Ücretliler kaybetti, faiz gelirleri patladı
Vatandaşın geliri harcamaları kadar artmazken kira, faiz üzere gelirleri olanların karları ise patladı. Ailelerin gelirleri, yüzde 107 artarken, tüketim harcamaları ise yüzde 114.6 büyüdü. Hanehalkı harcanabilir gelirinin artması kira, faiz ve kâr hissesi elde eden hanelerin gelirindeki yüksek oranlı artışlardan kaynaklandı. Fiyat gelirlerindeki artış yüzde 81’de kaldı. CHP’nin hazırladığı iktisat raporunda, “AKP’nin iktisat siyaseti, kira, faiz ve kâr hissesi elde edenlere yararken ücretlileri ise tam manasıyla ezdi” denildi. Raporda şu belirlemeler yapıldı:
TÜRKİYE BORÇ ALICI KONUMDA
“Yüksek enflasyon nedeniyle hanehalkının harcanabilir geliri 4.5 trilyon liradan 9.2 trilyon liraya yükselirken, tüketim harcaması ise 4 trilyon liradan 8.6 trilyon liraya çıktı. Tüketim harcamasında yaşanan bu büyük artışın da altında yeniden yüksek enflasyon yatıyor. Hem fiyat artışları hem de hanehalkının yükselmekte olan enflasyondan korunmak için tüketim harcamalarını öne çekerek yaptığı biliniyor.”TÜİK datalarından faydalanılarak hazırlanan rapora nazaran, 2022 yılında mali şirketler net borç veren konumunda, mali olmayan şirketler, devlet ve hanehalkı ise net borç alan dallar oldu. Toplamda ise Türkiye iktisadı net borç alıcı pozisyonunda oldu. Ulusal gelirin yüzde 5’i oranındaki bu net borçlanma muhtaçlığının ise dış borçlanmayla karşılandığı tabir edildi. Hanehalkının refahı açısından değerli bir gösterge olan maaş ve fiyatlar ile patronun toplumsal katkıları 2022 yılında yüzde 81 artarak 3.5 trilyon liraya yükselirken, kira gelirleri yüzde 167 artarak 2.6 trilyona, faiz gelirleri yüzde 139 artarak 660 milyar liraya, kâr hissesi gelirleri ise yüzde 184 artarak 1.9 trilyon liraya çıktı.
Kira gelirleri yüzde 17.5 yükseldi
CHP‘nin iktisat raporuna nazaran fiyat gelirlerinin, GSYH içinde 2020 yılında yüzde 29 olan, 2021 yılında yüzde 26.7’ye gerileyen hissesi, 2022 yılında da yüzde 23.5’e kadar indi. Fiyat gelirlerinin ulusal gelir içerisindeki hissesinde bu dramatik düşüşün yaşandığı 2022 yılında kira (mülkiyet) gelirlerinin hissesi yüzde 13.5’ten yüzde 17.5’e, faiz gelirinin hissesi yüzde 3.8’den yüzde 4.4’e, kâr hissesinin payı ise yüzde 9.1’den yüzde 12.5’e kadar yükseldi.
