Maske geri gelir mi? Yine kapanma olur mu? Bilim Şurası üyesi yanıtladı

Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, dünyayı tesiri altına alan Eris varyantının ülkemizde de 9 bireyde tespit edildiğini açıkladı.

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi ve Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz ise Türkiye’de de dünyada yaşanan Kovid dalgalarıyla paralel bir gidiş olduğunu düşündüklerini kaydetti. Grip döneminin şimdi açılmadığını da vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, viral üst teneffüs yolu enfeksiyonlarının Kovid üzere değerlendirildiğini belirtti.

Yeni varyant nedeniyle kapanma ya da maske zorunluluğunun geri gelmesinin kelam konusu olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, Kovid’in hala risk kümesindeki bireyler için ölümcül olabildiğine dikkat çekti ve hala grip nedeniyle yaşanan ölümlerin 2-3 katı mevte yol açabildiğine işaret etti.

Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz

Kovid 19’un hala grip üzere bir mevsimsel hastalığa dönüşmediğini söyleyen Prof. Dr. Yavuz,
şu tabirleri kullandı:

-Bunu Dünya Sıhhat Örgütü de söylüyor. Hasebiyle hala yılda 2-3 defa, her mevsimde görülebilen dalgalar halinde seyretmeye devam ediyor.

-Eylül itibariyle de yeni bir dalgaya girmiş durumdayız. Eris diye kelamını ettiğimiz varyant cinsinin Omicron’dan daha ağır bir hastalık yaptığına dair bir data yok. Bu dalgadaki temel kasvetimiz, gerek aşı ile elde edilen bağışıklık, gerekse hastalığı geçirmiş olmakla elde edilmiş bağışıklıkta bir zayıflama var hepimizde.

-Dolayısıyla semptomatik hastalık geçirme olasılığımızı artırıyor. Hala gripten en az 2 kat daha fazla insanı öldürüyor.

-Şu an Türkiye’de de varsayımım, temel baskın varyant BA. 2. 86 (Eris) ile XBB 1.16 dediğimiz yine Omicron’un alt varyantları olarak görülüyor.

HASTANELERDE MASKE TAKILABİLİR ÖNERİSİ

Pandeminin başında yaşanan kapanma ve maske zorunluluğunun toplumda Kovid’e karşı hiçbir bağışıklık olmadığı için gerekli olduğunu ve bu sayede yaşanacak ölümlerin 3-4 kat azaldığını da kaydeden Prof. Dr. Yavuz, yeni bir kapanmanın kelam konusu olmadığını da vurgulayarak şunları söyledi:

-Hiç bağışıklığımızın olmadığı bir enfeksiyon kelam konusuydu ve yüzde 1 ölümcüldü. Şayet o vakit kapanmalar, tedbirler olmasaydı, şu anda yaşanan mevt sayısının en az 2-3 katı tahminen 4 katı daha fazla sayıda mevt olacaktı.

-Toplumda enfeksiyon sıklığının çok arttığı periyotlarda, mesela sınıflar üzere kalabalık ortamlarda hasta olanın ya da hastalık belirtileri hissedenlerin en azından maske takması ya da hastanelerde biz sıhhat çalışanları olarak hastalarımıza bulaştırmamak üzere bu türlü bir sorumlulukla maske takmamız yararlı olabilir.

-Bunun bir ziyanı yok lakin enfeksiyonu denetim edebilmek açısından değerli. Ancak bu türlü bir kapanma, tekrar maske zaruriliği üzere bir şey gelmeyecek.

“TEK DOZ YENİ AŞI UYGULANACAK”

Yeni varyantın dünyada baskın olmasıyla birlikte ABD ve Avrupa’da hastalıktan ağır etkilenebilecek riskli kümeler açısından ek aşıya muhtaçlık doğduğunun gündeme geldiğini de kaydeden Prof. Dr. Yavuz, şöyle konuştu:

-Bu yıl için Yalnızca XBB 1.5 dediğimiz varyantı içeren aşının kâfi olacağını söylemişlerdi ve o aşı da şu anda çıktı. Gerek FDA, gerek Avrupa Birliği ve  İngiltere, bu yıl bunu uygulayacaklar.

