Suudi Arabistan-Çin Zirvesi’nde “işbirliği ve toprak bütünlüğünü destekleme” vurgusu öne çıktı

İSTANBUL (AA) – Suudi Arabistan-Çin Zirvesi’nin sonuç bildirgesi olarak yayımlanan ortak yazılı açıklama, Suudi Arabistan resmi ajansı SPA’da yayımlandı.

Kral Selman bin Abdulaziz Al Suud ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın, ülkeye üç günlük ziyarette bulunan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile iki ülke arasındaki kapsamlı stratejik ortaklığı geliştirme olanaklarını ele aldıkları belirtildi.

Görüşmelerde Suudi Arabistan ve Çin’i ilgilendiren uluslararası ve bölgesel konuların etraflıca konuşulduğu aktarılan açıklamada, Suudi Arabistan-Çin ilişkilerini kapsamlı stratejik ortaklık çerçevesinde yeni aşamalara taşımada mutabakat sağlandığı ifade edildi.

Kral Selman ile Devlet Başkanı Şi’nin “kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması” imzaladığı hatırlatılan açıklamada, Şi’nin 2016 yılında Suudi Arabistan’a gerçekleştirdiği ziyaret ve sonrasındaki karşılıklı ziyaretler ile temasların ikili işbirliğini çeşitli alanlarda geliştirdiğine işaret edildi.

Dış işlerinde karşılıklı öncelik ve enerjide işbirliği

Suudi Arabistan ile Çin’in dış işleriyle ilgili konularda birbirlerine verdikleri önceliği sürdürmeyi teyit ettiği vurgulanan açıklamada, gelişmekte olan ülkeler için işbirliği, dayanışma, karşılıklı çıkar ve kazan-kazan modeli oluşturmada mutabık kalındığı kaydedildi.

“Karşılıklı çıkarları tereddütsüz desteklemeye devam etme, Suudi Arabistan ve Çin’in egemenlik ile toprak bütünlüğünü korumada birbirlerini destekleme, ülkelerin iç işlerine müdahale etmeme prensibini savunmak üzere ortak çabalarda bulunma” gibi konularda mutabık kalındığına işaret edilen açıklamada, Suudi Arabistan’ın bir kez daha Çin’in toprak bütünlüğüne bağlılığını yinelediği vurgulandı.

Suudi Arabistan-Çin Üst Düzey Ortak Komitesi üzerinden ekonomik, ticari ve yatırım fırsatlarını somut ortaklığa dönüştürme yönünde çabaları yoğunlaştırmanın önemine değinilen açıklamada, Suudi Arabistan’ın petrol kaynaklarına sahip olması ve Çin’in de büyük bir pazar olması sebebiyle enerji alanındaki ikili işbirliğinin önemli stratejik ortaklık konumunda olduğu kaydedildi.

Petrol piyasalarındaki istikrarın önemi

Küresel petrol piyasalarındaki istikrarın önemine dikkat çekilen açıklamada, Suudi Arabistan’ın petrol piyasalarındaki istikrarı destekleme ve dengeleme yönünde sergilediği tutumun, Pekin yönetimi tarafından memnuniyetle karşılandığı aktarıldı.

Petrol alanındaki işbirliğini güçlendirmenin her iki ülkenin ortak çıkarına olacağına işaret edilen açıklamada, ayrıca küresel petrol piyasalarındaki istikrarın önemine değinildi.

Petrokimya sektöründe ortak yatırım olanaklarını araştırma ve petrolü petrokimyaya dönüştürme teknoloji projelerini geliştirme konusunda da mutabakat sağlandığı aktarılan açıklamada, “elektrik, güneş enerjisi, rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarında projeler geliştirme” konusunda işbirliği yapılacağı belirtildi.

Hidrokarbon kaynaklarında yenilikçi kullanımın yanı sıra barışçıl nükleer enerji alanındaki işbirliğini güçlendirme, enerjide akıllı sanayi gibi teknolojileri geliştirme alanlarında da anlaşma sağlandığı kaydedilen açıklamada, Çin’in Bir Kuşak ve Bir Yol Projesi’nde işbirliği, Suudi Arabistan’ın ilgili kurumlarının bu proje çerçevesinde çeşitli yatırımlara katılabilmesi ve Suudi Arabistan’ın enerji alanında faaliyet gösteren Çinli şirketler için hem üretim hem ihracat merkezi haline gelmesinin desteklenmesinin önemi vurgulandı.

Enerji ürünlerini bölge ülkelerinin yanı sıra Avrupa ve Afrika’ya ihraç edecek ortak yatırım alanının da ele alındığına işaret edilen açıklamada, bu adımların, Suudi Arabistan’ın gelişmesine katkı sağlayacağı gibi Çin’in de ilgili yatırımlarla petrokimya sektöründe kendine yeter hale geleceği ifade edildi.

Çin’in Suudi Arabistan topraklarındaki sivilleri hedef alan saldırıları “kabul edilemez” gördüğü belirtilen açıklamada, bu ülkenin ayrıca Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu kapsamındaki “başarılarını” takdir ettiği kaydedildi.

Zirvede küresel ekonomik zorluklar ve her iki ülkenin bu zorluklara karşı çabalarının konuşulduğu belirtilen açıklamada, bu bağlamda küresel enerji piyasalarındaki istikrarın ve tahıl ürünlerinin kesintisiz olarak dünyanın tüm ülkelerine ulaşmasının önemine dikkat çekildi.

Savunma alanında ikili işbirliği ve koordinasyonu geliştirmede kararlı olunduğu ifade edilen açıklamada, iki ülkenin terör ve organize suçlarla ilgili karşılıklı veri paylaşım düzeyini yükseltmeyi teyit ettiği kaydedildi.

Bölgesel konular

İran nükleer programının barışçıl olmasını garanti altına almak için ortak işbirliğini geliştirmenin gerekliliği konusunda Suudi Arabistan ve Çin’in hemfikir olduğu aktarılan açıklamada, ayrıca İran’a Uluslararası Atom Enerjisi Ajansıyla işbirliği çağrısında bulunuldu.

Afganistan’ın terör grupları için bir sığınak haline gelmemesinin garantilemesinin önemine dikkat çekilen açıklamada, Ukrayna krizinde de anlaşmazlıkların barışçıl yollarla aşılmasının önemi hatırlatıldı.

Filistin-İsrail meselesine de kapsamlı ve adil bir çözüm bulunması gerektiği vurgulanan açıklamada, Suriye krizine ilişkin siyasi çözüm çabalarını, ülkenin toprak bütünlüğü doğrultusunda yoğunlaştırmaya yönelik destek yinelendi.

Lübnan konusuna da değinilen açıklamada, bu ülkenin güvenliği ve istikrarı ile toprak bütünlüğüne önem verildiği aktarıldı.

Açıklamada, Lübnan’da gerekli reformların hayata geçirilmesi ve mevcut krizin aşılmasının önemine işaret edilerek, Suudi Arabistan ve Çin’in “Lübnan’ın, bölgesel güvenliği ve istikrarı sarsan terör örgütlerinin merkezi, terör eylemlerinin başlangıç noktası ve uyuşturucu kaçakçılığı için geçiş noktası olmasını” önlemek için çalışma konusundaki istekleri vurgulandı.

Muhabir: Mahmut Geldi