Silolarda yaşanan patlamada TMO ile taşeron firma yetkilileri ‘asli kusurlu’ bulundu

Kocaeli’nin Derince ilçesindeki Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) silolarında 7 Ağustos 2023 tarihinde meydana gelen ve 2 kişinin hayatını kaybettiği, 10 kişinin yaralandığı patlama ile savcılık, valilikten soruşturma müsaadesi talep etti.

Kocaeli Valisi Seddar Yavuz’un ‘sorumluların genel kararlara nazaran yargılanması’ görüşünü belirtmesinin akabinde yargı süreci başlatıldı. Olayla ilgili uzman heyetinin hazırladığı raporda hem TMO yetkilileri hem de taşeron firma yetkilileri asli kusurlu bulundu.

Hazırlanan raporda, patlamanın oluş anına dikkat çekildi. Yangının 5’inci katta başladığı ve tozlu ortamın birinci alevlenmesi ile birincil patlamayla alevleri elevatöre taşıdığı ve elavatörlerin baca misyonu görerek yangını silolara taşıdığı ve konveyörlerdeki tozların da yanması ile büyük bir basınç ile yangının çıktığı belirtilirken, yanıcı olan patlamanın ikincil patlama olduğu tabir edildi.

TOZ PATLAMASI VE YANGIN OLMAMASI İÇİN EKSİKLİKLER 2021 YILINDA BELİRLENMİŞ

‘Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik’ kapsamında Ağustos 2021 tarihinde yaptırmış olduğu ‘Patlamadan Korunma Dokümanı’nda (ATEX) toz patlaması ve yangın olmaması için gereklilikler ve eksiklikler belirlenirken, bu eksikliklerin giderilmediğine raporda dikkat çekildi. Uzman raporunda, tesisin içinde ve etrafında toz nedenli patlama olmaması için uygunsuzlukların tespit edildiği, tesisteki elektrik ekipmanlarının ATEXe uygun olmadığını, patlama kapaklarının belirtildiği biçimde düzenlenmediğini tabir edildi.

GÖZ NAZARAN GÖRE GELDİ

‘Patlamadan Korunma Dokümanı’nda tesiste toz kaçaklarının olduğu, konveyörler içinde çalışma olmadığı durumlarda bile sınırlar ve etrafında toz birikintilerinin olduğu, tozun nizamlı temizlenmemesi, toz sızdırmazlığının giderilmemesi, elektrik motoru üzere ekipmanların ATEX gerekliliğine uygun exproof ekipman ile sıkıntıların giderilmediği, tesiste bulunan elektrik topraklanmasında uygunsuzluk olduğu belirtildi.

“SORUNLAR, YETKİLİLER TARAFINDAN DİKKATE ALINMADI”

Ayrıca raporda, patlama kapaklarına da dikkat çekildi. Patlama kapaklarının bina dış duvarlarından inançlı alana tahliye edilmesi, bina içi alanlarda alevsiz patlama kapağı kullanımı, patlama söndürme sistemi, elevatör içi alev algılama ve söndürme sistemi kullanılmadığının görüldüğü belirtildi. Hava emiş kanallarının kaçak olduğu, tesisin içine daima toz verdiği raporda belirtilirken, hazırlanan Patlamadan Muhafaza Dokümanındaki sıkıntıların, yetkililer tarafından dikkate alınmadığı uzman raporuna yansıdı.

TMO, TALEBİ REDDETMİŞ

İş sıhhati ve iş güvenliğine yönelik eksiklikleri tespit edilmesi için nisan ayında TMO Genel Müdürlüğü’nden uzman talebinde bulunulduğu uzman raporuna yansırken, bu talebin uzman görevlendirme yükümlülüğünün aralık ayında başlayacağı gerekçesiyle reddedildiği belirtildi. Müştekilerin sözleri kapsamında; siloların olduğu bölgede sigara içilmemesi gereken yerlerde sigara içildiği, hem yükleme hem de boşaltma sırasında sürücülerin sigara izmaritlerini yere attığı, bununla ilgili birçok kere yangın çıkmasına karşın yangının su ile söndürüldüğü belirtilirken alınan tek tedbirin sigara içilmemesi için ihtar levhaları olduğu tabir edildi.

BAŞMÜDÜR ASLİ KUSURLU BULUNDU

Raporda, yönetmelikteki yükümlülükleri yerine getirmemesi ya da yerine getirmesine yönelik gerekli tertipleri yapmaması, ‘Patlamadan Korunma Dokümanı’nda belirtilen eksiklikleri gidermemesi, periyodik bakımları vaktinde yaptırmaması, nizamlı toz temizleme çalışmalarını yürütmemesi üzere nedenlerle patlamadan 2 ay sonra Ankara’da vazifeye başlayan TMO Kocaeli Başmüdürü Kenan Destici asli kusurlu bulundu.

“ÖNLEMLER ALINMADI”

Hem nizamlı toz temizleme çalışmalarını yürütmemesi ve tedbirler almaması, taşeron çalışana aktif eğitim vermemesi, elektrik tesisatı periyodik denetimlerini yaptırmaması, 2023 yılında yapılan topraklama tesisatı periyodik denetimlerinde belirtilen eksiklikleri gidermemesi, iş güvenliği tedbirlerinin gereğince yerine getirilmemesi, tekraren yangın olmasına karşın alanda sigara içilmesine göz yumulması üzere nedenlerle patlamadan 2 ay sonra Sakarya’da misyona başlayan Müdür Yardımcısı Kemal Özkaya ve şef vekili Bahri Babacan da asli kusurlu bulundu.

“HUBUBAT BOŞALTIMI SIRASINDA KATLARDA KAYNAK SÜRECİ YAPILDI”

Personele iş güvenliği eğitimi aldırmaması, risklere karşı bilgilendirmemesi ve gerekli risk tahlilini yaptırmaması üzere sebeplerle taşeron firmanın sahibi ile hububat boşaltımı sırasında işçiye katlarda tamirat yaptırması, olayın olduğu gün geminin boşaltım yaptığı sırada katlarda kaynak süreci yaptırması üzere nedenlerle taşeron firmanın alan yetkili İsmail Çetin de asli kusurlu bulundu. Toz paklık çalışması yaptırmaması, toz emme sisteminin faal çalışma denetimini yaptırmaması, alanda sigara içilmesine göz yumulması, iş güvenliği tedbirlerinin gereğince yerine getirilmemesi nedeniyle mühendis Ahmet Sert ise tali kusurlu bulundu. Patlama ile ilgili hazırlanacak iddianamenin akabinde yargılama süreci başlayacak.