WSJ dikkat çeken tahlil: ABD yetersiz kalıyor

WSJ’nin eski ve mevcut Amerikalı yetkililere dayandırdığı haberine nazaran, CIA, örgütün en değerli istihbarat amacı olarak değerlendirdiği Çin’deki insani casusluk kapasitesini geliştirmeye çalışıyor.

Yetkililer, istihbarat eksiklikleri nedeniyle ABD’nin, Şi ve yakın etrafı ortasında Tayvan ve başka hususlar üzere değerli güvenlik sıkıntıları hakkındaki saklı müzakerelere ait hudutlu bilgiye sahip olduğunu söyledi.

Eski bir üst seviye istihbarat yetkilisi, “Çin’deki liderlik planları ve isteklerine ait hiçbir gerçek bilgiye sahip değiliz.” dedi.

“ÇİN MİSYONUNA AYRILAN BÜTÇE İKİ KATINA ÇIKARILIYOR”

Son yıllardaki asli amaçlarından biri Çin’de insani casus ağını güçlendirmek olan ABD’deki istihbarat kurumlarının, işçisini önemli eğitimlerden geçirmesine ve kıymetli casusluk aygıtları kullanmasına karşın Çin’e nüfuz etme konusunda zayıf kaldığı tabir ediliyor.

CIA Yöneticisi William Burns, The Wall Street Journal’a, Joe Biden idaresinin Amerikan güvenliğine yönelik en büyük tehlike olarak nitelendirdiği Çin’in CIA’in “yapılacaklar listesinin başında” yer almaya devam ettiğini söyledi.

Dünya genelinde devam eden çatışmalar dahil pek çok dinamiği dengelediklerini lakin Çin kaynaklı uzun vadeli stratejik zorluklarla ağır biçimde ilgilendiklerini belirten Burns, “Çin misyonuna ayrılan bütçeyi son üç yıldır iki katından fazla artırıyoruz ve Çin Misyon Merkezini, CIA’in bu bahisteki tüm gayretlerini koordine edecek tek ülke misyon merkezi olarak kuruyoruz.” dedi.

Ancak İsrail’in Gazze’ye yönelik hücumları, Rusya ile Ukrayna ortasında devam eden savaş üzere münasebetlerin Burns’ün Çin’in uzun vadeli en büyük öncelik olmasını sağlama istikametindeki eforları karmaşıklaştırdığı belirtiliyor.

CIA’in emektar isimlerinden bir yetkili, kelam konusu iki krizle başa çıkmanın, Pekin’e odaklanmaya çalışan kurumun hünerlerini test edeceğini söyledi.

Ayrıca eski bir terörle uğraş yetkilisi, “Gerçek şu ki dünyanın tamamında yararlanabileceğiniz toplama kaynaklarına sahip değilsiniz.” sözlerini kullandı.

ÇİN, “ORWELL TARZI” GÖZETLEME SİSTEMLERİ KULLANIYOR

Çin’e yönelik istihbarat odağının 2000’li yılların ortalarında ağırlaştığı fakat ABD hükümetlerinin uzun müddet Çin’i öncelik olarak algılamadığı lisana getiriliyor.

ABD, casus uyduları sayesinde Çin’in askeri bölgedeki konuşlandırmalarını ve modernizasyon planlarını yakından izliyor, siber ve dinleme araçlarıyla Çin’in irtibat ağını kısmen takip edilebiliyor.

Yetkililer, bunun ötesinde, ABD’nin Şi’nin planlarına ait bilgisinin, çoğunlukla çıkarımlara ve kamuoyuna açıklamalarının incelenmesine dayandığını söyledi.

Şi liderliğindeki güvenlik öncelikli devlet, ülke içindeki casusluk operasyonlarını büyük ölçüde karmaşıklaştıran “Orwell tarzı” gözetleme sistemleri kullanıyor.

Bu nedenle ABD istihbaratının, Çin’in yapay zeka ve sentetik biyoloji üzere birbirinden farklı alanlardaki ilerlemesini takip etmesi gerektiği belirtiliyor.

Eski ABD yetkilileri, 2000’li yılların başında CIA analistlerinin Beyaz Saray’ı Çin’in ekonomik büyümesi ve askeri gayeleri hakkında sık sık uyardığını söyledi. Bu kapalı istihbarat raporları, Amerikalı yetkililerce “Korkunç Çin Dosyası” olarak biliniyor.

Eski yetkililer, CIA’in geçmişte Çin Komünist Partisinin üst kademelerindeki ve bakanlıklarındaki yaygın yolsuzluğu kullanarak düzinelerce yetkiliyi fiyatlı casus olarak devşirdiğini lakin bu ağın çökertildiğini söyledi.

Eski bir üst seviye ABD yetkilisi, “Ve o vakitten beri çok fazla bir güzelleşme olup olmadığı konusunda şüpheliyim.” dedi.

Şi’nin iktidara hazırlandığı bu devşirme periyodunda “CIA’in ülkedeki nüfuzunun derinliğinin yarattığı şokun”, Çin başkanının güvenlik ve sadakat vurgusunun şekillenmesine yardımcı olduğu belirtiliyor.

Şi’nin 2012’nin sonlarında Komünist Parti başkanı ve birkaç ay sonra da lider olmasıyla ABD, Çin’deki insan ağını kaybetti.

Eski ABD Lideri Barack Obama’nın eski danışmanlarından Danny Russel, istihbaratın, siyasi tartışmalarda dikkate alınmasına karşın, “Şi’nin güvenlik takıntılı bir otokrat olacağını” öngöremediğini söyledi.

MANDARİN LİSANI ÖĞRENİLİYOR

Mevcut ve eski yetkililer, 2020’den sonra, ABD istihbarat teşkilatlarının, Çin hükümetine sızmaya yönelik genişletilmiş programları finanse etmek için terörle çabaya ve Orta Doğu da dahil olmak üzere öbür amaçlara yönelik harcamalarda kesintilere gidildiğini söyledi.

Rakamlar saklı lakin yetkililer Çin operasyonları konusunda kıymetli bütçe değişimlerinin olduğunu belirtiyor.

Amerikalı bir istihbarat yetkilisi, Çin merkezinin “oyun kurucu rolüne sahip” olduğunu tabir etti.

Başka bir ABD istihbarat yetkilisi, “CIA, halihazırda burada çalışan insanların Mandarin lisanını öğrenmesine çok güveniyor.” dedi.

Çinli casusları devşirmenin her zamankinden daha tehlikeli olduğu belirtilirken, Pekin’in yaygın nezaret sistemi nedeniyle büyük kentlerdeki milyonlarca kameralardan gelen yayınların süreci zorlaştırdığı kaydediliyor.

CIA, RUSYA’DA GÖRECE BAŞARILI

Çin’deki zorluklara karşın CIA’in, Rusya’da daha büyük bir muvaffakiyet elde ettiği tabir ediliyor.

İstihbarat servisi, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in zımnî Ukrayna işgal planını ele geçirirken, Kremlin’in “dezenformasyon planlarını” ele geçirerek kamuoyuna duyurdu.

CIA, tıpkı vakitte, Rus özel güvenlik şirketi Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin haziranda isyanını başlatmadan evvel Beyaz Saray’a haber vermişti.