Nijer darbesi: Batı, Afrika’daki müttefikini kaybetmek üzere
Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un geçen hafta darbeyle devrilmesi, yalnızca eski sömürgeci Fransa’yı değil Batılı ülkeleri de telaşa sürüklerken, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) ve Afrika Birliği tüm bölgeyi tesiri altına alan darbe hükümetlerine karşı harekete geçti.
Kendilerine Vatanı Müdafaa Ulusal Kurulu (CNSP) ismini veren cuntanın darbe bildirisi okumasıyla, Washington idaresinin Nijer ile işbirliklerini askıya alması tehdidi ortasında geçen 15 dakika Nijer’in Batı için kıymetini bir defa daha gözler önüne serdi. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da birebir gün Nijerli mevkidaşı Hassoumi Massoudou ile görüşmesinin ardından yayımladığı bildiriyle darbeyi sert biçimde kınadı.
Darbeyi birinci kınayan ülkeler ortasında yer alan Fransa da Nijer’e yönelik tüm mali yardımları askıya aldı.
Nijer’deki darbeye takviye şovlarında Rusya yanlısı pankart ve sloganlar da dikkat çekiyor.
Batı Afrika’da 2020’den bu yana yapılan 5 darbe karşısında kınama açıklamaları ve kimi hafif yaptırımlardan daha fazlasını yapmayan Batılı ülkeler, Nijer’deki olayların akabinde Sahel bölgesindeki en değerli müttefikini kaybetme riskiyle karşı karşıya kaldı.
BİNLERCE FRANSIZ ASKERİ, ABD ÜSSÜ…
Daha evvel Mali’deki Barkhane Operasyonu’nda transit bir üs vazifesi üstlenen Nijer, bugün Mali ve Burkina Faso’daki darbelerin ardından Fransa’nın bölgede asker konuşlandırabildiği Çad’ın yanı sıra tek ülke haline geldi.
Cumhurbaşkanı Bazum’un memleketler arası toplumla işbirliği yapması ve Rusya’ya uzaklıklı hali, onu Fransa’nın bölgedeki en kıymetli müttefiki haline getirdi. Çünkü Fransa Mali’de sonlandırdığı Barkhane Operasyonu ögelerinin bir kısmını Nijer’in başşehri Niamey’de tekrar konuşlandırdı.
Niamey’deki Avrupa ve ABD ile ortak kullanılan 101 Niamey askeri üssü, 5 adet MQ-9 Reaper insansız hava aracı ve 3 Mirage savaş uçağına konut sahipliği yapıyor. Nijer’de toplam asker sayısı 1500’i bulan Fransa, bilhassa de Mali hududu yakınlarındaki Ouallam ve Ayorou’da Nijer Silahlı Kuvvetleriyle ortak operasyonlar düzenliyor.
Darbeci askerler, son olarak devrik idarenin Bazum’u kurtarması için Fransa’ya ülkede taarruz müsaadesi verdiğini öne sürdü.
ABD’nin de Nijer’de milyon dolarlık yatırım yaptığı ve bölgeden istihbarat toplamasına imkan veren bir insansız hava aracı (İHA) üssü ve yaklaşık 1000 askeri bulunuyor.
DARBECİLERE 48 SAAT SÜRE
ECOWAS, dün düzenlediği inanılmaz tepede, Nijer’deki cuntaya Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’u hür bırakması ve Bazum’un misyonuna tekrar başlaması için 1 hafta mühlet vermişti. ECOWAS, bu mühlet zarfında taleplerinin karşılanmaması durumunda askeri müdahale de dahil her seçeneği değerlendireceklerini duyurmuştu.
ECOWAS’ın askeri gücünün bu türlü bir müdahale için yetersiz kalacağı, bu nedenle Fransa ve ABD’den de takviye alınacağı öne sürülüyor.
Nijer Cumhurbaşkanı Bazum, cunta tarafından gözaltında tutuluyor.
DEVRİK ÖNDER BİRİNCİ DEFA GÖRÜNTÜLENDİ
Bu ortada Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, 26 Temmuz’daki askeri darbeden bu yana birinci kere imaj verdi.
Nijer’de arabuluculuk faaliyetlerine başlayan Çad Geçiş Devri Devlet Lideri Muhammed İdris Debi İtno, çeşitli görüşmelerde bulundu. Evvel darbenin gerisindeki isimlerden eski Genelkurmay Lideri Salifou Mody ile görüşen Itno, akabinde Bazum ve eski Cumhurbaşkanı Mahamadou Issoufou ile bir ortaya geldi.
Şahsi konutunda ev mahpusunda tutulan Bazum’un telefon görüşmesi yapmasına müsaade veriliyor. Konut mahpusunda tutulan bakanlar da hem toplumsal medya hem de memleketler arası basın aracılığıyla açıklamalarda bulunabiliyor. (AJANSLAR)
