Memurlardan seyyanen artırım talebi
Cem YILDIRIM/ANKARA
Savunma, Ofis ve Takviye Hizmetleri Sendikası (SAVDESSEN) Lideri Tuncay Cengiz, 2021 ve 2022’deki maaş artışları ve gerçekleşen enflasyon çerçevesinde devlet memurlarının önemli kayıplar yaşadığı söz etti ve “Kayıpları gidermek için, memurlara ivedilikle yüzde 17,90 ila yüzde 20 oranında seyyanen artırım yapılması kaide olmuştur” dedi.
TÜİK enflasyon oranlarını, toplu kontratlardaki memur maaş oranlarını ve gerçekleşen memur maaş artışlarını karşılaştıran Cengiz’in açıklamaları şöyle:
ENFLASYON FARKI DAHİL YÜZDE 41,69
“Malum olduğu üzere 2021 yılı memur maaş artışlarını içeren 5’inci Periyot Toplu Kontrat müzakerelerinde yetkili konfederasyonun masadan kalkarak meydanı Kamu Vazifelileri Hakem Şurasına bırakmıştı. Hakem Şurası da memurlar için 2021 yılı için yüzde 3+3 maaş artışı öngörmüştü.
TÜİK tarafından 2021 yılı TÜFE oranı yüzde 36,08 olarak belirlenmiş, memurlara Ocak 2021 ayında enflasyon farkı dahil yüzde 7,33, Temmuz 2021’de ise enflasyon farkı dahil yüzde 8,45 maaş artışı verilmişti.
2022 yılı memur maaş artışları 6’ncı Devir Toplu Mukaveleye dahildi. 6’ncı Periyot Toplu Kontrat, yetkili konfederasyon ile hükümet ortasında Ağustos 2021 ayı içerisinde imzalanmış, 23 Ağustos 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.
6’ncı Devir Toplu Mukaveleye nazaran, 2022 yılı için yüzde 5+7 memur maaş artışı öngörülmüş, hükümette Ocak 2022’de yüzde 2,5 ekleme yapmıştı.
TÜİK tarafından 2022 yılı TÜFE oranı yüzde 64,27 olarak belirlenmiş, memurlara Ocak 2022 ayında enflasyon farkı dahil yüzde 30,50, Temmuz 2022 ayında ise enflasyon farkı dahil yüzde 41,69 maaş artışı verilmişti.
ORTALAMA KAYIP
Şimdi bu datalara nazaran, 1 Ocak 2021 tarihindeki 1000 TL’nin, 31 Aralık 2022 tarihinde ne olduğuna bir bakalım.
1000 TL, memur maaş artışlarına nazaran 2152,3 TL, yıllık enflasyon oranına nazaran 2235,4 TL olması gerekiyor. Üç aşağı beş üst birbirine yakın üzere gözüküyor. Lakin, en düşük memur maaşında dahi aylık yaklaşık 850 TL, yıllık yaklaşık 10 bin TL kayıp oluşuyor. Bunu da gözden kaçırmamak gerekiyor. Ayrıyeten, maaş artışları altı ayda bir yapıldığı için, örneğin 2022 yılı birinci altı ayında memurlar ortalama 1,15 maaş kaybetmişlerdi. Bu bilgilere nazaran, Devlet memurları artırım ve refah hissesi almamış, yalnızca TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranında artış almış gözüküyor.
‘ÜLKE BÜYÜYOR ANCAK BÜYÜYEN MEMURLAR DEĞİL’
Ülkemiz, TÜİK bilgilerine nazaran 2021 yılında yüzde 11,4, 2022 yılında ise yüzde 5,6 oranında büyümüş gözüküyor. Ülkenin ekonomik büyümesi, vatandaşların daha refah içerisinde yaşaması demek aslında. Biz de o denli midir? Bir bakalım.
Ekonomi büyümüş, biz devlet memurları enflasyon oranı kadar büyümüşüz, yani yerimizde saymışız, ülkenin büyümesinden yani refahtan hisse alamamışız. Bu ne demek derseniz, Gayri Safi Yurtiçi Ulusal Hasıla içindeki hissemiz kolay bir hesapla 2021 ve 2022 yıllarında toplam %17,96 küçülmüş. Yani, ülke büyüyor lakin büyüyen memurlar değil.
‘HER ŞEY AYAN BEYAN ORTADA’
Türk-İş Şubat 2023 ayı için, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması meblağını yani açlık sonunu 9 bin 425,15 TL, besin harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması zarurî öbür aylık harcamalarının toplam meblağını yani yoksulluk hududunu 30 bin 700,83 TL olarak açıkladı.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının yayımladığı 24 Şubat 2023 tarihli raporda yer alan “Seçilmiş Fiyat ve Aylıklara Ait Birtakım Göstergeler” tablosunda, En Düşük Memur Maaşı 10 bin 441,9 TL, Ortalama Memur Maaşı ise 12 bin 200,5 TL olarak gösterilmiş.
TÜİK tarafından Ocak 2023 ayı enflasyon oranı yüzde 6,65, Şubat 2023 ayı enflasyon oranı yüzde 3,15 olarak açıklandı. Toplamda yüzde 10,01.
Daha şubat ayında toplu kontratın öngördüğü artış eridiği üzere ek artış ve 2022 yılı enflasyon farkına da şimdiden girdik.
Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran’da çıkabilecek enflasyonun tesirlerini düşünemiyorum. Alım gücü konusuna hiç girmiyorum. İliklerimize kadar hissediyoruz zati. Yani, her şey ayan beyan ortada. Son kelam; kayıpları gidermek için, memurlara ivedilikle yüzde 17,90 ila yüzde 20 oranında seyyanen artırım yapılması koşul olmuştur.”
