MHP Başkanı Bahçeli’nin, seçimin 18 Haziran 2023 günü yapılacağını açıklaması Erdoğan’ın 3. defa cumhurbaşkanı adayı olup olamayacağı tartışmalarını alevlendirdi. Anayasa’nın 101’inci hususuna nazaran bir kişi en fazla 2 kere aday olabiliyor. Sabih Kanadoğlu ve Prof. Ergun Özbudun Erdoğan’ın Anayasa’ya aday olmasının mümkün olmadığını keydediyor.
MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, cumartesi günü Siyaset ve Liderlik Okulu’nun yeni eğitim devri açılışında soruları yanıtlarken seçimin olağan tarihinde yapılacağını, erken seçim yapılmayacağını açıkladı. Çok net bir formda tarih de veren Bahçeli şu sözleri kullandı:
“Seçimler yasa çerçevesinde 18 Haziran 2023 tarihinde yapılacaktır.”
İktidar kanadından gelen bu açıklama Recep Tayyip Erdoğan’ın adaylığı konusundaki yasal durumu bir kere daha gündemin üst sıralarına taşıdı. Çünkü Anayasa’ya nazaran bir kişi en fazla 2 kez cumhurbaşkanı seçilebiliyor.
Anayasa’nın 101. unsurunda düzenlenmiş. Hususun, ikinci fıkrası motamot şöyle:
“Cumhurbaşkanının vazife mühleti beş yıldır. Bir kimse en fazla iki kere Cumhurbaşkanı seçilebilir.”
KANADOĞLU: ADAY OLAMAZ
Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu geçtiğimiz yıl 25 Şubat 2021 günü sozcu.com.tr’de yayınlanan haberde şu değerlendirmede bulunmuştu:
“Anayasa’nın 101’inci unsuru açık… 2017’deki Anayasa değişikliğinde hiç dokunulmamış bir husus bu… Yani rastgele bir değişikliğe uğramamış, ikiden fazla seçime giremeyeceği kararını taşıyan bir madde… Bu tekrar uygulanması gereken bir karar.”
“SADECE TBMM SEÇİMİN YENİLENMESİNE KARAR VERİRSE ADAY OLABİLİR”
“Bu prestijle Cumhurbaşkanı’nın 2014’te ve 2018’de seçilmesinden sonra bir daha aday olması yalnızca TBMM’nin rastgele bir formda seçimin yenilenmesine karar vermesi halinde mümkün. Yani Meclis’te o denli bir karar alınabilirse evet aday olabilir. Onun dışında bu mümkün değil. Bu türlü bir ihtimal de yok şu anda…
Herhangi bir rejim değişikliği diye bir şey de yok esasen. Onun için ‘sistem değişti bu birinci seçimdi’ diyerek aday olabileceğini savunmak da mümkün değil.”
“KENDİNE MAHSUS KARAR VEREN BİR YSK VAR”
“Herhangi bir halde aday gösterilirse bunu inceleyecek ve buna karar verecek olan yer YSK… YSK, son halk oylamasında mühürsüz oyların sayılmasında kanuna karşın karar verdi.
Yani kanunu bir tarafa bırakıp ona nazaran kendine mahsus kararlar verebilen bir Yüksek Seçim Şurası’nın nasıl bir karar vereceğini şimdiden söylemek mümkün değil.
Anayasa ve maddelere nazaran Sayın Cumhurbaşkanı, şayet TBMM seçimin yenilenmesine karar vermezse aday olamaz. Aday olamaz da bu kağıt üzerindeki olay… “Peki aday gösterilirse YSK bunu kabul ederse ne olacak?” sorusunun yanıtı bende yok.”
sozcu.com.tr’nin 25 Şubat 2021 günü yayınladığı haberde ayrıyeten iki değerli hukukçu daha Erdoğan’ın aday olamayacağını net bir lisanla ortaya koymuştu:
PROF. ÖZBUDUN: “ANAYASA KARARI AÇIK, DEĞİŞMEDİ”
Anayasa Hukuk ve Siyaset Bilimi Uzmanı Prof. Ergun Özbudun:
“Durum çok net. Tartışılacak birtarafı yok. Pek açık. Meclis 5’te 3 çoğunlukla seçimlerin yenilenmesine karar vermedikçe üçüncü kez aday olamaz. Zira Anayasa’nın kararı açık. O değişmedi duruyor. Anayasa bir tek istisna getirmiş o da Meclis’in seçimlerin yenilenmesine karar vermesi.”
PROF. KÖKER: “ÜÇÜNCÜ SEFER SEÇİLEMEZ”
Anayasa Hukuku Uzmanı Prof. Levent Köker:
“Benim şahsî fikrim, Anayasa’nın 101’inci unsurundaki cumhurbaşkanının ikiden fazla seçilemediği tabiri motamot koruma edildiğine ve Sayın Cumhurbaşkanı da 2014’te ve 2018’de seçilmiş olduğuna nazaran, 3’üncü kere seçilememesi gerekir.”
