Şubat 2023’te “Geleceğin Türkiyesi’ni inşa ediyoruz” sloganıyla 100 yıl sonra tekrar düzenlenecek İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi için yapılan paydaş buluşmaları sürüyor. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’in moderatörlüğünde Tarihi Havagazı Fabrikası’nda “Geleceğin Takipçisi Olun” sloganıyla yapılan üçüncü emekçi buluşmasında sonuç bildirgesi açıklandı.
Buluşmaya Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Lideri Dilek Çerkezoğlu, Genel İş Genel Lideri Remzi Çalışkan, DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu, Eğitim-Sen Genel Sekreteri İkram Atabay, DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı, Türk-İş İzmir 3. Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak, Besin İş Genel Lideri Seyit Aslan, Ofis İşçileri Sendikası Genel Lideri Bahadır Berdicioğlu, sendika temsilcileri, emekliler ve emekçiler katıldı.
MADDELER TEK TEK TARTIŞILDI
Katılımcılar, geçen Ekim ayında uzman kümesinin yürüttüğü çalışmalar ışığında oluşturulan 14 unsurluk taslak sonuç bildirgesini kapsamlı bir halde tartıştı. Her unsur üzerinde görüşlerini paylaşan iştirakçiler ortak bir deklarasyon oluşturdu. İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, yaklaşık dört saat süren toplantının akabinde deklarasyonu kamuoyu ile paylaştı.
İşçi temsilcileri ile son derece verimli bir toplantı yapıldığını söyleyen Lider Tunç Soyer, “İşçi sınıfı çok büyük bir temsil oranı ile İktisat Kongresi’nin paydaşı oldu. Türkiye’nin her yerinden katılan tüm liderlerimize, temsilcilerimize teşekkür ediyorum. Geleceğe ışık tutacak kararlar alınmasına katlı verdikleri için teşekkür ediyorum” sözlerini kullandı. Tüm kararların oy birliği ile alındığını vurgulayan Lider Soyer, “Bugünün siyasal ikliminde geleceğin Türkiye’sinin iktisat siyasetlerini belirleyecek, emeğin hakkını, personelin hakkını koruyacak düzenlemeler karar altına alındı” dedi.
Ülkenin güç bir süreçten geçtiğini tabir eden DİSK Genel Lideri Dilek Çerkezoğlu, “Mevcut sistemin personel sınıfına, işçilere, bayanlara, gençlere bir şey vaat edemediği bir periyotta iktisat siyasetleri temelinde ülkenin geleceğini, emekçi sınıfının ekmeğini konuşmak son derece değerli ve manalı. Bu çalışmadan ötürü İzmir Büyükşehir Belediye Liderimiz Tunç Soyer’e teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
DİSK Genel İş Genel Lideri Remzi Çalışkan da buluşmanın kıymetine dikkat çekerek, “Emeğe, emekçilere yönelik bir akının olduğu, hukukun, adaletin, demokrasinin sıkıntılı olduğu bir periyotta bu çalışma çok önemli” diye konuştu.
Türk-İş İzmir 3. Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak ise İzmir’de ikinci yüzyılın iktisat kongresi yapılacağını belirterek “İzmir Büyükşehir Belediye Liderimize çok teşekkür ediyoruz. Bu çalışmayı yapanlara minnettarız. Burada yapılan çalışma ülkenin geleceğine ışık tutacak” dedi.
Tüm Bel-Sen Eş Genel Lideri Mehmet Bozgeyik de sendikal hakların, çalışma hayatının alt üst edildiği bir devirde bu buluşmanın yol gösterici olduğunu söyledi.
14 PRENSİP AÇIKLANDI
İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin Personel Buluşması Deklarasyonu birinci taslak şu halde oluştu:
Bizler, farklı iş kollarında örgütlü emekçi sendikaları, İzmir’de endüstrinin gelişiminde kıymetli rol oynayan Tarihi Havagazı Fabrikası’nda bir ortaya geldik.
1862 yılında üretimine başlanan ve yaklaşık yüz yıl boyunca onlarca emekçinin alın teriyle İzmir’e hizmet eden Havagazı Fabrikası’nda yaptığımız İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi hazırlık toplantısında, geleceğin Türkiye’sinde personellerin daha adil ve eşit bir ülkede yaşama hasretleri söz edilecek.
Bu kararlar, 10 Ağustos 2022 ve 5 Ekim 2022’de yapılan ön toplantılara katılan sendikaların teklifleri doğrultusunda şekillenmiştir.
Alınacak kararlar, kongrenin dört uzman masası ve başka paydaşların da görüşleri alındıktan sonra, Şubat 2023’te İzmir’de beden bulacak İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin gündemine sunulacaktır.
İlkeler
1.Geleceğin Türkiye’si, sırf üretim değil, tıpkı vakitte paylaşım iktisadı ve refahın adil paylaşımı üzerinde yükselecektir. Türkiye iktisadının büyümesi lakin personellerin ve tüm işçilerin refahının büyümesine paralel olduğu sürece kıymetlidir.
2. Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı çalışma hakkına sahiptir. Ömür standartlarının yükseltilmesi, istihdam gereklerinin karşılanması, işsizlik ve eksik istihdamın azaltılması kamunun temel misyonudur.
3. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı her emekçi ve tüm çalışanlar, maddi ve manevi varlığını geliştirme, insan onuruna yaraşır bir hayat sürme, yetenek ve deneyimlerine uygun bir misyonda çalışma, çalışma saatleri içinde yahut dışında kendi kabiliyetlerini geliştirme hak ve özgürlüğüne sahiptir. Bu haklar, hiçbir ekonomik münasebet ile tartışılamaz.
4. Demokratik, laik, toplumsal hukuk devletine dayalı yeni bir anayasada emeğin hakları teminat altına alınacaktır.
5. Avrupa İnsan Hakları Kontratı ve Birleşmiş Milletler’in insan haklarına ait öteki mukavelelerinde belirtilen haklar ve Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün (ILO) temel kontratları ile yetkili organ kararları ile Çalışma Ömründe Temel Unsurlar ve Haklar Bildirgesi’nde yer alan temel haklardan asla vazgeçilemez. Çalışma ömrü ile ilgili tüm düzenlemeler için bu haklar temel alınır.
6. Ayrımsız tüm çalışanların ve tüm emeklilerin sendika kurma, kendi seçecekleri sendikalara özgürce katılma, ayrılma ve sendikal faaliyet haklarından vazgeçilemez. Bu haklar her şartta müdafaa altında olacaktır.
7. Ayrımsız tüm fiyatlı çalışanlar, toplu iş mukavelesi ve grev hakkına sahiptir. Toplu iş kontratlarında ve hayatın başka alanlarında kendi seçtikleri sendikalar tarafından temsil edilecektir. Toplu kontrat yetkisinin belirlenmesinde referandum prensibi belirlenecektir.
8. Çalışanların haklarının savunulması Türkiye’de yaşayan tüm yurttaşların demokratik hak ve özgürlüklerinden başka tutulamaz.
9. İş hayatında ırk, etnik köken, lisan, din, mezhep, siyasi görüş, yaş, engellilik, toplumsal cinsiyet ve cinsel yönelim temelli tüm ayrımcılıkları ortadan kaldıracak yasal düzenlemeler yapılacaktır.
10. Garantili çalışmak temel bir insan hakkıdır. Bu çerçevede her türlü teminatsız çalışma biçimi bütünüyle ortadan kaldırılacak ve Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün “İnsana yaraşır iş” prensibi çerçevesinde düzenleme yapılacaktır.
11. 18 yaş altındaki hiçbir birey çalıştırılamaz. Çocuk işçiliğine kati biçimde son verilecektir.
12. Denetimsiz ekonomik büyüme sonucunda oluşan ekonomik yıkımlar, emekçilerin de hayat standartlarını kısıtlamaktadır. Sağlıklı çevresel şartlarda çalışmak her personelin temel hakkıdır.
13. Can güvenliği üretimden evvel gelir. Hiçbir bölümde üretimi büyütmek gayesiyle çalışanların iş güvenliği, sıhhati ve ömrü tehlikeye atılamaz. Personel sıhhati ve iş güvenliğini piyasaya açan düzenlemeler terk edilecek, bu süreç akademinin, sendikaların, meslek örgütlerinin ve personellerin öz kontrolüne açık bir formda düzenlenecektir.
14. Personellerin milletlerarası birlik, dayanışma ve gayreti insanlığın ortak pahası ve birikimidir. Geleceğin Türkiye’si, çalışanların memleketler arası birlik ve dayanışma çabasına güç katacaktır.
İş teminatı ve sendikal örgütlenme, çalışma ömrü, istihdam ve toplumsal siyaset ile iş kollarına ait düzenlemeler konusunda da çeşitli kararlar alındı.
PAYDAŞ BULUŞMALARI SÜRÜYOR
İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin birinci etabı olan paydaş buluşmaları, Ağustos ayında Türkiye’nin her bölgesinden çiftçi, emekçi, tüccar, endüstrici ve esnaf örgütlerinin katıldığı ön toplantılarla başlamıştı.
İkinci adım ise 5 Ekim toplantılarıyla atıldı. Türkiye iktisadının omurgasını oluşturan kurumların uzman ve yöneticileri, iktisadın geleceğiyle ilgili hayati sorulara birlikte cevap aradı. Paydaş toplantılarının son evresi ise 4 Kasım Cuma günü Ödemiş ilçesinin Ovakent Köyü’nde yapılan Çiftçi Buluşması ile başladı.
Türkiye’nin farklı bölgelerinde faaliyet gösteren çiftçi örgütlerinin liderleri, Ekim ayında uzman kümesinin yürüttüğü çalışmalar ışığında oluşturulan taslak sonuç bildirgesini kapsamlı bir halde tartıştı ve 15 unsurluk bir deklarasyonu kamuoyuyla paylaştı.
Çiftçi buluşmasının akabinde bugün personel paydaşları bir ortaya geldi. 1 Aralık’ta ise tüccar, endüstrici ve esnaf paydaşları bir ortaya gelerek üçüncü buluşmalarını yapacak.
Paydaş buluşmalarının tamamlanmasının akabinde Ocak 2023’te demokrasi, tabiat, tarih ve inovasyon bahisli dört farklı uzman buluşması yapılacak. Bu toplantılarda tüccar, çiftçi, emekçi, endüstrici ve esnaf temsilcilerinin hazırladıkları üç taslak bildirge tartışılacak ve uzmanların süzgecinden geçecek. Alandan gelen görüşler, yeni ekonomik kavramlar ve akademik bilgilerle sentezlenecek.
