Pandemide ev-arsa almak için herkes oraya koşmuştu! Ölümlerin en yüksek olduğu kent şaşırttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılının Vefat ve Mevt Nedeni İstatistikleri’ni açıkladı. Geçtiğimiz yıl mevt sayısı 566 bin 485 iken, bu sayı 2022’de yüzde 10,9 azalarak 504 bin 839’a düştü. Ölen bireylerin yüzde 54,6’sını erkekler, yüzde 45,4’ünü ise bayanlar oluşturdu.

Bin kişi başına düşen vefat sayısını söz eden kaba mevt suratı, 2021 yılında binde 6,7 iken 2022 yılında binde 5,9 olarak kaydedildi. Yani, 2021 yılında bin kişi başına 6,7 vefat düşerken, bu sayı 2022 yılında bin kişi başına 5,9 mevt olarak gerçekleşti.

SİNOP, KASTAMONU, EDİRNE

Kaba mevt suratının en yüksek olduğu vilayet, 2022 yılında binde 11,7 ile Sinop oldu. Sinop’u, sırasıyla binde 11,2 ile Kastamonu, binde 10,3 ile Edirne ve binde 10,2 ile Kırklareli takip etti. Kaba mevt suratının en düşük olduğu vilayet ise binde 2,4 ile Şırnak oldu. Şırnak’ı, binde 2,5 ile Hakkari, binde 2,9 ile Van ve binde 3,0 ile Batman izledi.

Ölümler nedenlerine nazaran incelendiğinde, 2022 yılında deveran sistemi hastalıkları yüzde 35,4 ile en yaygın vefat nedeni olarak kaydedildi. Bu nedeni sırasıyla yüzde 15,2 ile yeterli huylu ve makûs huylu tümörler, yüzde 13,5 ile teneffüs sistemi hastalıkları takip etti.

Dolaşım sistemi hastalıklarından kaynaklı vefatlar alt mevt nedenlerine nazaran incelendiğinde, ölenlerin yüzde 42,3’ü iskemik kalp hastalıklarından, yüzde 23,5’i öteki kalp hastalıklarından ve yüzde 19,2’si serebro-vasküler hastalıklardan kaynaklandığı görüldü.

KIRŞEHİR, BALIKESİR, AFYONKARAHİSAR

Dolaşım sistemi hastalıklarından ölenler vilayetlere nazaran incelendiğinde, 2022 yılında dolanım sistemi hastalıklarına bağlı mevt oranının en yüksek olduğu vilayet yüzde 47,0 ile Çanakkale oldu. Çanakkale’yi yüzde 46,4 ile Kırşehir, yüzde 44,0 ile Balıkesir ve yüzde 43,8 ile Afyonkarahisar takip etti. Dolanım sistemi hastalıklarına bağlı mevt oranının en düşük olduğu vilayet ise yüzde 25,5 ile Kilis oldu. Kilis’i yüzde 27,5 ile Ağrı, yüzde 28,8 ile İstanbul ve yüzde 29,8 ile Van izledi.

İyi ve makûs huylu tümörlerden kaynaklı vefatlar alt vefat nedenlerine nazaran incelendiğinde, ölenlerin yüzde 29,4’ü gırtlak ve soluk borusu/bronş/akciğerin makus huylu tümöründen, yüzde 7,9’u kolonun berbat huylu tümöründen ve yüzde 7,8’i midenin makûs huylu tümöründen kaynaklandığı görüldü.

İyi ve makûs huylu tümörlerden ölenler vilayetlere nazaran incelendiğinde, 2022 yılında düzgün ve makus huylu tümörlerden kaynaklı vefat oranının en yüksek olduğu vilayet yüzde 21,8 ile Ağrı oldu. Ağrı’yı yüzde 18,8 ile Kars, yüzde 18,6 ile Iğdır ve Erzurum, yüzde 18,5 ile Bayburt ve Ankara izledi. Güzel ve berbat huylu tümörlerden kaynaklı mevt oranının en düşük olduğu vilayet ise yüzde 8,5 ile Siirt oldu. Siirt’i yüzde 10,0 ile Kilis ve Gaziantep, yüzde 10,1 ile Şanlıurfa, yüzde 10,6 ile Hatay izledi.

BEBEK VEFAT SAYISI GERİLEDİ

Bebek mevt sayısı, 2021 yılında 10 bin 89 iken 2022 yılında 9 bin 522’ye geriledi. Bin canlı doğum başına düşen bebek mevt sayısını tabir eden bebek mevt suratı, 2021 yılında binde 9,3 iken 2022 yılında binde 9,2 olarak kaydedildi. Yani, 2022 yılında bin canlı doğum başına 9,2 bebek vefatı gerçekleşti.

Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme mümkünlüğünü tabir eden beş yaş altı mevt suratı, 2021 yılında 11,3 iken 2022 yılında binde 11,2 olarak kaydedildi.

DOLAŞIM SİSTEMİ HASTALIKLARI NELERDİR?

İskemik kalp hastalığı: Koroner arterlerin daralması yahut tıkanması sonucunda kalbe kâfi oksijen ve kan akışının sağlanamaması durumunda ortaya çıkar. Bu durum kalp krizine (miyokard enfarktüsü) yol açabilir.

Hipertansiyon: Kan basıncının olağandan yüksek olması durumudur. Uzun periyodik yüksek tansiyon, kalp, damarlar ve organlarda hasara neden olabilir.

İnme (felç): Beyin dokusuna kan akışının kesilmesi yahut azalması sonucu beyin işlevlerinin bozulduğu bir durumdur. İnme, felç, konuşma bozukluğu, beden hareketlerinde güçsüzlük üzere belirtilere yol açabilir.

Kalp yetmezliği: Kalbin, bedene kâfi ölçüde kan pompalayamaması durumunda ortaya çıkar. Kalp yetmezliği, nefes darlığı, yorgunluk, ödem üzere belirtilerle kendini gösterebilir.

Kalp kapak hastalıkları: Kalp kapaklarının hakikat çalışmadığı durumlarda ortaya çıkar. Kapak darlığı (stenoz) yahut kapak yetmezliği (yetersizlik) formunda görülebilir.

Ateroskleroz (damar sertliği): Damar duvarlarında yağ, kolesterol ve öbür unsurların birikmesiyle oluşan bir durumdur. Bu durum, damarların daralmasına yahut tıkanmasına neden olarak kalp krizi yahut inme riskini artırabilir.

Anevrizma: Damar duvarının zayıflaması sonucu genişlemesi ve balonlaşmasıdır. Anevrizma ekseriyetle damarın zayıf noktalarında oluşur ve yırtılması durumunda önemli kanamalara yol açabilir.