Üniversitede, bilimsel projeler gayesi dışında yürütülmüş

Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nde birtakım bilimsel emelli projelerin, bilimsel araştırma emelinden çok başta üniversite hastanesi olmak üzere üniversitenin kimi ünitelerine tıbbi ve öbür aygıt gereksinimlerinin karşılanması maksadı emeline yönelik olduğu Sayıştay raporlarında ortaya çıktı.

Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nin(MCBÜ) 2021 yılı Sayıştay raporunda, yapılan kontrollerde iki değerli yanlışlık tespit edildi. Yayınlanan raporda kimi bilimsel gayeli projelerin, üniversite hastanesi ve üniversite bünyesine kimi tıbbi araçların alınması emeline yönelik olduğu ve üniversite içi atamalarda liyakat, eşitlik unsurlarına dikkat edilmediği ortaya çıktı.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ MEVZUATTA BELİRTİLEN MAKSATLARI DIŞINDA YÜRÜTÜLMÜŞ

Sayıştay’ın 2021 yılı raporunda, Manisa Celal Bayar Üniversitesi’ndeki birtakım alt yapı projelerinin bilimsel araştırma emelinden çok başta üniversite hastanesi olmak üzere üniversitenin kimi ünitelerinin tıbbi ve öbür aygıtlar muhtaçlığını karşılama maksadına yönelik olduğu belirtildi.

Sayıştay raporunda bilimsel projelerin, bilime üniversal yahut ulusal ölçülerde katkı sağlamak, ülkenin teknolojik, ekonomik, toplumsal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlamak için yapılması gerektiği vurgusu yapılarak şu tabirlere yer verildi: “Üniversite, bilimsel çalışma ve araştırma yapmak, bilgi ve teknoloji üretmek, ulusal gelişme ve kalkınmaya takviye olmakla vazifelidir. Bir bilimsel araştırma projesinden ise, tamamlandığında sonuçları ile alanında bilime ulusal yahut üniversal ölçüde katkı yapması, teknolojik, ekonomik, toplumsal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlaması beklenmektedir.

Bilimsel araştırma projesi yapılmasındaki niyet bir aygıtın alınarak kullanılması değil yeni bir bilgi ve teknoloji ortaya koyulmasıdır. Üniversitedeki altyapı projelerinin ise içerik olarak, bu çeşitten bir çıktı elde etmekten çok, bir aygıtın satın alınarak kullanıma sokulması yüklü olduğu, çoğunlukla Üniversite Hastanesinin muhtaçlık duyduğu aygıtların satın alınmasının amaçlandığı, projelerin bütçesinde aygıt alımı dışında bir kalem olmadığı, projelerde biçimsel kurallar sağlanmasına rağmen kelam konusu aygıtların bilimsel araştırma projesi kapsamında alınması zorunluluğunun nedeninin açıklanmadığı ve bilgi ve teknoloji üretme tarafının bulunmadığı görülmüştür.”

ÖRNEKLERLE TESPİT EDİLDİ

Raporda, üniversitenin bilimsel alt yapı projelerinin kendi bünyesine tıbbi aygıt alımlarıyla ilgilisini verdiği örnek projelerle şöyle sıraladı: “Örneğin, 2021-022 no.lu projede, projenin gaye ve maksadı özetle, renal taş nedeniyle başvuran çocuklarda, çocuklara daha az ziyan veren ve cerrahiye nazaran daha az hastanede kalış imkanı sağlayacak usullerle tedavisinin sağlanması, proje sonunda bu tedavi yollarının sonuçlarının incelenmesi, proje sonrasında yeniden hastanede kalacak aygıtlarla hastanenin memleketler arası seviyede kabul görmüş aktüel tıbbi metotlarla ve çağdaş aygıtlarla hizmet verir hale gelmesi olarak belirlenmiştir.

