‘Töre mi, namus mu?’ tartışması sürerken tahliye oldu

Kulp ilçesinin İnkaya köyünde yaşayan Emetullah Polat yasak münasebet sonucu gebe kaldı. Badikan aşiretine mensup aile bireyleri tarafından sorgulanan bayan, evli bir çocuk babası kuzeni Muharrem Yıldırım’dan gebe kaldığını sav etti. Öldürüleceği tasası taşıyan Yıldırım güvenlik güçlerine sığınarak durumu anlattı.

Kuzeniyle geçmişte bir duygusal bağ yaşadıklarını, fakat evlendikten sonra bu bağlantıyı bitirdiğini, muhakkak tecavüz etmediğini belirtti. Yıldırım, kızın ailesinin şikâyeti üzerine nitelikli cinsel istismar cürmünden tutuklanarak cezaevine gönderildi. Hakkında Ağır Ceza Mahkemesinde dava açılan Muharrem Yıldırım’ın yargılaması devam ederken İsimli Tıp Kurumu’ndan gelen rapor herkesi şaşırttı. DNA testinde bebeğin Yıldırım’a olmadığı ortaya çıkınca beraatına karar verilerek tahliye edildi.

“BENİ KİMSE AZMETTİRMEDİ YALNIZ BAŞIMA ÖLDÜRDÜM”

Kızın ailesi sanığın peşini bırakmayınca savcılığa başvuran Muharrem Yıldırım, kızın ailesinin kendisinden eşini boşayıp kızlarıyla evlenmesini istediklerini, can güvenliği olmadığını belirterek muhafaza kararı istedi. Yıldırım Silvan ilçesinde 7 Kasım 2011 günü öldürüldü. Olaydan 6 ay sonra yakalanan katil zanlısı M.N.P, Muharrem’i kız kardeşine tecavüz ettiği için tek başına öldürdüğünü, kimsenin kendisini azmettirmediğini söyledi.

TÜM AİLEYE DAVA AÇILDI

Başsavcılık aile meclisinin toplanarak infaz kararı aldığını, cinayeti daha az ceza alması için ailenin yaşı küçük bireyi M.N.P’ye işlettikleri gerekçesiyle 12 kişi hakkında “Töre saikiyle tasarlayarak taammüden adam öldürmek, azmettirmek” cürümlerinden ömür uzunluğu mahpus istemiyle dava açtı.

“BERDEL TEKLİF ETTİLER KABUL ETMEDİK”

Ağır Ceza Mahkemesinde tabir veren öldürülen Muharrem’in ağabeyi Übeydullah Yıldırım, “Kardeşim Muharrem tutuklanınca kızın ailesi bizden 50 bin lira para istedi, ayrıyeten kardeşim Muharrem’in kızla evlenmesini, Muharrem’in kız kardeşinin de kızın ağabeyi ile evlendirilmesi halinde hasımlığın son bulacağını, aksi halde Muharrem’i öldüreceklerini söylediler.

Biz de DNA testi sonuçlanmadan bu hatası kabullenmeyeceğimizi bildirdik. DNA raporu çıkınca raporu alıp köyde toplandık. Kızın ailesi bu kere ‘Bu rapor para karşılığı torpille alınmıştır’ diyerek kızın Muharrem’le nikâhlanmasını istediler. Bizde bebeğin babası oburu olduğu için bunu kabul etmedik. Tüm tehditlere karşın emniyete müdafaa ve silah müracaatında bulunduk, ne muhafaza verildi, ne de silah müracaatımız kabul edildi. Polat ailesinin ileri gelenleri köy meskeninde toplanıp infaz kararı aldı ve kardeşim öldürüldü” dedi.

“DNA RAPORU DÜZMECEDİR İNANMIYORUM”

Davanın tek tutuklu sanığı M.N.P, Yıldırım’ı ablasına tecavüz ettiği için öldürdüğünü, DNA testine inanmadığını, bu raporun uydurma yahut parayla alınmış olabileceğini düşündüğünü belirterek, “Beni kimse azmettirmedi” dedi. 27 Ekim 2015 günü mahkeme, yörenin gelenek, görenek ve ömür usulüne bakıldığında Muharrem Yıldırım’ın bir namus sıkıntısı kapsamında töre saikiyle öldürüldüğüne dikkat çekti.

