Yaptırımların akabinde Rusya ile Çin ortasındaki ticari münasebetler derinleşiyor
Rusya ile Çin ortasındaki ticari münasebetler, Batılı ülkelerin yaptırımları nedeniyle giderek derinleşiyor.
Çin gümrük datalarından derlenen bilgilere nazaran, iki ülke ortasındaki ticaret hacmi bu yılın birinci 8 ayında geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 32 artarak 155 milyar dolara ulaştı.
Söz konusu devirde, Çin’in Rusya’ya ihracatı yüzde 63,2 artarak 71,8 milyar dolara çıkarken, Çin’in Rusya’dan ithalatı yüzde 13,3 artarak 83,3 milyar dolara yükseldi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile Çin Devlet Lideri Şi Cinping, ikili ticaretin 2024’te 200 milyar dolar hacme ulaşması talimatını vermişti. Putin ise şubat ayında yaptığı açıklamada, kelam konusu gayeye 2023 sonu prestijiyle ulaşılmasının beklendiğini söylemişti.
Putin ve Şi, Yeni Kalkınma Bankası (NDB) da dahil olmak üzere BRICS üzerinden Dünya Bankası ve Memleketler arası Para Fonu’na (IMF) alternatif finansal kuruluş ve sistemler oluşturma uğraşlarında da paydaşlıklar yürütürken ulusal para üniteleriyle ticareti artırmanın yollarını arıyor.
ENERJİNİN HİSSESİ YÜZDE 80
Batı’nın Rusya’ya yönelik artan yaptırım baskısıyla kimi Rus güç şirketleri bölgedeki varlıkları ve ihracat pazarlarını değerli oranda kaybederken Avrupa’ya doğal gaz sevkiyatında değerli yer tutan Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru sınırları da düzenlenen sabotajların akabinde atıl duruma düştü.
Dünyanın ikinci büyük iktisadına sahip Çin de; büyüyen pazarı, kayda kıymet nüfusuyla Rusya’nın, bilhassa güç ihracatında, öncelikli güzergahı haline geldi.
Bu yılın birinci 7 ayında Rusya’nın Çin’e petrol sevkiyatı, bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 25,2 artarak 60,6 milyon tona ulaşırken sıvılaştırılmış doğal gaz ihracatı (LNG) da yüzde 62,7 artarak 4,5 milyon tona çıktı.
Rusya’nın Çin’e “Sibirya’nın Gücü” isimli boru sınırı üzerinden doğal gaz sevkiyatı 2022’de 15,5 milyar metreküp düzeyinde gerçekleşirken, bu yıl kelam konusu hacmin 22 milyar metreküpe ulaşması bekleniyor.
Yıllık 38 milyar metreküp kapasiteye sahip Sibirya’nın Gücü boru sınırıyla doğal gaz sevkiyatına yönelik 30 yılı kapsayan mutabakat, Rusya ile Çin ortasında 2014’te imzalanırken çizginin 2025 prestijiyle tam kapasiteye ulaşması bekleniyor.
Enerji kaynakları, Rusya’nın Çin’e yönelik toplam ihracatında yüzde 80’lik hisseye sahip.
ÇİN’İN OTOBOMİLDE ANA İHRACAT PAZARI RUSYA OLDU
Çinli şirketler, Rusya’yı terk eden Batılı şirketlerin yarattığı boşluğu doldurmaya çalışırken, bu alanda araba piyasasındaki gelişmeler ön plana çıktı.
Bu yılın birinci 7 ayında Çin’in Rusya’ya araba ihracatı 405 bin adetin üzerine çıkarak, geçen yılın tıpkı devrine kıyasla yaklaşık yüzde 470 artış gösterdi.
Böylelikle Rusya, Çin’in araba ihracatında yüzde 14’lük hisseyle ana pazar pozisyonuna yükselirken, Çin’in, Rusya’nın araba ithalatındaki hissesi da yüzde 80’e çıktı.
Çin, başta cep telefonları ve irtibat ekipmanları olmak üzere Rusya’nın birebir vakitte en büyük elektrikli ve elektronik ekipman tedarikçisi pozisyonunda.
İKİLİ TİCARETTE RUBLE VE YUANIN HİSSESİ ARTIYOR
Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı datalarına nazaran, Çin ile Rusya ortasındaki ikili ticarette yuanın hissesi 2023’ün birinci yarısında yüzde 75 olurken, rublenin hissesi yüzde 15 düzeyinde.
Rusya ile artan ekonomik işbirliği, Batılı ülkelerin vakit zaman Çin’e yönelik tenkitlerine sebep olurken, Çinli yetkililer, bağlantıların milletlerarası kurallar doğrultusunda geliştiğini ve Çin’in, istediği ülkeyle işbirliği yapma hakkına sahip olduğunu vurguluyor.
G7 ülkelerinin, geçen ay isim vermeden üçüncü taraf ülkelere yönelik, “saldırgan tutumlar içindeki” Rusya’ya her türlü yardımı durdurmaları, aksi takdirde ağır maliyetlerle karşı karşıya kalabileceklerine dair daveti, “Çin’e karşı” olarak algılanmıştı. (AA)