-Amerika’nın 2 gün evvel Hastalık Denetim Merkezi CDC’nin açıklamasında da belirtildiği üzere son aşı ya da hastalıktan 6 ay geçmiş olan bilhassa riskli gruptakilere, bu aşı tavsiye ediliyor. Daha evvel kaç doz aşı olursanız olun, bu hatırlatma dozunu yaptırmalısınız deniyor.

-Çünkü artık daha evvelki aşılardan kaçıyor biçiminde açıkladılar. İngiltere’de de birebir formda. Dünya Sıhhat Örgütü, risk kümelerini önceleyin diyor. Bu aşı şimdi bizde yok. Bize de gelirse ki motamot gripte tanımladığımız üzere, risk grubundakilerden başlamak üzere aşılamamız gerekiyor.

-Eğer bu aşı gelmeyecekse, o vakit ne var elimizde? Yalnızca maske kalıyor. Burada da tekrar riskli kümelere, bilhassa de kalabalık ortamlarda maske takmalarını tavsiye ediyoruz. Burun akıntısı, boğaz ağrısı, nezle gibisi semptomlarla görülüyor. Öbür varyantlarla emsal halde belirtiler.

-Bazı hastalarda ishal oluyor. Viral üst teneffüs yolu enfeksiyonu semptomları ile misal gidiyor.

-Ancak muhakkak kümelerde hala akciğeri ağır biçimde etkilediği, bilhassa aşı ya da enfeksiyonu geçirmenin üzerinden bir yıldan uzun müddet geçen risk kümesindekilerin daha riskli olduğu bir durumdayız.

“GRİP DÖNEMİ AÇILMADI”

Gripte son durumla ilgili bilgiler de veren Prof. Dr. Yavuz, Sıhhat Bakanı Dr. Fahrettin Koca’nın geçtiğimiz günlerde grip aşılarının belirli kümelere fiyatsız olarak tanımlandığını açıklamasına da işaret ederek şu ikazlarda bulundu:

-Şu ana kadar grip ile ilgili bir aktivasyon yok. Viral teneffüs yolu enfeksiyonlarını büyük çoğunlukla Kovid üzere kıymetlendiriyoruz. Ancak doğal ki gribin de bizim alışık olduğumuz formda sonbaharda, Ekim-Kasım üzere etkinleşmesini bekliyoruz.

-Bağışıklığı baskılanmış bireyler, 65 yaş üstü bireyler, hamileler, kalp, akciğer vs üzere ek hastalığı olanların grip aşılarını tam bu günlerde olmaları gerekiyor. Sevindirici olan, grip aşısı bu yıl erken geldi, Bakan Bey’in de açıklaması vardı zati. Bu kümelere da fiyatsız tanımlanıyor, bu da çok değerli bir şey.

-Hemen gidip grip aşılarını olmalılar ki temel döneminde, kanlarında kâfi seviyede antikor bulunsun. Münasebetiyle şu anda büyükler için ‘Haydi büyükler aşıya’ diyebileceğimiz bir noktadayız. Şunu da söyleyelim, grip aşısı da motamot Kovid aşısında olduğu üzere aslında ‘ölümcül hastalığı’ engelliyor.

-Sonuçta virüs burundan geçiyor, o bölgede gereğince antikor oluşmadığı için orada semptomatik olarak hastalık meydana gelebiliyor.

-‘Aşı oldum lakin yeniden de hasta oldum’ falan üzere bir yaklaşım gerçek değil bu nedenle. Bunlar, ağır tabloyu, yani sizin burun bölgenizin tutulmasını engellemiyor olabilir fakat akciğerinizin tutulmasını engelleyerek zatürre olup ölmenizin önüne geçiyor. (DHA)