Türk-Yunan ilişkilerinde yeni rota olumlu iklimde süreklilik ve tutarlılık hedefi

ATINA (AA) – AA muhabiri, Türkiye’deki deprem felaketinin ve Yunanistan’daki tren kazasının ardından adım adım yakınlaşan ikili ilişkileri, Erdoğan ve Miçotakis’in Litvanya’nın başkenti Vilnius’taki görüşmesinde verilen mesajları ve genel seçimleri geride bırakan iki ülkenin yeni dönem için çizdiği rotayı derledi.

“Kötü günde dayanışma”nın getirdiği diyalog süreci

İki ülke arasında başta Ege Denizi’nde birbiriyle bağlantılı, Türkiye’nin temel hak ve çıkarlarını doğrudan etkileyen bir dizi sorun olsa da özellikle 2020’de tansiyonun yükseldiği ikili ilişkiler, Türkiye’deki deprem ve Yunanistan’daki tren kazasının ardından karşılıklı dostluk ve dayanışma mesajlarının verildiği yeni bir çehreye büründü.

Türkiye’de 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ve Yunanistan’da 28 Şubat gecesi yaşanan tren kazasının ardından Türkiye ve Yunanistan’ın birbirine destek olması, süregelen inişli çıkışlı ilişkileri kötü günde dayanışma noktasına getirdi.

Türkiye’deki depremlerin ardından Yunan siyasiler dayanışma mesajları verdi, Yunan halkı geniş çaplı yardım kampanyaları düzenledi ve Miçotakis’in Erdoğan’ı arayarak taziyelerini iletmesiyle iki ülkenin üst düzey iletişim kanalları da tekrar açıldı.

Yunanistan’da 57 kişinin hayatını kaybettiği tren kazasının ardından da Türkiye’den Yunanistan’a taziye dilekleri en üst düzeyde iletildi.

Kazada hayatını kaybeden makinist Nikos Nalbantis’in o dönem Türkiye’de cezaevinde hükümlü bulunan babası Dimitrios Nalbantis’in oğlunun cenazesine katılabilmesi, Türkiye ile Yunanistan arasındaki hükümlü nakline yönelik anlaşma kapsamında ülkesindeki cezaevine nakledilmesiyle sağlandı.

Uluslararası platformlarda karşılıklı destek kararı

Dışişleri Bakanları arasındaki temaslar da ilişkilerin seyrine dönük olumlu adımları beraberinde getirdi.

Deprem sırasında Latin Amerika gezisinde olan o dönemki Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, gezinin hemen bitiminde o dönemki Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile deprem bölgesini ziyaret etti.

“İlişkilerin iyileşmesi için deprem veya herhangi bir afeti beklemeye gerek olmadığını” vurgulayan iki bakan, daha sonra 20 Mart’ta Brüksel’de düzenlenen Uluslararası Bağışçılar Konferansında önemli bir yakınlaşma adımını açıkladı.

İki bakan, Türkiye’nin, 2025-2026 döneminde Yunanistan’ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Geçici Üyelik adaylığını, Yunanistan’ın da Türkiye’nin Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) Genel Sekreterliğine adaylığını desteklemesine karar verdiğini duyurdu.

“Pozitif Gündem”le işbirliği

Türkiye ve Yunanistan arasında Pozitif Gündem kapsamında Ortak Eylem Planı’nın görüşmeleri de yürütülmeye devam etti.

Son olarak Ankara’nın ev sahipliğinde 22 Mart’ta düzenlenen 4. tur görüşmelerde girişimcilik, turizm, enerji, ulaştırma ve telekomünikasyon, denizcilik, bilgi ve iletişim teknolojileri, eğitim, sosyal güvenlik, sağlık ve çevre alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi gibi 25 başlıkta kaydedilen ilerleme ele alındı.

Her iki tarafın, Pozitif Gündem bağlamında ilave işbirliği yürütme konusundaki mutabakatı sürüyor.

Seçimlerin ardından NATO buluşmasıyla yeni başlangıç

Türkiye’de 28 Mayıs’ta düzenlenen Cumhurbaşkanı Seçimi ve Yunanistan’da 25 Haziran’da düzenlenen genel seçimlerin ardından her iki ülkede de yeni hükümetler kuruldu.

Seçimlerle halkları nezdinde güven tazeleyen iki ülke liderinin NATO Zirvesi’ndeki buluşmaları da, ilişkilerde yeni dönemde yeni bir seyir izlenmesine yönelik yol haritasını ortaya koydu.

Görüşmenin iyi bir atmosferde geçtiğini ortak bildiriyle duyuran iki ülke, son aylarda ikili ilişkilerde oluşan olumlu iklimin süreklilik ve tutarlılık arz etmesinin her iki ülkenin de yararına olduğu konusunda varılan fikir birliğinin altını çizdi.

Türkiye ve Yunanistan’ın bundan sonraki yol haritasında, ilişkileri olumlu ivme üzerine inşa etmek ve iki ülke arasında çoklu iletişim kanallarını harekete geçirmek yer alıyor.

NATO’daki görüşmenin önemli sonuçlarından biri de Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin (YDİK) bir sonraki toplantısının sonbaharda Selanik’te düzenlenmesine karar verilmesi oldu.

Böylelikle 4’üncüsü Mart 2016’da İzmir’de düzenlenen YDİK toplantısından 7,5 yıl sonra heyetlerin bir kez daha bir araya gelmesi planlandı.

Liderlerden yakınlaşma mesajları

Erdoğan ve Miçotakis’in NATO’daki görüşmesinin en önemli sonuçlarından biri ise iki liderin Türkiye-Yunanistan ilişkilerinin iyileşmesini sağlayacak güven ortamının ve koşulların oluşturulması amacıyla her düzeyde daha sık temaslarda bulunulması niyetlerini vurgulaması oldu.

Görüşmeyi değerlendiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, hedefinin “düşmanları değil, dostları artırmak” olduğunu belirterek “Bu dostluğumuzu nasıl daha fazla perçinleyeceğiz, nasıl bu dostluğumuzu daha da güçlendireceğiz, onun görüşmelerini yaptık. Bugünkü görüşme adeta bunun temellerinin yeniden atıldığı bir görüşme oldu.” demişti.

Yunanistan Başbakanı Miçotakis de Türkiye ve Yunanistan’ın tekrar yakınlaşma niyetinde olduğunu işaret ederek “Bu, Türkiye ile aramızdaki önemli sorunların sihirli bir şekilde çözüldüğü anlamına gelmez ancak her iki liderin pozitif bir bakış açısıyla tekrar yakınlaşma isteğini gösterdiğine inanıyorum ve bana göre bugünkü görüşmenin en önemli sonucu budur.” diye konuşmuştu.

Miçotakis, daha önce de birçok konuşmasında her iki ülkede arkasında güçlü halk desteği olan hükümetlerin görevde olmasının, sorunların çözülmesinde olumlu rol oynayabileceğini vurgulamıştı.

Muhabir: Derya Gülnaz Özcan