Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Öğretim Üyeleri, dayanıklılık testleri için Hatay, Antakya, Kırıkhan etrafı ile İslahiye, Nurdağı ilçelerinden beton numune örnekleri toplandı.
Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan da toplanacak numuneler de incelenecek. Hasarlı binalardan alınan manzara kayıtlarıyla birlikte, misal büyüklükteki mümkün zelzelede hasar durumu tespit edilebilecek.
“BENZER SARSINTIDA İÇİN MODEL OLUŞTURMAYI HEDEFLİYORUZ”
Yapılan çalışmalarla ilgili bilgi veren Dr. Onur Şahin, “Bir model oluşturma gayemiz var. Beton dayanımı, fay çizgisine uzaklığı, taban bilgileri, kat yüksekliği, imar yılı, mimari dayanak almış mı, demir tipi üzere parametreleri kullanarak, bir model geliştirmeyi amaçlıyoruz” dedi.
“NERVÜRLÜ OLMAYAN YAPILAR SÜRATLİ HASAR ALDI”
Dr. Şahin, betonun direncini artıran ‘nervür demirlerin’ kullanılmadığı yapıların çok süratli bir biçimde hasar aldığı ve büyük şiddetli yıkımların gerçekleştiğini gözlemlediklerini belirterek, “Nervürlü yapılarda da yıkılmalar var lakin, çok fazla beton dağılması, ortalardan sıyrılma olmamış. Burgulu demiri kullanmak şu an mecburi. Zarurî olmadığı devirde, bütçe farkı oluşturduğundan dolayı çoklukla müteahhitler düz demir kullanmış. Bu ihmal durumu lakin bu türlü hasar oluştuktan sonra ortaya çıkıyor. Daha evvel beton açılıp bakılabilir lakin, hasar oluşmadan kimsenin aklına gelen bir uygulama değil” diye konuştu.
FAY ÇİZGİSİNE 15 KİLOMETRE MENZİLDEKİ YAPILAR İNCELENİYOR
Marmara sarsıntısında 10 kilometrelik bir fay sınırının kırılmasının beklendiğini söyleyen Dr. Şahin, “Biz de bunu baz alarak 10-15 kilometre menzildeki çöken yapılardan elde edebildiğimiz numuneleri toplamaya çalışıyoruz. Bu kademedeki karot numunelerinin test edilmesi ve laboratuvar sonuçları çok süratli bir formda alınabilir. Ayrıyeten belediyeden toplanacak datalar, imar planları mevcut mu değil mi, yer etütleri yapılmış mı, mümkün olanları alabileceğiz. Alamadığımız dataları ayıklamak durumunda kalacağız. Bir iki ay toparlanma başladıktan sonra bu dataları de talep edeceğiz” dedi.
“DÜZ DEMİR BETONUN DA ÖMRÜNÜ KISALTIYOR”
Beton kadar demirin de kıymetli olduğunu lisana getiren Doç. Dr. Yurdakul Aygörmez, “Nervürlü tip dediğimiz demirlerde girintili çıkıntılı kısımlar, betonla demir ortasında daha kuvvetli bir bağ oluşumunu sağlıyor. Şayet olmazsa, bu demir düz olduğu durumda betonun da ömrü daha fazla kısalacak. Nervürlü tipin ehemmiyeti zelzele durumunda daha çok anlaşılıyor” diye konuştu.
“HARÇ MATERYALLERİNİN KIRILMADA TESİRİ VAR”
İslahiye’de alınan karot örneğini pahalandıran Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Huzeyfe Akca, beton, harç imalinde çimento ve suyla kullanılan kum, çakıl, kırma taş üzere taneli farklı mineral yapıya sahip inorganik gereç olan agregaların yüzeylerinin pürüzlü olmadığını belirtti. Akca, “Yeterli harç, agrega malzemeyi bağlayacak bir yüzey yok. Pürüzsüz olduğu ve global olduğu için harçla agrega ortasındaki arayüz çok zayıf.
Bölgede inceledik ve gördük, misal formda kullanılan taşlar var. Bunların kimilerinin çapları 8-9 santime çıkıyor. Bunların hem global hem yassı olanlarını gördük. Kırılma mekaniği açısından çatlak bölgesine yahut kırılma oluşmasına olumsuz tesirleri olacak agregalar var. Bunlar zayıflatıyor” sözlerini kullandı. (DHA)
