2021’de Marmara Denizi başta olmak üzere birçok noktayı tesiri altına alan müsilaj yani deniz salyası Nisan ayında Kadıköy Caddebostan kıyısı; akabinde Gemlik ve Erdek Körfezleri ile Bandırma kıyılarında tekrar ortaya çıkmıştı.
17 Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, denizlerdeki kirliliğin devam ettiğini belirterek müsilaj tehlikesine karşı ikazlarda bulundu.
“DETERJANLAR MÜSİLAJA DAVETİYE ÇIKARIYOR”
SÖZCÜ’ye açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Mustafa Sarı, “Müsilaj, denizi çok kirletmemizin tetiklediği bir sonucudur. Deterjanlar yahut bütün kimyasallar kirlilik kaynağıdır. Müsilajın temelini oluşturan şey denizdeki azot-fosfor istikrarının bozulmasıdır. Her türlü kimyasal arıtılmadan denize gönderildiği takdirde oradaki azot-fosfor istikrarını bozacağı kuşkusuzdur. Bu da müsilaja davetiye çıkaran bir sonuçtur.” dedi.
“25 MİLYON İNSANIN EVSEL ATIĞININ YÜZDE 50’Sİ DENİZE AKMAYA DEVAM EDİYOR”
“2021 yılında Marmara Denizi’ni ne kadar kirletiyorsak, tekrar tıpkı halde kirletmeye devam ediyoruz” diyen Sarı, “Kimyasalların birden fazla denizde kirliliğe neden olan şeyler. Atıklar kanalizasyonlar ve akarsularla denize karışıyor. Gerekli arıtım yapılmıyor. Hâlihazırda 25 milyon insanın evsel atığının yüzde 50’si denize akmaya devam ediyor. Marmara Denizi’nin etrafında 7 vilayet var. Bu 7 vilayette İleri Biyolojik Arıtma Tesisleri’nin 2021 yılında sayıları çok değişmedi. 2021’de neyse durumumuz üç aşağı beş üst tıpkı halde, bu atıklar denize gitmeye ne yazık ki devam ediyor. Müsilaj ve deniz kirliliğini önlemek için İleri Biyolojik Arıtma Tesislerinin sayılarını arttırmalıyız.” diye konuştu.
“MÜSİLAJ ÖNÜMÜZDEKİ YILLARDA TEKRARI KESİN LAKİN VAKTİ MEÇHUL”
17 Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı
Müsilajla tekrar müsabaka mümkünlüğünün bulunduğunu belirten Sarı, “Müsilaj önümüzdeki yıllarda tekrarı kesin ancak vakti meçhul bir ekolojik felaket. Zira Marmara Denizi’yle biz yanlış alaka içerisindeyiz. Bu yanlış bağ değişmediği sürece, denizi kirletmekten vazgeçmediğimiz sürece, deniz ekosistemini desteklemediğimiz sürece yeni bir müsilaj oluşumu mümkündür.” halinde konuştu.
“KOY VE KÖRFEZLER DAHA FAZLA ETKİLENECEK”
Olası bir müsilajda en çok etkilenen yerleri de açıklayan Sarı, “Müsilajdan en çok etkilenen yerler koy ve körfezler. Marmara Denizi’nde 4 büyük körfez var. İzmit, Gemlik, Bandırma Körfezi ve Erdek Körfezi. Doğal olarak müsilaj felaketi ortaya çıktığı durumlarda akıntıların, sirkülâsyonların daha az olmasına bağlı olarak kapalı koy ve körfezler daha fazla etkilenecektir.” dedi.
“MARMARA DENİZİ’NİN HER TARAFINDA ÇOK ALG ÇOĞALMALARI GÖRÜYORUZ”
Sarı, Marmara Denizi’ndeki durumu haftalık dalışlarla takip ederek incelemeler yaptığını belirterek şöyle konuştu:
“Denizdeki görüş şu anda güzel değil. Bu mevsimde deniz suyu sıcaklıkları hala çok yüksek, çok alg çoğalmaları Marmara Denizi’nde her tarafında görmeye, gözlemeye devam ediyoruz. Bunların hepsi deniz ekosisteminin hala iyileşmediğini bize gösteriyor. Deniz ekosistemini güzelleştirecek çalışmaları hızlandırmalıyız. 22 hareketten oluşan Marmara Denizi Hareket Planı’nı amansız, fakatsız kesinlikle uygulamamız lazım. Müsilaj, Marmara Denizi’ndeki kirlilik önlenmediği sürece ortaya çıkabilecek ekolojik bir sıkıntıdır. Vakti meçhul.”
“AKDENİZ’DE BÜTÜN PİNALARI KAYBETTİK”
Sarı, müsilajla uğraş için Akdeniz’in en büyük çift kabuklusu pinaların ehemmiyetine dikkat çekerek, “Pina bir saatte 6 litre deniz suyunu filtre edip temizliyor. Lakin bütün Akdeniz’de yani Cebelitarık Boğazı’ndan Çanakkale Boğazı’na kadar olan bölgedeki pinalar iklim değişikliğine bağlı bir hastalık nedeniyle 2016-2019 yılları ortasında topluca öldü. Yani bütün pinaları kaybettik Akdeniz’de.” dedi.
“MARMARA DENİZİ PİNALAR İÇİN SON SIĞINAK”
Şimdilik Marmara Denizi’ndeki pina popülasyonunun sağlıklı olduğunu tabir eden Sarı, “Marmara Denizi pinalar için son sığınak. Ancak Marmara da müsilaja maruz. Şayet pinaları muhafazayı başarırsak hem dünyadaki son pina popülasyonunu korumuş olacağız hem de müsilajsız Marmara’ya ulaşmak için pinalar deniz suyunu filtre ederek ekosisteme yardım edecek.” dedi.
VÜCUTTA DA MÜSİLAJA YOL AÇIYOR
Prof. Dr. Canan Karatay da geçtiğimiz günlerde SÖZCÜ TV’de yaptığı açıklamada, son yıllarda tonlarca dezenfektan ve deterjanın Marmara’ya aktığını belirterek bu durumu müsilaja oluşumuna bağlamıştı. Karataş şunları söylemişti:
“Alerji bedenin bağışıklık sisteminin çökmesi manasına gelir. Ciltte egzama olması, sedef olması gibi… O hücrelerde bağışıklığın çöktüğünü gösterir. Bu neden olur? Dışardan bedenin kullanamayacağı ağır metallerin bedene girmesinden. En başında böcek ilaçları, tarım ilaçları geliyor. Marmara Denizi’nde müsilaj oldu. Son iki senede o kadar dezenfektan ve deterjanlar tonlarca Marmara’ya aktı. Aslında Marmara’da müsilaj vardı, görmüyorduk.
Aynı halde insan bedenine da bunlar girdiğinde müsilaj yapıyor ve hastalıkların temeli atılıyor. Zehirli ağır metaller çok fazla giriyor. Deterjanlarda bromür var, florür var. Bedene girdiği vakit bütün hücrelerin çalışması duruyor.”
