politikasını gözden geçireceğini duyurdu.

Banka, politika faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de, getiri eğrisi hedef aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 düzeyinde korurken, yayınlanan politika metninde, “Banka 1-1,5 yıllık bir dönemde uygulanmak üzere para politikasında ‘geniş perspektifli’ bir gözden geçirme kararı aldı.” denildi.

Söz konusu kararı oy birliğiyle alan BoJ, sınırsız miktarda devlet tahvili ve yıllık 12 trilyon yen borsa yatırım fonları (ETF) ile yıllık 180 milyar yen Japon gayrimenkul yatırım fonları (J-REIT) alımına devam edeceğini bildirdi.

BoJ, 2023 büyüme beklentisini yüzde 1,7’den yüzde 1,4’e indirirken, 2024’e ilişkin büyüme tahminini yüzde 1,1’den yüzde 1,2’ye yükseltti. Banka, çekirdek enflasyon beklentisini 2023 için yüzde 1,6’dan yüzde 1,8’e, 2024 için de yüzde 1,8’den yüzde 2’ye çıkardı.

Karar sonrası açıklamalarda bulunan BoJ’un Yeni Başkanı Ueda Kazuo, gerektiği takdirde daha fazla parasal gevşemeden çekinmeyeceklerini belirterek, “Gözden geçirme sırasında para politikasının normalleştirilme şansı vaR” ifadelerini kullandı.

ASYA PAY PİYASALARI 3 GÜN KAPALI OLACAK

Bölgede açıklanan makroekonomik verilere göre, Japonya’da sanayi üretimi yüzde 0,8 ve perakende satışlar yüzde 7,2 artışla beklentileri geride bıraktı. Ülkede işsizlik oranı yüzde 2,8 ve Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) nisanda yıllık yüzde 3,5 artışla beklentileri aştı.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,02 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,67 artarken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,90 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,68 değer kaybetti.

1 Mayıs ile başlayan haftanın veri takviminde salı Çin’de imalat sanayi ve bileşik PMI, cuma günü de Çin’de hizmet PMI verileri takip edilecek.

Asya’da pay piyasalarında, Çin’de haftanın ilk 3 günü ve Japonya’da ise haftanın son 3 günü tatil nedeniyle piyasalar kapalı olacak.

YURT İÇİNDE DİKKATLER ENFLASYONDA

Yurt içinde ise geçen hafta BIST 100 endeksi yüzde 7,87 düşüşle 4.617,93 puandan kapanırken, gelecek hafta için gözler enflasyon verilerine çevrildi.

Hafta içinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 8,50’de sabit bıraktı.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), bu hafta, Büyük Şefler Gıda Turizm Tekstil Danışmanlık Organizasyon Eğitim Sanayi ve Ticaret AŞ’nin pay başına 22,50 liradan ilk halka arzını onayladı.

Geçen hafta yurt içinde açıklanan verilere göre, kapasite kullanma oranı yüzde 75,4 ve Reel Kesim Güven Endeksi 108 ile beklentileri aşarken, ekonomik güven endeksi nisanda aylık bazda yüzde 3,5 artışla 102,2’ye çıktı. Dış ticaret açığı da 8,3 milyar dolar oldu.

Dolar/TL, haftayı bir önceki haftalık kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 19,4487’den tamamladı.

Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 4.600 ve 4.500 seviyelerinin destek, 4.700 ve 4.800 puanın ise direnç olarak öne çıkabileceğini söyledi.

Gelecek hafta yurt içinde salı günü imalat sanayi PMI, çarşamba günü TÜFE ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve perşembe günü haftalık para ve banka istatistikleri takip edilecek.

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, nisan ayında TÜFE’nin yüzde 2,65 artmasını bekliyor.

Öte yandan, yurt içinde piyasalar, pazartesi günü tatil nedeniyle kapalı olacak.