Yurdaser KOÇAK – İKİNCİ YARIYIL BAŞLADI

17 milyon 749 bin 876 öğrenci dinlenme tatilinden sonra ders başı yaptı. Dört ay sürecek maraton başladı. Bu maratonda, 1 milyon 75 bin 196 öğretmen görev yapıyor. Yeni dönemde bütün öğrencilerimize ve meslektaşlarıma iyi bir öğretim yılı diliyorum…

Bugünkü yazımda Finlandiya Eğitim Sistemi ve Türk Eğitim Sistemine ana hatlarıyla göz atacağız.

Finlandiya’nın eğitimdeki başarısını bütün dünya kabul ediyor. Bende sahada görev yapan bir eğitimci olarak bu modeli detaylı olarak inceledim. Doğrusu çok da beğendim. Bu modeli birkaç yıldır uygulamaya çalışıyorum. Çok faydasını gördüm. Çocukların okula daha severek, isteyerek geldiklerini fark ettim. Asla ev ödevi vermiyorum. Okulda onlara serbest zamanlar tanıyorum. Kendilerini özgürce ifade edecekleri alanlar. Sporda da fiziki şartlarımız elverdiğince kendilerini sevdikleri alanlarda ifade etmelerine önem veriyorum.

Biliyorsunuz bizde 5 yıl olan ilkokul 4 yıla indirildi. Finlandiya’da ilkokul 6 yıl. Peki, neden 6 yıl diye sorguladığınızda karşımıza ne çıkıyor? Uzmanların görüşlerine göre insan kişiliğinin gelişimi 13 yaşına kadar oluşuyor. İşte bu nedenle Fin Eğitim Sistemi çocukların gelişiminin yarıda kesilmesini önlemek amaçlı 6 yılı aynı öğretmende okumak koşuluyla kabul ediyor. Bu süreçte öğretmen değiştirilmiyor. Çocuk ilkokula başladığı öğretmeniyle okulu bitiriyor. Bu çok önemli… Bizim okullarımızda da buna özen gösterilmeye çalışılıyor. Maalesef çeşitli sebeplerle tam olarak uygulanamıyor.

Bu arada bir parantez açmak istiyorum. Şu anda 5. Sınıf derslerine giren öğretmenlerimiz, daha önceki sistemin öğrenciler için daha faydalı olduğu görüşündeler… ( 5+3 sisteminin) Bu konuya başka bir yazımda detaylı olarak değineceğim…

Finlandiya’yı bu kadar başarılı kılan eğitim sistemine bir göz atalım:

• Zorunlu okula başlama yaşı 7. Çocuklar okula yürüyerek veya bisikletle ve kendi başlarına gidiyorlar. Kendi başına okula gelip gitmeyi, bağımsız birey olmanın koşullarından birisi olarak görüyorlar. Bizde: Okula başlama yaşı 5. Çocuklar özellikle büyük şehirlerde servislerle okula gidiyor veya anne babaları okula bırakıyor.

• Okul programı basit ve genel bir çerçeveden ibaret. Programlar öğrenci ve öğretmenin isteği doğrultusunda esneklik gösterebiliyor. Bizde: Programlar bizde de sadeleştirilmeye çalışıldı. Öğretmenin program esnekliği hakkı var.

• İlk 6 yılda not verilmiyor.8. sınıfın sonuna kadar not verme zorunluğu yok. Öğrenciler 16 yaşlarında ülke genelinde bir sınava giriyorlar. Bizde: İlkokul 4. Sınıfa kadar sınav yok. MEB önümüzdeki yıl 4. Sınıfların da bu kapsama alınacağını duyurdu. Öğrencilerimiz gereğinden fazla sınava giriyor.

• Öğretmenler her gün 4 saat derse giriyor. Haftada 2 saati mesleki eğitimine ayırıyor. Öğrenciler günde 75 dakika teneffüs yapıyor. Bizde: öğretmenler günde 6 saat ders ve bazı okullarda 2 saat da etüt çalışması yapılıyor. Toplam 8 saat. Öğrenciler yaklaşık 45 dakika teneffüs yapıyor. Öğretmenler kendi alanlarıyla ilgili eğitimi genellikle okullar açılmadan veya yılsonunda seminerler aracılığıyla alıyor.

• Öğretmenlerin hepsi yüksek lisans derecesi yapmış. Üniversitede % 10’luk dilime girmişlerden seçiliyor. Hatırı sayılır bir gelire sahipler. Bizde: Lisans eğitimine sahipler, yüksek lisans zorunlu değil. Önümüzdeki yıllarda zorunluluk kapsamına alınacağı konuşuluyor. Öğretmen olmak için KPS sınavını ve sözlü sınavı geçme zorunluluğu var ( Her iki sınav da bir hayli zor ).

• Öğrencilere ödev verilmiyor. Öğrencilerin % 30’u ilk 9 yılda özel programlarla destekleniyor. Bizde: ödev fazlasıyla veriliyor. İlk 8 yılda öğrenciler RAM’dan alınan değerlendirmeyle destek eğitimi alabiliyorlar.

• Spora bol bol zaman ayırıyorlar ancak spor karşılaşmaları yapılmıyor çünkü spor takımları yok. Rekabet, üstünlük kazanmak Fin kültüründe değer verilen bir şey değil. Bizde: Spor için her okulun fiziki şartları yeterli değil. Genelde okul bahçesinde spor ve oyunlar yapılmaya çalışılıyor. Sporlarla ilgili takımlar oluşturuluyor. Spor karşılaşmaları yapılıyor. Oyunlara yer veriliyor.

• Okulların hepsi devletin, özel okul yok. Eğitim harcamalarını devlet karşılıyor. Okulların eğitim başarısı hemen hemen aynı, okullar birbirinden üstün değil. Bizde: Okulların çoğu devletin ama özel okullarda var. Özel okullar oldukça pahalı. Okulların eğitim harcamalarını devlet karşılıyor. Okullar arasında başarı sıralaması çok farklı olabiliyor.

•   Sınıflar ortalama 14- 19 öğrenci. Bizde: 30-35 öğrenci.

Genel hatlarıyla karşılaştırdığımızda birçok fark var. Tabii ki her ülkenin kendi dinamikleri var. Ülkemizde eğitim için adımlar atılıyor. Yapılan hatalar düzeltilmeye çalışılıyor. Özellikle son yıllarda eğitimde fazla değişiklik yapıldı. Sonuçlarını hep birlikte görüyoruz…

Ülkemizdeki öğrenci sayısı üniversiteyle birlikte 25.5 milyon, bu çok ciddi bir rakam. Birçok Avrupa ülkesinin nüfusundan fazla
( Finlandiya’nın nüfusu 5.5 milyon, toplam öğrenci sayısı 1 milyon 403 bin 432).

Bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde yaşayan herkese görev düşüyor. Sevgiyle ve gayretle başaracağımız çok şey var…

                                                                                                                  Yurdaser KOÇAK