TL’nin rakibi için baht günü yarın
Latin Amerika ülkesi Arjantin, yarın genel seçimler için sandık başına gidecek. Ekonomik krizin gölgesinde yapılacak seçimlerin sonucunda ülkenin yeni devlet lideri aşikâr olacak.
Seçim yarışının, 13 Ağustos’ta düzenlenen ön seçimde en yüksek oyu alan çok sağcı popülist aday Javier Milei, ana muhalefet ittifakının adayı Patricia Bullrich ile iktidarda olan “Peronist” ittifakın adayı mevcut İktisat Bakanı Sergio Massa ortasında geçmesi bekleniyor.
Çok sayıda anket şirketinin seçim araştırmalarında, Milei’nin oy ortalaması yüzde 34,6 olarak görünürken, Massa yüzde 30,4, Bullrich ise yüzde 26,1 olarak gösteriliyor.
Ülkedeki seçim maddesine nazaran, bir adayın devlet lideri seçilebilmesi için birinci tıpta geçerli oyların yüzde 45’ini alması ya da en yakın rakibine yüzde 10 fark atması gerekiyor.
Seçimlerin birinci çeşidinde bunların gerçekleşmemesi durumunda 19 Kasım’da halk, bir sefer daha sandık başında olacak.
PARA ÜNİTESİ DE OYLANACAK
Yüzde 138’lik oranla dünyada en yüksek üçüncü resmi enflasyona sahip olan ülkede, yarınki seçimde para ünitesi de oylanacak.
Ön seçimde sürpriz yaparak yüzde 30 oyla birinci sırada yer alan Javier Milei, seçilmesi halinde Arjantin Merkez Bankası’nı kapatıp para ünitesi pesoyu tedavülden kaldırmayı vaat ediyor.
El Salvador ve Ekvador’un 20 sene evvel yaptığı üzere lokal para ünitesini terk edip ABD dolarını resmi para ünitesi yapmayı vaat eden 52 yaşındaki Milei, hem fizikî özellikleri hem de siyasi çizgi olarak ABD’nin çok sağcı eski lideri Donald Trump’a benzetiliyor.
Sivil silahlanmanın önündeki kısıtlamaların gevşetilmesi ve organ ticaretinin hür bırakılması üzere vaatleri de olan Milei, anketlerde önde görüyor.
Eski televizyon yıldızı Milei, birtakım bakanlıkların kapatılmasına ve devlete ilişkin tüm işletmelerin özelleştirilmesine, kamu harcamalarının da kısılması gerektiğine vurgu yapıyor.
Mevcut durumdan hoşnutsuz kitlelerde, popülaritesi süratle yükselen Milei, seçildiği takdirde Arjantin’de görülmemiş “radikal değişimler” yapacağını söyledi.
Ön seçimleri ikinci sırada tamamlayan Değişim İçin Bir arada Koalisyonu Önderi 67 yaşındaki Bullrich ise kabahat örgütlerine karşı sıkı çaba ve kamu harcamalarının kısılmasını vadediyor.
Milei dışındaki adaylar, para ünitesi olarak dolara geçişe karşı çıkıyor.
EKONOMİK KRİZ SONUCU BELİRLEYEBİLİR
Arjantin basınına değerlendirmede bulunan Politik Analist Nacho Montes, ekonomik kriz ve Arjantin pesosundaki büyük kıymet kaybının, halkın seçim tercihinde tesirli olacağını savundu.
Ülkenin “ölümcül bir krizden” geçtiğini lisana getiren Montes, “Şu anda kimin kazanacağı ya da sonuçların ikinci çeşide kalıp kalmayacağını belirlemek sıkıntı, hatta iddiası bile karmaşık görünüyor. Bu kriz ortamından büyük bir gizem çıkabilir.” tabirini kullandı.
Bloomberg’de dün yayımlanan “Yüzde 130’a yükselen enflasyon Arjanti’i radikal bir yola itiyor” başlıklı haberde, Milei’nin dolara geçiş vaadinin halkta karşılık bulduğuna lakin planla ilgili büyük belirsizlikler olduğuna dikkat çekildi.
Milei’nin dolarizasyon için başlangıçta en az 40 milyar dolara gereksinim duyduğu lakin bu parayı nereden bulacağının meçhul olduğu belirtilen haberde, Arjantinlilerin bankacılık sistemi ve ülke dışında tuttuğu döviz ölçüsünün büyüklüğüne işaret edildi.
500 MİLYAR DOLAR YASTIK ALTI YA DA YURT DIŞINDA
Arjantin’de yerleşiklerin yastık altında ya da kilitli kasalarda 246,8 milyar dolar, ülke dışında 261,1 milyar dolar tuttuğu, ülkede ithal eserler, lüks restoranlar ve emlak dalında nakit dövizin kullanıldığı da Bloomberg haberinde aktarıldı.
Bankacılık sistemine itimadın olmadığı ülkede, beşerler dövizlerini bankada tutmuyor.
Son 10 yılda dünyada dolar karşısında en çok paha kaybeden para ünitelerinden biri olan Arjantin pesosu, paha kaybında ekseriyetle TL ile yarışıyor.
Ülkede resmi dolar/peso kuru 350 düzeyinde olsa da karaborsa kurunun 1000 düzeyinde olduğu belirtiliyor. Ülkede birçok farklı kur bulunuyor.
Türkiye’de son yıllarda uygulanan siyasetlerle döviz kuru ve enflasyon patlasa da durum şimdi Arjantin kadar vahim değil.