2021-078 no.lu projede, çalışmanın gayesi özetle, hastalara flouroskopi aygıtıyla Cone Beam Tomografi çekilerek ince safra fistüllerinin saptanması ve sklerozan kolanjit ve akut pankreatit gelişme riskinin azaltılması olarak belirtilmiştir. 2020-117 no.lu projede, çalışmanın gayesi özetle, fen öğretimi ve laboratuar uygulamaları dersinde 3d yazıcı dayanaklı proje uygulamalarının öğretmen adaylarının bilimsel  yaratıcılıkları ve malzeme geliştirmeye yönelik öz yeterliliklerine tesirinin araştırılması olarak  belirtilmiştir.

Bu belirtilen proje hedeflerinden da görüldüğü üzere, projelerin özünün, gereksinim duyulan aygıtın temin edilmesi ve aygıtın özelliklerine nazaran kullanılması olduğu, bilgi ve teknoloji üretme tarafının bulunmadığı, sonuçları ile alanında bilime ulusal yahut üniversal ölçüde katkı yapması gayesinin gerçekleşmediği görülmektedir.”

Raporda hususla ilgili son olarak bilimsel projelerinin gayesine uygun olarak yürütülmesi gerektiği vurgusu yapılarak şu cümlelere yer verildi: “Üniversite tarafından yürütülen altyapı projelerinin bilgi ve teknoloji üretme, bilime ulusal yahut üniversal ölçüde katkı sağlaması, bir ünite için aygıt temini yahut döner sermayeye kaynak sağlanması maksadına yönelik olmaması gerektiği kıymetlendirilmektedir.”

MÜDÜRLÜK TAKIMLARINA İMTİHANSIZ ATAMA YAPILMIŞ

Üniversitenin raporunda ayrıyeten, üniversite bünyesindeki şube müdürlüğü ve hastane müdürlüklerinin takımlarına eşitlik, liyakat ve meslek niteliklerine uygun olmadan imtihansız atamalarında yapıldığı husus yer aldı.

Sayıştay raporunda, eşitlik, liyakat ve meslek unsurları çerçevesinde atama yapılması gereken şube müdürlüğü ve hastane müdürlüğü takımlarına, bu prensipler gözetilmeksizin ve mevzuatında belirlenen kurallar dikkate alınmaksızın atamaların yapıldığını tespit edildiği belirtilerek şu tabirlere yer verildi:

“Manisa Celal Bayar Üniversitesinde şube müdürlüğü ve hastane müdürlüğü takımlarına atamalarda mevzuatta öngörülen kuralları bertaraf edebilmek için ve bu takımlara imtihansız atama yapabilmek için öncesinde kısa vadeli fakülte, enstitü ve yüksekokul sekreterliği üzere üst vazifelere atamalar yapıldığı görülmüştür. Üstelik bu sistem istisnai olarak değil asıl atama tarzı yerine çok sayıda kullanılmıştır. Böylece, kısa müddetli atamalarla üst misyonlara atanan bireyler, Yönetmelik’in kelam konusu istisna kararından yararlanılarak şube müdürlüğü takımlarına atanmış, mevzuatla getirilen eşitlik ve liyakat aslı göz arkası edilmiştir.

Şube müdürü ve hastane müdürü takım unvanları misyonda yükselme ve unvan değişikliğine tabi takım unvanları ortasında sayılmıştır. Münasebetiyle ataması yapılacak bireylerin imtihan kaidesi dışında, 657 sayılı Kanun ve Yönetmelik’te belirlenen öbür kaideleri taşıyor olması gerekmektedir.

Sonuç olarak, Şube Müdürü olarak yapılan atamaların tecrübeli ve kâfi liyakata sahip işçiden kamu hizmetinin sağlıklı, faal ve verimli bir formda sürdürülmesinde yararlanılmak amacı, lakin kanun ve yönetmeliğin gösterdiği yordam ve temellerdeki yeterlilik kriterlerini sağladığında uygun olacağı bedellendirilmektedir. Uygulamanın devam ettirilmemesi gerekmektedir.”