Taban fiyatla ilgili önergeye AKP ve MHP’den ret

HDP’nin ‘Asgari fiyat alan işçilerin yaşadıkları problemlerin araştırılması’na yönelik genel görüşme önergesinin gündemin ön sırasına çekilerek bugün görüşülmesine ait küme önerisi, TBMM Genel Konseyi’nde AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. Teklifin münasebetini açıklayan HDP İstanbul Milletvekili Oya Ersoy şunları söyledi:

“EKONOMİK TOPLUMSAL KURUL 12 YILDIR TOPLANMIYOR”

*Asgari fiyat Türkiye’de bir emekçinin kazandığı en az fiyat olmaktan çok daha fazla bir mana tabir ediyor. Tüm bir çalışma hayatını ve neredeyse de tüm çalışanların fiyatlarını belirliyor. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı bir anket çalışması başlatmış personellerin, patronların ve kamuoyunun beklentilerini tespit etmek istiyormuş.

*Aynı bakanlık bırakın Taban Fiyat Komitesi’nin anti demokratik olmasını Vedat Alım vazifeye geldiğinden beri yılda 3 sefer toplanması gereken 3’lü Müracaat Heyeti’ni bile hiç toplamadı. Ekonomik Toplumsal Kurul ise 12 yıldır toplanmıyor.

*Dünyanın bir diğer ülkesinde taban fiyat Türkiye’de olduğu kadar konuşulmuyor. Zira Türkiye’de taban fiyat ortalama fiyat hâline getirilmiş durumda, sayenizde.

*Sürekli ‘Ekonomimiz büyüyor’ diye övünüyor iktidar fakat bakıyoruz, bu büyümeden işçiler asla hisse almıyor. Gayrisafi yurt içi hasıla içindeki emek gelirleri hissesinin oranı 2016’da yüzde 37,8’ken 2022’de yüzde 25,4’e düşmüş.

“SİZİN ŞİRKETLERİNİZ VE SERMAYEDARLARINIZ BÜYÜYOR”

*Ne büyüyor, sizin şirketleriniz ve sermayedarlarınız büyüyor. İşçilere ne oluyor? Getirdiğiniz hal Türkiye sefalet endeksinde 156 ülke ortasında birinci sıraya oturmuş durumda. 2022’nin başında ‘asgari fiyata yüzde 50 artırım yaptık’ diye övündünüz. O fiyat daha ikinci ayında eridi.

*Temmuzda yapılan enflasyon farkı artırımı ile taban fiyat 5 bin 500 liraya çıktı pekala açlık sonu temmuz ayında ne oldu? 6 bin 839 lirayı geçti. Kasım ayında açlık sonuna baktığımızda 7 bin 785 liranın üstüne çıktı taban fiyat açlık sonunun 2 bin 285 lira altına indi. Yoksulluk hududu ise neredeyse minimum fiyatın 4 katından daha fazla.

“ÇALIŞANLARIN YÜZDE 49’U MİNİMUM FİYAT CİVARI YAHUT ONUN ALTINA ÇALIŞIYOR”

*Bu ülkede çalışanların yüzde 49’u minimum fiyat civarı yahut onun altına çalışıyor. Bu orana baktığımızda tarım dışı dallarda yüzde 43, endüstride yüzde 50, deri dalında yüzde 59,72, besin dalında yüzde 65, inşaatta yüzde 54, toptan ve perakende dalında yüzde 64, turizmde yüzde 72.

*Kadınların daha ağır çalıştığı bölümlere baktığımızda; bayanlar erkeklerden daha az kazandığı üzere taban fiyat altı çalışan bayan sayısı erkeklerin kat kat üstünde.

*Bugün taban fiyatla geçinmek zorunda kalan bir emekçi ne besine erişebiliyor ne de barınmaya ve mutfak enflasyonunun bile yüzde 134,77 oranında arttığı bu ülkede taban fiyatın yalnızca mutfak enflasyonu dikkate alındığında bile yüzde 134 artması gerekir.

*Asgari fiyat belirlenirken oransal büyümeden bahsediliyor ancak bu orandan daha çok bu fiyatla ne alınabildiği değerlidir. Kıymetli olan taban fiyatla barınma, beslenme, ısınma üzere temel gereksinimlerin karşılanıp karşılanamadığıdır.

*Bunun için yani işçileri enflasyon karşısında ve bu derin fakirleşme sürecinden kurtarabilmek için, en azından minimum seviyede kurtarabilmek için yapılacaklar belirlidir.

“ASGARİ FİYATIN BİZ EN AZ 12.500 LİRA OLMASI GEREKTİĞİNİ SAVUNUYORUZ”

*Ücretle çalışan milyonlarca insanın refah artışının sağlanması için fiyat artırımlarında enflasyon farkının üzerine ekonomik büyüme paralelinde bir refah hissesi eklenmek zorundadır. Gelir adaletinin sağlanabilmesi için minimum fiyat, tek kişinin geçimi üzerinden değil, bir emekçinin ailesinin geçimini sağlayacak geçim fiyatı olarak belirlenmek zorundadır ve gelirde adalet olabilmesi için vergide de adalet sağlanmalıdır.

