Uzmanlar Uyarıyor… Şimşekli, Yıldırımlı Bir Yaza Hazırlanın! Bu Yaz Sert Geçecek…

Nisan ayı ile başlayan yağışlar, Türkiye’de yaşanan kuraklığa adeta can suyu gibi geldi. Ancak meteorolojik kaynaklar yaz aylarına doğru bu yıl Türkiye’de farklı hava olaylarının yaşanacağı öngörüsünde bulunuyor. İlkim dengesizliği Türkiye’yi de vuracak. Türkiye’yi bu yaz ne bekliyor işte uzmanların yaptığı açıklamalar.

İklim dengesizliği tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de etkisini gösteriyor. Son derece kurak geçen ayların ardından Nisan başlarında görülen yağışlar barajları biraz kıpırdatsa da kuraklığa çare olmadı.
Meteoroloji uzmanlarına göre bu yaz aylarında Türkiye’de farklı hava koşulları yaşanabilir. Ani sıcaklık ataklarının yanı sıra sert yağışların da olabileceğine dair uyarılarda bulunuldu.

Hava Forum sayfası tarafından Türkiye’yi bekleyen yaz aylarına ilişkin şöyle bir not paylaşıldı:
“El Nino etkileri sebebiyle bu yaz sert meteorolojik hava olayları ile karşılaşabiliriz. Afrika’dan bunaltıcı sert sıcak hava atakları, aralarda kuvvetli sağanak yağış, şimşek, yıldırım, gök gürültüsü, downburst ve yer yer dolu geçişleri gündemimiz olabilir…”

DOWNBURST NEDİR?

‘Süper hücre’ yağışlarının bir benzeri olan ‘downburst’, küresel ısınmanın sonucu olarak yaşanan ani hava değişimleriyle meydana geliyor. Çok sıcak hava kütlesiyle çok soğuk hava kütlesinin çarpışmasıyla ‘downburst’ yaşanıyor.

Türkiye’de son dönemde çok sık görülen tropikal hava olaylarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Meteoroloji Yüksek Mühendisi Gökhan Abur, “Yeni bir meteorolojik olayla karşı karşıyayız. “Çok güçlü sağanaklar, dolular oluşturan ve hortumdan çok daha tehlikeli olan bu olayı ülkemizde görmeye başladık. Önümüzdeki günlerde, yıllarda daha da görmeye başlayacağız” diyerek bir uyarıda bulunmuştu.

Şiddetli yağmur, dolu, yıldırım, şimşek olayları oluşturabilen ve normalin aksine aşağı yöne doğru ivme alan, aynı zamanda yanlara da saçılan çok kuvvetli hava hareketidir. Süper hücre ile benzer özeliklere sahiptir.

Sık sık kasırgalarla ve ülkemizde pek rastlanmayan tornadolarla karıştırılır. Downburst, fırtınalardan farklıdır. Şiddetli yaşanması durumunda yıkıcı etkileri olabilir.

DOWNBURST NASIL OLUŞUR?

Downburst, çok sıcak hava kütlesiyle çok soğuk hava kütlesinin çarpışması sonucunda meydana gelir. Hızla yere çöken hava yere çarpmasıyla birlikte daha fazla gidemeyeceği için aynı hızla yanlara doğru yön alır.

Şiddetli hava patlamaları, yer seviyesine ulaştıktan sonra her yöne yayılan ve kuvvetli rüzgarlar üreten, önemli ölçüde yağmurla soğutulmuş bir hava alanı tarafından oluşur.

EL NİNO TÜRKİYE’YE VURACAK

Meteoroloji Uzmanı Kerem Ökten de, tarih vererek vatandaşları uyardı. El Nino’nun Türkiye’yi vuracağını ve yağışların artacağını belirten Ökten, şu uyarılarda bulundu:
“Amerika meteoroloji sitesi Accuweather, Türkiye’nin Mayıs ayında sıcak geçeceğini öngörüyor. Bu sene el nino var. Yaz sıcak olur fakat ani şiddetli hava olayları kaçınılmaz. Tedbirli olunmalı.”

EL NİNO (Yaramaz çocuk) NEDİR?

El Nino, Güney Amerika’nın batı kıyıları olan Doğu Pasifik’te deniz suyunun ısınmasıyla başladı. Deniz suyu ısınınca iklim değişmeye başlıyor. Güneyden gelen ticaret rüzgârları yön değiştiriyor. Yön değiştirdiğinde bölgenin geçim kaynağı olan balıkçılık ölüyor. Bu bölgede bir kriz başlıyor. Burada ısınan deniz, yüzey suyunun etkisi dalga dalga bütün dünyaya yayılıyor.

El Nino ile birlikte bütün dünyada sıcak hava dalgasının hâkim oluyor. Dünyadaki meteorolojik faaliyetler değişti, doğal afetler arttı. 1998’de çok kuvvetliydi geçmiş yüzyıldaki en kuvvetli sıcaktı. El Nino dalgasıyla bir gün dolu yağışı, bir gün sıcak hava ve kuraklık olarak günlük hayatımızda etkilerini hissedeceğiz.

Türkiye’de küresel ısınma ile birlikte Akdeniz iklimi, yarı tropik iklime kaymaya başladı. Tropik iklimlerde yağışlar yaz aylarında meydana gelir. Gök gürültülü, yıldırımlı, şimşekli yağış şeklinde düşer. Bu yağışlar kuraklığa çare olmaz.

GEÇEN YIL İSTANBUL’DA YAŞANMIŞTI

İstanbul’da geçen yılın temmuz ayında şimşek fırtınası yaşanmıştı. İstanbul başta olmak üzere birçok bölge yaz yağmuru altında kalmış, gök gürültülü şimşekli sağanak korkutmuştu. Meteorolojik haritalardan dakikada 65 şimşek çaktığı görülmüştü.

CNN Türk Meteoroloji danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen yaşanan olayı şöyle açıklamıştı:

“Yaşadığımız, meteorolojik bir sistem yağışıydı. Günler öncesinden biliyorduk. Marmara Bölgesi’nde yerde sıcak hava vardı. 1 haftadır İstanbul iyice ısınmıştı. Balkanlardan soğuk hava gelince çok kuvvetli kümülonimbus bulutları meydana geldi. Bu bulutlar da içerisine çok fazla su tutan bulutlardır. İstanbul üzerinde dün şimşek ve yıldırım çoktu. Havai fişek atmış gibiydi. Nedeni de; ne kadar fazla yağmur yağarsa o kadar şimşek ve yıldırım yapar. Büyük bulutların alt tarafında ufak çaplı su damlacıkları oluyor. Yukarı kısmında ise büyük çaplı su damlaları oluyor. Büyük çaplılar pozitif elektrik yüklü, aşağıdakiler negatif yüklü oluyor. Bunlar birbirleriyle bulut içinde çarpışma ve sürtünmeden dolayı yükleniyorlar. Sonra bu yüklenmiş elektriği deşarj ediyorlar. Aralarında bu elektrik akımını geçiriyorlar, işte biz ona şimşek ya da yıldırım diyoruz. Elektrik negatiften pozitife doğru akıyor. O akma esnasında oradaki hava moleküllerini de parçalıyor. Basınç yapıyor. O da gök gürültüsü oluyor.”