Üç ayda dört sefer zamlanan çayı bu kere de kuraklık vurdu
Doğu Karadeniz’de Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun vilayetlerinde, 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile tarafından yapılan yaş çay üretiminde üçüncü sürgün hasat periyodu sürüyor.
Küresel iklim değişikliğine bağlı kuraklıktan etkilenen çay tarımında, hava sıcaklıların yüksek seyretmesi ve yağış oranlarındaki azalma rekolte kaybına yol açıyor.
Çayda, kuraklığın yanı sıra yanlış hasat ve eksik gübreleme nedeniyle son 5 yılda rekoltede düşüşün sürdüğü gözlemleniyor.
2021de Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun’da 860 bin tonun üzerinde alım yapılan yaş çay, geçen yıl yaklaşık 583 bin tona gerilerken, hasat ve alımların sürdüğü yeni devirde ise üreticiler yaklaşık 520 bin ton yaş çayı teslim etti.
Kaynak: DHA
REKOLTEDE GEÇEN YILDAN DAHA DERİN DÜŞÜŞ BEKLENTİSİ
Rize Ticaret Borsası Lideri Mehmet Erdoğan, rekoltedeki düşüşün süreceğini belirterek, ısınan hava şartlarına uygun çay bahçeleri oluşturmasını önerdi.
Erdoğan, “Bugün biz eksikleri tespit etmeye çalışıyoruz. 5 yıl geriye baktığımızda; çay tarımında rekolte olarak, yüzde 18 ile yüzde 20 ortasında bir düşüş görülmekte. Geçen yıl da bu düşüşü yaşadık. Tahminen bu yıl biraz daha fazla bu düşüşü yaşayacağız” dedi.
Bunun sebeplerine geldiğimiz vakit da ham unsur fiyatlarındaki yükselişler öne çıkıyor” diyen Erdoğan, bilhassa gübre fiyatlarındaki artışa dikkat çekti ve “Vatandaşın gübreye erişimi de zorlaştı” diye konuştu.
YANLIŞ TOPLAMA VE İKLİM DEĞİŞİLİĞİ ETKENİ
Çay tarımında yapılan yanlış hasat ve global ısınmanın rekolte kaybına neden olduğunu da söyleyen Erdoğan, “Bu devirde tarlada emekçi manasında çalışan yurt dışı kökenli bir sürü personel geldi. Bu personeller çay toplamayı bilmediği için tarlaya ziyan verdi. Tarlada, 2 ve 3’üncü sürgünde kalması gerekli yeşil yaprak kalmadı. Bunlar toplamadan kaynaklı yapılan hatalar” dedi.
“Bunun yanında hava kaideleri ve global ısınmanın tesirlerini bölgede görmeye başladık” diyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Bölgede yağmurların ve sıcaklıkların dengesizliğini yaşadık. Rizede geçmişte 37 derece hava sıcaklığını çok az görmüştüm lakin bu yaz yaklaşık 20 gün üst üste 37 derece sıcaklıkları gördük. Çay bitkimiz buna hazır değil. Yağmur yağmadığı periyotların uzun olup, sıcakların yüksek olması bitkinin eser vermekten çok kendini muhafazaya almasına sebep olmuş.”
ÜÇ AYDA DÖRDÜNCÜ DEFA ZAMLANMIŞTI
Öte yandan, çay fiyatları son üç ayda dört kere zamlandı.
Çaya 8 Haziran’da yüzde 43-45 aralığında, 14 Temmuz’da yüzde 9,8 oranında ve 15 Ağustos’ta yüzde 5 oranında artırım yapan Çaykur, son olarak12 Eylül’de yüzde 15 oranında bir artırım daha yaptı.
Sozcu.com.tr’ye konuşan kesim kaynakları, bu ay prestijiyle yüzde 10 oranında artırım beklediklerini, kelam konusu artırımın ise beklentilerini aştığını aktarmıştı.
Böylece, seçimden evvel 10 ay boyunca çaya artırım yapmayan Çaykur, seçimlerden sonra üç ayda toplam yüzde 90’ı aşan oranda artırım yapmış oldu. (DHA, SOZCU)
