Van satılık konutta, Trabzon kiralık konutta artırım şampiyonu
Ülkeye gelen Rusların Antalya ve Mersin’deki konut fiyatlarına olumsuz tesirinden sonra artık de Anadolu’daki farklı vilayetler süratli fiyat artışlarıyla ön plana çıkmaya başladı.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) 2023 Mayıs’a ait açıkladığı iki farklı rapor, satılık konut fiyatlarında Van’ın, kiralık konut fiyatlarında ise Trabzon’un artırım şampiyonu olduğunu ortaya koydu.
Buna nazaran, mayıs ayında ülke genelinde satılık konut fiyatlarının en çok arttığı vilayet, yüzde 122,8 ile Van olurken; tıpkı ay kiralık konut fiyatları yüzde 288 ile en fazla Trabzon’da zamlandı.
Hem kiralık hem satılık konut fiyatlarının ülke genelinde en çok arttığı ikinci vilayet olarak öne çıkan Malatya’da ise, satılık konutlar mayısta yıllık bazda yüzde 121,7 artarken, kira bedelleri yüzde 261,4 yükseldi.
Öne çıkan bu üç ilin emlakçılar odası liderleri, fiyatlardaki hareketliliğin nedenlerini sozcu.com.tr’ye anlattı.
Mayısta ülke genelinde yüzde 101 artan kira bedelleri, Trabzon’da yüzde 288 artarak kenti kirada artırım şampiyonu yaptı (Kaynak: BETAM)
ARAPLARA DOLAR BAZINDA KİRALAMA, KİRALARI UÇURDU
Trabzon İnşaatçılar ve Emlakçılar Odası Lideri Ayhan Taflan, kentin kiralık konut fiyat artışında başı çekmesinde artan talebe karşın inşaat maliyetlerinin artışından ötürü yeni konut yapılamıyor olmasının tesirli olduğunu; en değerli nedenlerden birinin de, meskenlerin Arap turistlere günlüğü en az 5-6 bin TL’den başlayan fiyatlarla kiralanması olduğunu söyledi.
Taflan, Körfez ülkelerinden gelen ve geniş aile yapısına sahip bu turistlerin konaklama için otel yerine konut kiralamayı tercih ettiklerini, gelmeden evvel de rezervasyon yaptırdıklarını anlattı.
8 BİN TL’Yİ BİR GÜNDE KAZANMA YOLUNA GİDİYORLAR
“Burada kiralık konut fiyatları bir yıl içinde 3 bin 500-4 bin 500 TL düzeylerinde iken 8-10 bin TL’ye kadar çıktı” diyen Taflan, “Ancak mesken sahipleri, dairelerini vatandaş yerine Arap turistlere kiralamayı daha çok tercih ediyor. Zira 8-10 bin TL’yi bir ayda kazanmak yerine Araplara kiraya verip bu parayı neredeyse bir günde kazanıyorlar. Yani bir ayda 8-10 bin TL yerine 150 bin-240 bin TL kazanmayı tercih ediyorlar” dedi.
Taflan, meskenlerin Araplara dolar bazında kiralandığını, günlüğü 250 bin dolardan başlayan bu bedellerin lüks konutlar için günlük 350-400 doları bulduğunu lisana getirdi.
TAYİNİ TRABZON’A ÇIKANLAR VE EVLENECEKLER KONUT BULAMIYOR
Hal bu türlü olunca, hem tayini çıktığı için Trabzon’a gelen memurların hem de düğün döneminin başlamasından ötürü evlenecek gençlerin kiralık daire arayıp, bulamamasıyla sonuçlandığı belirtiliyor.
Trabzon’daki kira bedellerinde durum böyleyken Taflan, satılık konut fiyatlarının da 2,5-3 milyon TL’den başladığını anlatan Taflan, 43 yıllık emlakçılık hayatında birinci kez bu türlü bir devir yaşadıklarını söylüyor:
Mayısta satılık konut fiyatları en çok Van’da arttı. (Kaynak: BETAM)
EMLAKÇI: NASIL VERSİN BEŞERLER BU KİRALARI?