Mahkeme sanık M.N.P’yi ağırlaştırılmış müebbet mahpusla cezalandırdı, sanığın yaşının küçüklüğü nedeniyle cezayı 24 yıla indirip tahrik yahut güzel hal indirimi uygulamadı. Sanığın babası, 4 ağabeyi, amcası ile amcası oğullarının da ortalarında bulunduğu 11 sanık hakkında ise cinayeti aile meclisi kararıyla aldıklarına dair kâfi somut ve inandırıcı kanıt elde edilemediğinden beraatlarına karar verdi.

YARGITAY BERAATLARI ONADI, SANIĞA DA İNDİRİM İSTEDİ

Yargıtay 1. Ceza Dairesi 18 Haziran 2019 günü belgeyi asıldan inceleyip tüm aile bireyleri hakkında verilen beraat kararlarını onarken, M.N.P’ye verilen 24 yıl cezayı fazla bularak mahallî mahkeme kararını oy birliğiyle bozdu. Yargıtay bozma kararında töre cinayetlerinin kriterlerini de belirledi.

Töre saikiyle öldürmeden kelam etmek için öncelikle mağdurun toplumda genel olarak benimsenmiş bir davranış, ya da ömür biçimine ters hareket etmiş olması ve bu muhalif davranışın mevtle cezalandırılması gerektiğinin o toplumda yaşayanlar tarafından beklenen bir reaksiyon olduğunun kabul edilebilmesi gerektiğine dikkat çekti. Cinayetin fail tarafından toplumun öldürme beklentisinin yönlendirmesiyle, yalnızca ters davranışın cezalandırılması vazifesi üstlenilerek işlenmesi halinde töre saiki olabileceği vurgulandı.

TÖRE NAMUSU DA İÇİNE ALAN ÜST BİR KAVRAMDIR

Yargıtay, töre kavramının namus kavramıyla sıklıkla karıştırıldığını, namus kavramının bir toplum içinde ahlak kurallarına ve toplumsal pahalara bağlılık, iffet, doğruluk, dürüstlük olarak tanımlandığını, töre ile namusun benzeri, lakin farklı kavramlar olduğu, merasimin aşikâr şartlarda namusu da içine alan üst bir kavram olduğuna dikkat çekti.

TOPLUM İSTEMEDİ, KIYMET YARGILARINA MUHALİF DİYE ÖLDÜRDÜ

Yargıtay, bireylerin sübjektif namus anlayışından, kıskançlıktan, cinsel dilek ve isteklere karşılık alamamaktan, kınamaktan, hoşlanmamaktan, tasvip etmemekten ve kelam geçirememekten kaynaklı işlenen cinayetlerin “Töre” olarak nitelendirilemeyeceğinin altını çizdi. Tıpkı biçimde, toplumun tasvip etmediği yahut kınadığı davranışları, ömür biçimini tercih edenlerin öldürülmesinin de toplumdaki öldürme beklentisi açıkça ortaya konulmadan, yalnızca bu nedenle töre saikiyle öldürme olarak değerlendirilemeyeceğine işaret edildi.

Yargıtay ablasıyla gönül ilgisi yaşadığı argümanıyla Muharrem Yıldırım’ı öldüren suça sürüklenen çocuğun, kendi sübjektif kıymet yargılarına alışılmamış hareket ettiğini düşündüğü Muharrem’i toplumsal bir istek olmaksızın taammüden öldürdüğünü, töre saikiyle verilen mahkûmiyet kararının metot ve yasaya alışılmamış olduğunu belirtti.

Yargıtay, cinayetin töre saikiyle işlenmediğini, kabahat tarihinde 15-18 yaş kümesinde olan sanığın cezasında indirim oranının artırılması gerektiğine hükmetti.

15 YIL CEZA ONANDI 5 AY SONRA TAHLİYE OLDU

Dosyayı ikinci sefer ele alan Ağır Ceza Mahkemesi sanığı 5 Eylül 2019 günü 15 yıl mahpusla cezalandırdı, tekrar güzel hal ve tahrik indirimini uygulamadı. Belgeyi yine inceleyen Yargıtay verilen cezanın yordam ve yasaya uygun olduğunu belirterek kararı 25 Ocak 2021 günü oy birliğiyle onadı. Karar cinayet tarihinden 10 yıl sonra kesinleşirken, sanık M.N.P onama kararından 5 ay sonra 15 Haziran 2021 günü cezasını tamamlayıp tahliye edildi.