2013 yılında bu yana Sayıştay’ın ikazlarını dikkate almayan Merkez Bankası’nın kelam konusu tarihten bu yana çalışanı ve ailelerinin tedavi ve ilaç sarfiyatları için maddelere alışılmamış olarak 357 milyon liradan fazla harcama yaptı.
Sayıştay’ın “Merkez Bankası 2022 Yılı Kontrol Raporu’nda yer alan bilgiye nazaran yalnızca geçtiğimiz yıl kurumun işçi için banka bütçesinden yapılan özel sıhhat harcaması 69 milyon 879 bin lira oldu.
KANDIRMAYA ÇALIŞMIŞLAR
Sayıştay, bu uygulamaya 1 Ocak 2018 itibariyle son verdiğini açıklayan Merkez Bankası’nın 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3 (c) hususuna istinaden “istisna” kapsamında “Dış Kaynak Temini” ile Küme Sıhhat Sigortası hizmeti satın alınarak bu uygulamaya devam ettiğini belirledi.
Sayıştay geçmiş yıllarda Merkez Bankası tarafından özel sıhhat kurumlarına yapılan ödemeleri de hatırlattı. SÖZCÜ’nün yaptığı incelemeye nazaran, özel sigorta şirketlerine;
2013’te 23.4 milyon,
2014’te 24.9 milyon,
2015’te 28.5 milyon,
2016’da 29.8 milyon,
2017’de 30.5 milyon,
2018’de 34.3 milyon,
2019’da 38.9 milyon,
2020’de 52.1 milyon,
2021’de 45.1 milyon,
2022’de 69.8 milyon lira,
lira ödeme yapan Merkez Bankası, çalışanı ve ailelerinin sıhhati için 10 yılda toplam 357.3 milyon lira para harcadı.
Sayıştay raporuna “Söz konusu uygulamada; işçi yahut bakmakla yükümlü olduğu şahıslar rastgele bir tedavi görmese dahi sıhhat primleri Banka tarafından bütçeden ödenmektedir. 2022 yılında da TCMB bütçesinden sıhhat pirimi ödemesi SGK’ya yatırıldığından tıpkı uygulamanın devam ettiği görülmüştür.” diye yazdı.
SGK’YI KULLANMADILAR
Sayıştay’ın kontrol raporunda yer alan bilgilere nazaran Merkez Bankası çalışanının özel hastanelere gidişlerde Sıhhat Uygulama Bildirimleri (SUT) ile belirlenen fiyatların SGK tarafından, SUT bedellerini aşan kısmın ise Banka çalışanı tarafından, mutabakatlı olmayan özel sıhhat kurum ve kuruluşları ile özel tabiplere gidişlerde ise tedavi sarfiyatının tamamının banka işçisi tarafından karşılanması gerekiyordu. Lakin Merkez Bankası banka mensupları ve bakmakla yükümlü oldukları aile bireyleri için kurumun kasasını kullanarak özel sıhhat sigorta yaptırdı.
SAYIŞTAY: UYGULAMAYA SON VERİN
5510 sayılı Kanun ile birlikte 2010 yılından itibaren tüm çalışanların SGK çatısı altında birleştirildiğini ve kanun kapsamındaki yönetimlerin bütçelerinden tedavi ile ilaç ödemesi uygulamasına son verildiğini hatırlatan Sayıştay, Merkez Bankası’nı uyardı. Uygulamanın bir an evvel sona erdirilmesini isteyen Sayıştay denetçileri raporda, “SGK tarafından yürütülmesi gereken sıhhat hizmetleri için hem SGK’ya hem de özel sigorta şirketine ödeme yapılması sonucu yinelenmiş ve mevzuata ters ödeme yapılması uygulamasından vazgeçilmesi türel bir gerekliliktir” dedi.
BAĞIMSIZLIĞI YANLIŞ ANLADINIZ
Merkez Bankası bahisle ilgili olarak uzun müddettir bağımsız ve kendine mahsus bir türel statüye sahip olduğunu belirterek, “bağımsızlık” vurgusu yaparak savunma yapıyor. Sayıştay’ın bununla ilgili karşılığı ise şöyle:
“1211 sayılı Kanun’un 4’üncü hususu hasebiyle Bankanın kendisine verilen misyonları yerine getirirken bağımsız olması, 22’nci hususu hasebiyle mali bağımsızlığının bulunması ve bütçesini kendisinin hazırlaması, 32 ve 33’ncü hususları münasebetiyle işçinin statüsünü belirleme yetkisinin Banka Meclisine ilişkin olması konuları Banka Meclisine 1211 sayılı Kanun’un 34’üncü unsurunda yer alan işçi hakkında 5510 sayılı Kanun kararlarının uygulanacağı kararına karşıtlık teşkil edecek formda, çalışanın sıhhat masraflarını Banka bütçesinden karşılama yetkisini tanımamaktadır. Banka Meclisi tarafından çıkarılan sıhhat harcamaları ile ilgili düzenlemeler üst norm olan Kanun unsurunda yer alan karara karşıt olamaz.”
