Son 5 yıl Cumhuriyet’in en başarısız yıllarıydı
“Cumhuriyet İktisadının 100 Yıllık Bilançosu” başlıklı bir yazı kaleme alan Hazine eski Müsteşarı Mahfi Eğilmez, Cumhuriyet’in ilan edildiği tarihten 1950’lere kadar iktisat idaresinde sürdürülen muvaffakiyet ivmesinin süreklilik gösteremediğini söz etti. Dünya ve Kore ile olan kişi başına gelir karşılaştırmasının bu durumu açıkça ortaya koyduğunu anlatan Eğilmez, “Son beş yıl Cumhuriyet periyodunun en başarısız beş yılıdır. Bizden çok geride başlayan Bulgaristan ve Romanya refah seviyesi olarak son beş yılda bizi geçmiştir” dedi
SOSYAL KARNE ZAYIF
Eğilmez’in dikkat çektiği Güney Kore ekonomik kalkınma ile gelişerek yüksek gelirli bir ülke haline geldi. Orta gelir tuzağına yakalanmadan büyüyen Kore’de kişi başına ulusal gelir 33.147 dolara ulaştı. Türkiye’nin kişi başına düşen ulusal geliri ise 2022’yi 10.655 dolar düzeyinde tamamladı.
Eğilmez’in paylaştığı Cumhuriyet’in toplumsal karnesine nazaran ise 140 ülkenin karşılaştırıldığı Hukukun Üstünlüğü endeksinde Türkiye 116. sırada bulunurken, Romanya 38., Bulgaristan ise 68. sırada yer aldı. Bununla birlikte Romanya’da enflasyon yüzde 8.8, Bulgaristan’da yüzde 6.3 iken Türkiye’nin yüzde 61.53 oranında yüksek enflasyonla uğraş ettiğini not etmek gerekir. Eğilmez yazısını, “Her ne kadar Cumhuriyet devrinin son beş yılını en başarısız devir olarak nitelendirsek de bu devri, geçmişin bütün toplumsal, siyasal ve ekonomik birikimlerinin bir kenara bırakıldığı ve Cumhuriyet ülkülerinin terk edildiği bir periyot olarak nitelediğimizde; Cumhuriyet devrine dahil etmemizin gerçek olup olmadığı konusu tartışmalı hale geliyor” sözleriyle sonlandırdı.
Mahfi Eğilmez
Milli gelir yerinde saydı
Yazısında iktisat siyasetlerini devirlere ayırarak tahlil eden Mahfi Eğilmez, 2007-2017 yıllarında piyasa iktisadına dönüş yaşandığına işaret ederek, enflasyonun tek haneye gerilediğine, 859 milyar dolar olan gayrisafi yurt içi hasıla ile kişi başına ulusal gelirin 10.696 dolara çıktığına dikkat çekiyor. 2018 ve sonrasında irrasyonel siyasetler uygulandığını belirten Eğilmez, başkanlık sistemine geçişle birlikte Merkez Bankası bağımsızlığının tümüyle ortadan kalktığını, 906 milyar dolarlık ulusal gelir ile kişi başına ulusal gelirin 10.655 dolara gerilediğine dikkat çekiyor.
