Teknoloji sektöründeki büyük işten çıkarmaların sebebi ne?

Getty Images

10 bin kişiyi etkilemesi beklenen Amazon’un işten çıkarmaları işini kaybeden çalışanların LinkedIn’de yaptığı paylaşımlarla gün yüzüne çıktı.

Ardından, Amazon’un cihazlardan sorumlu yöneticisi Dave Limp, “Bu beni üzüyor…Cihazlar ve hizmetler birimindeki yetenekli Amazonluları kaybedeceğiz” dedi.

Teknoloji endüstrisinde, Twitter, Meta, Coinbase ve Snap gibi şirketlerde çalışan çok sayıda kişi yeni iş fırsatları aradığını söylüyor.

Sektördeki işten çıkarmaları takip eden Layoffs.fyi web sitesine göre, dünya çapında 120 binden fazla pozisyon kapatıldı.

Çalışanların işten çıkarılma nedenleri firmadan firmaya değişiyor ancak ortak temalar da var.

Pandemi sırasında internet kullanımındaki artış, teknoloji devlerinin çok sayıda yeni pozisyon açmasıyla sonuçlandı ve sektörde işe alımların devam edeceğine dair bir inanç hakimdi.

Örneğin Facebook, Whatsapp ve Instagram’ın sahibi Meta, bu yılın ilk dokuz ayında 15 binden fazla kişiyi işe aldı.

Ancak şimdi şirket yöneticileri bunun yanlış bir hesaplama olduğunu dile getiriyor.

Meta CEO’su Mark Zuckerberg, şirketin iş gücünün yüzde 13’ünü işten çıkarma kararını açıklarken, yatırımlarını artırma kararının kendisine ait olduğunu ancak sonucun beklediği gibi olmadığını söyledi.

PAZARDAKİ DEĞİŞİM

Çevrimiçi reklamlar, birçok teknoloji firması için başlıca gelir kaynağı ancak şirketlerin çoğu reklam konusunda zor günler yaşıyor.

Firmalar, izinsiz bir şekilde kullanıcıları takip eden reklam uygulamalarına karşı artan bir muhalefetle karşı karşıya. Örneğin Apple, cihazlarında uygulamalar için kullanıcılarının çevrimiçi davranışlarını izlemeyi ve bu verileri reklamverenlere satmayı zorlaştırmıştı.

Ekonominin yavaşlamasıyla birçok firma çevrimiçi reklam bütçelerinde kesintiye gitti.

Artan faiz oranları özellikle finansal teknolojiler dikeyindeki şiketleri vurdu.

PP Foresight’tan teknoloji analisti Paolo Pescatore, “Çeyrek bazında kazançlar birçok büyük teknoloji şirketinde gerçekten hayal kırıklığı yarattı. Kimse bundan muaf değil.” diyor.

Apple’ın CEO’su Tim Cook bile şirketin işe alımlara devam ettiğini ancak yalnızca belirli pozisyonları kapsadığını söylerek ihtiyat sinyali verdi.

Amazon, müşteri önceliklerine odaklanmaya zorlayan işten çıkarmalarının sebebi olarak “sıradışı ve belirsiz makroekonomik ortamı” gösterdi.

Şirketin Sözcüsü Kelly Nantel, “Yıllık operasyonel planlama sürecimizin bir parçası olarak, iş birimlerimizin her birini ve bunlara ilişkin neleri değiştirmemiz gerektiğini inceliyoruz.

“Mevcut makro ekonomik ortam (ve birkaç yıllık hızlı işe alım süreci) göz önüne alındığında, bazı ekiplerde ayarlamalar yapılıyor, bu da bazı ekiplerdeki belirli rollerin artık gerekli olmadığı anlamına geliyor. Bu kararları hafife almıyoruz ve etkilenebilecek tüm çalışanları desteklemek için çalışıyoruz.”

BALON SÖNÜYOR

Yatırımcılar ayrıca firmaları fazla şişmiş olmak ve yavaşlama sinyallerine yanıt vermekte yavaş davranmakla suçlayarak maliyetleri azaltma baskısını artırdılar.

Aktivist yatırımcı Christopher Hohn, Google ve YouTube’un ana şirketi Alphabet’e yazdığı açık mektupta firmayı istihdamını ve maaşlarını düşürmeye çağırdı.

Hohn mektupta Alphabet’in maliyetler konusunda daha disiplinli olması ve sürücüsüz otomobil şirketi Waymo gibi projelerden kaynaklanan kayıpları azaltması gerektiğini söyledi.

Kâr elde etmek ve yeni kullanıcı kazanmak konusunda zor günler yaşayan Twitter’ı satın alan Elon Musk da şirketin maliyetlerinin azaltılabileceği görüşünde.

Buna ek olarak çok sayıda kişi, Musk’ın Twitter için ederinden fazla para ödediğini ve bunun bedeli olarak baskıyı artırdığını iddia ediyor.

Musk, firma çalışanlarının yarısını işten çıkardı ve geride kalanlar için “uç” bir iş ahlakı vaat ediliyor.

ABD basınında Salı günü çıkan haberlere göre Musk, Twitter personeline “yüksek yoğunlukta uzun saatler” çalışılan bir kültüre sadık olmaları veya ayrılmaları gerektiğini söyledi.

Endüstri gözlemcisi Scott Kessler kısa vadede yatırım karşılığını vermeyebilecek sanal gerçeklik veya sürücüsüz otomobiller gibi yüksek teknoloji alanlarına yapılan büyük harcamalara daha az tolerans gösterildiğini söylüyor.

Yatırımcılar aynı zamanda sektörde bazılarına ödenen yüksek ücretleri ve cömert ikramiyeleri sürdürülemez buluyor.

Kessler, “Bazı şirketler acı gerçeklerle yüzleşmek zorunda kaldı” diyor.

Getty Images

Dijital yönetim araçları sağlayan WorkForce Software’den Mike Morini, bunun bir dönüm noktası olabileceğini şu sözlerle belirtiyor:

“Teknoloji endüstrisinde ne pahasına olursa olsun büyüme dönemi sona eriyor.”

Büyük teknoloji firmaları ekonomik türbülansla sarsılsa da henüz yıkılmış değiller.

Amazon’un kurumsal ve teknik pozisyonlar için planladığı 10 bin işten çıkarma, ofis personelinin yalnızca yüzde 3’ünü ilgilendiriyor.

İşten çıkarmalar, büyük firmalardan ayrılan yetenekli personelin yeni şirketlere katılması veya yeni şirketler kurması gibi farklı başlangıçlara neden olabiliyor.

Kıdemli Silikon Vadisi gözlemcisi Mike Malone’nin BBC’ye söylediği gibi: “Vadinin üzerini henüz çizmeyeceğim. Hâlâ çok umut var.”