*Evet, az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınacak bir sistem getirilmek zorundadır. Bunlar yapılmadan belirlenecek olan bir taban fiyatın milyonları açlığa mahkûm edeceği açıktır. Halkların Demokratik Partisi olarak minimum fiyatın biz en az 12.500 lira olması gerektiğini savunuyoruz ve yüzde 1’in zenginliği için yüzde 99’un vefatına çalıştırılmasını asla kabul etmiyoruz.

HDP’nin önerisi üzerine DÜZGÜN Parti Kümesi ismine kelam alan Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş da şunları söyledi:

“AÇLIK SONUNUN ÇOK ALTINDADIR”

*Asgari fiyat demek aslında en aşağı, en düşük fiyat demektir yani sefalet fiyatı demektir. Bugün prestijiyle 5 bin 500 TL olan taban fiyat açlık hududunun çok altındadır. TÜİK’in sayılarına baktığımız vakit, TÜRK-İŞ’in sayılarına baktığımız vakit gerçek ortaya konuyor. Bugün TÜRK-İŞ’in açlık hududu 7 bin 785 lira, ortadaki fark 2 bin 285 lira yani şu anda sefalet fiyatının de sefaleti bir yapıyla karşı karşıyayız.

*Bu minimum fiyatla, bizim taban ücretlimiz meskenini nasıl geçindirecek, kirasını nasıl verecek? Elektrik, su parasını, yakıt parasını… Hele hele çocuklarını okula nasıl yollayacak? Hani diyoruz ya ‘Çocuklar okula aç gidiyor, kahvaltısız gidiyor.’

*İşte, bunların, bu gerçeklerin görülmesi lazım, bunların düzeltilmesi lazım. Zira resmi enflasyonun yüzde 85 olduğu, gayri resmi enflasyonun yüzde 185 olduğu, besin üretim enflasyonun yüzde 156 olduğu, perakende besin fiyatlarının yüzde 200 arttığı bir ülkede, enflasyon canavarının emekçiyi, memuru, emekliyi yok ettiği bir devirde taban ücretliye ne kadar artırım yaparsanız yapın tekrar de enflasyonun altında ezilecek, enflasyon canavarı bunu yutacaktır. Enflasyonu denetim altına almadığınız sürece de dar ve sabit gelirliler perişan olmaya devam edecek.

“ASGARİ FİYATIN DURUMUNU EN YETERLİ SEFALETE MAHKUM EDİLENLER BİLİR”

CHP Küme ismine Karaman Milletvekili İsmail Atakan Ünver kelam aldı. Ünver ise şunları kaydetti:

*Asgari fiyatın durumunu en düzgün, minimum fiyatla yaşayan yani sefalete mahkum edilenler bilir. 2022 yılına 4 bin 253 lira taban fiyatla giren işçi temmuz ayında gelen artırımla 5 bin 500 liraya ulaşan fiyatıyla ocak ayında aldığını alamadı.

*Bir personel taban fiyatla ocak ayında 287 kilo pirinç, 98 koli yumurta, 93 kilo beyaz peynir, 166 litre ayçiçeği yağı, 817 kilo kuru soğan, 833 kilo patates, 210 kilo kuru fasulye alabiliyordu.

“VATANDAŞIN SOFRASINDAN EKSİLEN EKMEĞİN HESABINI VERECEKSİNİZ”

*Bunun karşısında temmuz ayında bir lütufmuş üzere yapılan artırımla 5 bin 500 liraya ulaşan minimum fiyatla bugün bu eserlerden ne kadar alabiliyor? 162 kilo pirinç, 87 koli yumurta, 55 kilo beyaz peynir, 113 litre ayçiçeği yağı, 392 kilo kuru soğan, 458 kilo patates, 137 kilo kuru fasulye.

*Asgari ücretlinin sofrasından 115 kilo pirinci, 11 koli yumurtayı, 38 kilo beyaz peyniri, 53 kilo ayçiçeği yağını, 425 kilo kuru soğanı, 375 kilo patatesi, 73 kilo kuru fasulyeyi siz çaldınız; sizin ‘Nas var’ diye diye kurduğunuz bu ekonomik, faizci tertip çaldı. Açlık hududunun 8 bin liraya ulaştığı bir ortamda ‘Asgari ücretliye artırım yaptık, rahat etti’ diyebiliyor musunuz?

Diyemezsiniz. Minimum fiyat görüşmeleri sırasında yaptığınız insani düzey vurgusu minimum ücretliyi açlığa mahkum eden düzey mi? Vatandaşın sofrasından eksilen ekmeğin hesabını elbette sandıkta minimum ücretliye vereceksiniz, sandıktan kaçamayacaksınız. (ANKA)