Yüksek faizde dünya 4’üncüsüyüz
TÜRKİYE, ‘enflasyon ligi’nden sonra ‘faiz ligi’nde de dünyada birinci 5’e girdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “faiz sebep, enflasyon sonuç” teziyle başlayan ve seçimlerden evvel yüksek enflasyona karşın yüzde 8.5 düzeyinde tutulan siyaset faizi, haziran ayında iktisat yönetimininin değişmesiyle bir arada yükseltilmeye başlandı. Hafize Gaye Erkan’ın başkanlığındaki her Para Siyaseti Şurası toplantısında faizler yükseltilirken, toplam artış 34 puanı buldu. Aktüel datalara nazaran dünyanın en yüksek beşinci enflasyonuna sahip Türkiye, artık borçlanma maliyetlerinde de az gelişmiş ülkelerle yarışıyor.
Euronews Türkçe’nin Trading Economics’ten derlediği bilgilere nazaran Aralık 2023 prestijiyle, dünyada siyaset faizinin en yüksek olduğu ülke yüzde 130 ile Zimbabve. Akabinde yüzde 100 ile ekonomik krizlerden yakasını bir türlü kurtaramayan Arjantin var. Üçüncü sırada ise tekrar krizlerle boğuşan Venezuela bulunuyor. Bu ülkede faiz oranı yüzde 56.3. Türkiye ise bu ülkelerin akabinde yüzde 42.5 ile dördüncü sırada
yer alıyor.
AVRUPA’DA BİRİNCİ SIRADA
Türkiye’nin akabinde Gana yüzde 30 ile beşinci sırada. Afrika ülkesini, yüzde 28.3 ile Sudan ve yüzde 25 ile Kongo takip ediyor. Dünyada dördüncü olan Türkiye, Avrupa bölgesinde ise en yüksek faiz oranına sahip. İkinci sırada Türkiye’nin siyaset faizinin 26.5 puan altında olan Rusya, üçüncü sırada da yüzde 15 ile Ukrayna bulunuyor. Avrupa Birliği ülkesi Macaristan’da faiz yüzde 10.8 düzeyindeyken, Belarus ise yüzde 9.5 ile birinci beş sırayı tamamlıyor. Avrupa’nın en düşük faiz oranı ise yüzde 1.8 ile İsviçre’de bulunuyor.
Zikzaklı faiz siyaseti izlendi
İKTİDAR değişmemesine karşın son yıllarda para siyasetinde yaşanan zikzaklar dikkat çekiyor. Ocak 2010-Haziran 2023 ortasında en yüksek siyaset faizi oranı yüzde 24 oldu. “Türkiye Modeli” ile düşük faiz siyasetiyle faiz oranı kademeli olarak yüzde 8.5’e kadar geriledi. Lakin 14-28 Mayıs seçimlerinin akabinde Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna Mehmet Şimşek’in oturmasıyla “rasyonel zemine” dönme eforları başladı. Bu periyotta hazirandan itibaren Merkez Bankası her ay faiz artışına giderken aralıkta siyaset faizini yüzde 42.5’e çıkardı.