“Hayat pahalılığına ve azalan alım gücüne baktığınızda, çabucak herkesin yerleşik yaşayanlardan fazla kendi çıkarını düşündüğünü görüyorsunuz. Turizm kesimi başat bir kesim, tamam ancak kaş yaparken göz çıkarmayalım.
Trabzon’un eti aşikâr, budu aşikâr; endüstrisi, fabrikası olmayan, personelin ve memurun yaşadığı bir kent. Nasıl versin beşerler bu kiraları?
Halk evvelden dişinden tırnağından artırarak mesken alırdı, artık dişinden tırnağından artırıp kira ödemeye çalışıyor. Turizm dönemi bittiğinde tekrar biz bize kalacağız. Bu düşünülmüyor. 43 yıldır bu dalın içindeyim, bu türlü bir devir hatırlamıyorum.”
VAN’DA ORANTISIZ GÖÇ TESİRLİ OLDU
Van Emlakçılar Derneği Lideri Orhan Özdek ise, son devirde Van’a 10 etraf vilayetten orantısız bir göç yaşandığını, bu durumun Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan sonra hızlandığını; ayrıyeten kentte yaşanan imar sıkıntısından ötürü yeni konut yapılamadığı için de konut stoğunun eridiğini ve artan talebi karşılayamaz hale geldiğini, bunun da hem kiralık hem satılık daire fiyatlarını artırarak Vanlıları mağdur etmeye başladığını anlattı.
“Van’a gerek yerli gerek yabancı turist tarafında önemli bir ilgi var. Bu, Van’ın pozisyonu, iklimi, toplumsal hayatı ve hayat kültürü münasebetiyle daima olurdu ancak son devirde önemli formda arttı” diyen Özdek, “Ciddi nüfus artışının getirdiği aksiliklerden Van halkı da ziyan görüyor. Kâfi konut yok, imar külfeti var. Bölgedeki zelzelenin de tesiri oldu” diye konuştu.
‘BİR GÜNDE 20-25 BİREYDEN TALEP GELİYOR, MESKEN YOK’
Kentte geçen sene en yüksek kiralık daire fiyatının 4 bin 500 TL iken bu yıl 8-10 bin TL’ye kadar çıktığını kaydeden Özdek, geçen sene 1 milyon TL’den satılan konutların ise bu yıl 2-2,3 milyon TL’ye kadar çıktığını belirtti.
Kentte yaşanan nüfus artışından ötürü talepteki artışa örnek veren Özdek, şöyle dedi:
“Günde en az 20-25 insan kiralık mesken istiyor. Yalnızca bu hafta içinde 90 kişi talepte bulundu. Maalesef arz kahrından ötürü bunların hiçbirine karşılık veremedik.”
MALATYA’DA ZELZELEYE DAYANIKSIZ MESKENLER İÇİN 10 BİN TL İSTENİYOR
Malatya işçiler Odası Lideri Ali Özgül ise, kentteki kira ve satılık konut fiyatlarındaki artışta sarsıntının tesirli olduğunu söyledi.
Şehirdeki konutların yüzde 90’ının zelzeleye dayanıksız olduğu halde, zelzeleden evvel 2 bin 500- 3 bin TL aralığında değişen kira bedellerinin, şu an 10 bin liraya çıktığını söz eden Özgül, şöyle devam etti:
“Malatya’da 5 bin TL dahi kira için çok büyük bir sayı. 3+1 daireleri olağan fiyatlarını 5- 6 bin lira civarında olması gerekirken bugün fiyatları 10 bin liraya kadar yaklaştı. Beşerler fırsatçılık yapıyor. Bu insanların ona da vicdanlı olmalarını davetinde bulunuyorum. Bir sarsıntı oldu. Biz hâlâ bir ders alamadık, fırsatçılık yapmaya devam ediyoruz.”
